'ABD ve İsrail aramızdaki çatlak ve ihtilaflardan istifade etmek istiyor'

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İran-Irak savaşının 39'uncu yıl dönümü ile eş zamanlı olarak başkent Tahran'daki Humeyni türbesinde düzenlenen askeri geçit töreninde konuştu.

İran'ın bölgenin barışından yana olduğunu yineleyen Ruhani, "Tüm komşulara dostluk ve arkadaşlık elini uzatıyoruz. Onların bölgedeki hatalarını da unutmaya hazırız. ABD ve İsrail, aramızdaki çatlak ve ihtilaflardan istifade etmek istiyor." ifadelerini kullandı.

Ruhani, bu sene BM görüşmelerine, ümit koalisyonu, bölge için barış ve Hürmüz barış inisiyatifi sloganlarıyla katılacağını belirtti.

İran'ın Basra Körfezi'nin güvenliğini bölge ülkelerinin yardımıyla temin etmeye hazır olduğunu kaydeden Ruhani, bu yöndeki planlarını New York'tan dünyaya ileteceklerini aktardı.

Ruhani, yabancı güçlerin varlığının bölge, su yolları, gemicilik faaliyetleri, enerji ve petrol güvenliği için tehlikeli olabileceğini vurguladı.

Suudi Arabistan petrol şirketi Aramco'ya yönelik saldırıya işaret eden Ruhani, şunları söyledi:

"Bölge ülkeleriyle koordinasyon kurmak istiyoruz. Bölgedeki olayları İran'la bağlantılandırmak isteyenlerin yalanı ortaya çıkmıştır. Eğer bunlar gerçekten bölgenin güvenliğinden yana iseler uçakları, bombaları ve tehlikeli silahları göndermesinler. Doğru söylüyorlarsa bölgeyi silahlanma yarışına çevirmesinler ve bölgeden uzak dursunlar. Çünkü varlıkları bölge için daima bela getirmiştir."

Ruhani, ABD'nin İran silahlı kuvvetlerine karşı karar almaya cüret edemediğini ileri sürerek, "ABD, İran'a karşı askeri savaş yerine ekonomik savaş başlattı. Başkalarının sınırlarına saldıran taraf değiliz ve kimsenin de sınırlarımızı ihlal etmesine izin vermeyiz." ifadelerini kullandı.

İran-Irak savaşının üzerinden 39 yıl geçtiğini hatırlatan Ruhani, İran düşmanlarının devrimin ilk gününden itibaren doğunun ideolojisi, Batı'nın silahları, Arap ülkelerinin parası ve ABD'nin yeşil ışık yakmasıyla saldırıya geçtiğini savunarak, "Savaşta bize büyük zararlar dokundu ancak büyük değerler de armağan etti. Savaş bize bir hazine bahşetti." dedi.

Irak-İran savaşı, 22 Eylül 1980 ile 20 Ağustos 1988 yılları arasında 8 sene sürdü.

İki ülke arasında geçmişe dayanan sınır ihtilafları ve su yolu kontrolleri nedeniyle yaşanan gerginlikler, İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi döneminde 1975'teki Cezayir Anlaşması'yla bir nebze yatışmıştı. Ancak Cezayir Anlaşması'nın üzerinden 5 sene geçmeden İran'da Ayetullah Ruhullah Humeyni liderliğinde 1979 yılında gerçekleşen devrim, iki ülke arasındaki tüm diplomatik ilişkilerin gerginleşmesine yol açtı.

Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin, İran'ın devrimini Irak'a da ihraç edeceği iddiasıyla geçmişten ve bir türlü çözülemeyen Şattülarap su yolundaki hakkını gerekçe göstererek savaş ilan etti.

İki ülke de karşılıklı olarak başkentler Tahran ve Bağdat'ı bombaladı. Büyük sivil ve askeri kayıplarla ağır maddi zararlara yol açan savaş, iki tarafın da kabul ettiği Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 598 no'lu kararıyla 20 Ağustos 1988'de sona erdi.

Kaynak: AA