Yunanistan ve Ermenistan, Türkiye’yi kıskaca alabilir mi?

Mehmet Yıldırım

4 ay önce

Yunanistan ve Ermenistan, Türkiye’yi kıskaca alabilir mi?

Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias, 4 Mart’ta ziyaret ettiği Ermenistan’da ilginç konulara değindi. Yunan Savunma Bakanı Dendias; Erivan’da yaptığı konuşmada Küresel Güçlerin revizyonist politikalar üreterek devletler arasındaki sistemi sonlandırmanın ya da yeniden kurgulandığı bir sistem peşinde olduğunu söyledi.

Dendias ayrıca Uluslararası hukukun hiçe sayıldığını ve Birleşmiş Milletleri oluşturan değerlerin örselendiğini söyledi. Dendias’ın asıl söylediği mesel, yeni ittifak arayışlarının olduğuydu.

Dendias’a göre; Yunanistan, Ermenistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi arasındaki üçlü savunma iş birliği gayet muntazam işliyor. Fransa ve Hindistan ile dörtlü bir ittifakın kurulacağını fısıldaması bir hayli ilginç gelişme oldu.

Günümüzde devletlerin kurmuş oldukları ittifaklar; üye devletlerin sayısına göre adlandırılıyor. Bilinen dörtlülerden birisi; Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri, Japonya ve Avustralya’nın kendi aralarında tesis ettiği “Dörtlü Güvenlik Diyaloğu” adı verilen gayri resmi bir güvenlik diyaloğu.

Hint-Pasifik dörtlüsüne benzer; Doğu Akdeniz, Güney Kafkasya, Batı Avrupa ve Hint-Pasifik’i içeren jeostratejik gelişme epeyce tartışılacağa benziyor.

Devletlerin ulusal çıkarları yeni arayışları meydana getiriyor. NATO ve Avrupa Birliği üyesi Yunanistan ile Fransa, yeni limanlara yelken açan Ermenistan ile Hindistan; karmaşıkta görünse nihayetinde bir araya gelecek. Hindistan eksenli İslam Düşmanlığı da bu ülkeleri bir araya getiren bir domino taşı vazifesi görüyor.

Siyasal İslam ya da İslamcılık; Hristiyan ve Hindu medeniyetine bir meydan okuma olarak değerlendiriliyor. Müslümanlara karşı kin ve nefreti körükleyen merkezlere göre, örnek olarak Amerika’daki Wilson Merkezi’ni (Wilson Center/ Wasington) verebiliriz.

Robin Wright ve Garret Nada (Jordanna Yochai'nin araştırma katkılarıyla birlikte) Wilson Merkezi için şunları yazdılar: "Yarım yüzyıl sonra İslamcılık, Orta Doğu'da hem siyasi hem de askeri açıdan en yıkıcı tek güç haline geldi."

Ermenistan ve Yunanistan; Fransa ve Hindistan ile dörtlü bir anlaşma imzalamayı başarırsa, bu iki ülkenin güvenlik düzeyi önemli ölçüde artacaktır.

Yunanistan’ın Fransa ve Hindistan ile ittifak arayışının asıl sebebi silah ticareti.

Fransa, dünya üzerinde silah ihracatı sıralamasında ikinci sıraya yükseldi. Rusya, ikinci sıradaydı fakat Ukrayna savaşı nedeniyle ürettiği silahı kendisi kullanıyor.

Şimdi sıkı durun!

Fransa’nın en büyük silah alıcısı yüzde 30’luk dilimdeki Hindistan. Hindistan, dünyanın en fazla silah ithalatı yapan ülkesi.

Ermenistan'ın, Sovyetler sonrası Rusya’nın öncülüğünde kurulan Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nden (CSTO) çekilmesi ve üyeliğini dondurması; Avrupa/Amerika’nın Kafkaslarda iştihasını kabarttı.

Rusya’ya askeri ve siyasi bağlılıktan kurtulmaya çalışan Ermenistan; silah tedariki için yeni kapıları açmaya çalışıyor. Erivan, son zamanlarda savunma ürünleri de dahil olmak üzere Hint ürünlerinin en büyük ithalatçılarından biri haline geldi.

Hindistan ve Ermenistan, çok namlulu roketatarlar ve tanksavar füzelerinin ithalatı da dahil olmak üzere önemli askeri anlaşmalar imzaladı. Ermenistan ayrıca “Akash” uçaksavar savunma sistemini de edinebilir.

Hindistan, birkaç senedir Ermenistan'a savunma malzemesi sağlıyor. Ermenistan, Hindistan'dan “SWATHI” silah takip radar sistemini satın aldı. 2022 yılında füze ve mühimmat ihracatına ilişkin anlaşma imzalandı.

Ermenistan, geçtiğimiz Ağustos’ta Hindistan’dan Gelişmiş Çekili Topçu Sistemlerinin (ATAGS) ilk partisini teslim aldı. Hindistan, stratejik öneme sahip ihracatın sağlanması için Ermenistan'a bir hava koridoru oluşturacak. Hindistan ile Ermenistan arasında Havacılık/ Uzay Savunma Sistemleri ile ilgili çalışma grubu oluşturuldu.

Bu arada, Yunan Savunma Bakanı Nikos Dendias, Ermenistan’a “sadece hazır” silah sistemlerini satın almayı bırakması, savunma teknolojisi programlarını geliştirmesini tavsiye etti. Erivan, Silahlı Kuvvetler Reformu konusunda da Rum tarafının desteğini bekliyor. Ermenistan, Yunanistan’dan askeri uzman ve pratik destek istiyor.

Yunanistan, birçok devlet gibi 2030’a kadar uygulamaya koymak istediği Yeni İnovasyon Ekosisteminin hedefini; Silahlı Kuvvetler için yenilikçi ürünler üretmek, mevcut olanların bakımını yapmak ve her şeyden önce çift kullanımlı teknolojilerin Araştırma ve Geliştirmesini teşvik etmek ve desteklemek olarak açıklıyor. Bu hedefi doğrultusunda sadece askeri değil; sivil uygulamaları da işin içerisine alacak teknolojileri geliştirmek istiyor. Sadece askeri değil, sivil tipte uygulamaları da olacak, sosyal, ticari ve Sivil Koruma amaçlarına aynı anda hizmet edecek teknolojiler.

Yunanistan Savunma Bakanı, Ermenistan’ın işgal ettiği Karabağ’da Azerbaycan’ın Türk İHA’sı Bayraktar karşısında yenilgiye uğradığını hatırlatarak; bu yenilgiden ders aldıklarını söyledi.

Hindistan, Avrupa’ya açılmak isterken Kızıldeniz üzerinden Akdeniz’e göz diktiğini saklamıyor. Türkiye ile tarihi bir husumeti olan Yunanistan’ın Ege Denizindeki adalar ve kıta sahanlığı talebi; iki ülkeyi çatışmanın eşiğine getirmişti. Avrupa ile Türkiye arasında tampon ülke konumundaki Yunanistan; Hindistan gibi güçlü bir ülke ile dostluğunu pekiştiriyor.

Ortadoğu ve Akdeniz’e açılmak isteyen Hindistan; bölgede söz sahibi ve düşmanı Pakistan ile dost olan Türkiye’yi kontrol edebilmek için Yunanistan gibi müttefike ihtiyaç duyuyor.

Hindistan’ın Akdeniz’e açılma arzusunu fark eden Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis; on altı yıl aradan sonra Hindistan’ı ziyaret edecekti. İki ülke güvenlik, savunma, yatırım, ticaret, bilim, teknoloji, eğitim, kültür, turizm ve tarım gibi alanlarda iş birliğine gidecekti.

Narendra Modi, Ağustos’ta kırk yıl aradan sonra Atina’yı ziyaret eden ilk Hindistan başbakanı olmuştu. Hindistan ve Yunanistan'ın göç konusunda da yeni bir anlaşma hazırlığında olduğunu belirten Miçotakis, insan kaçakçılığı ile mücadele ederken, diğer yandan genç Hindistanlılara Yunanistan'da çalışma imkanı tanınacağını açıklayacaktı.

Düşünebiliyor musunuz; Ege Denizindeki boş adalara Hindistanlıların iskanına açılacağını?

Hindistan; Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan arasında artan yakınlaşmadan endişe duyuyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yakın alakası neticesinde Türkiye ile Pakistan’ın dostluğu ileri seviyeye ulaştı. Her iki ülke, Azerbaycan silahlı kuvvetleri ile birlikte tatbikat yapmakta.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Hindistan’ın işgali altındaki Keşmir’de yaşanan insanlık dramını uluslararası toplantılarda dile getirmesi ve Pakistan’ın Keşmir tezini savunması; Hindistan’ı kızdıracaktı.

Türkiye’nin öncülüğünde hayata geçirilecek olan Zengezur Koridoru ile bağlantılı Turan/ Orta Koridor Güzergahı; Çin ve Avrupa'yı, multimodal taşımacılık çözümleriyle Orta Asya, Hazar Denizi ve Güney Kafkasya güzergahı üzerinden birbirine bağlayacak. Turan Koridoru; Türkistan Coğrafyasının jeopolitik önemini pekiştirecek.

Bu koridor, dünya tedarik zincirinde istikrar ve lojistik hızı sağlayan, dünyanın en önemli tedarik zinciri koridorlarından biri olma potansiyeline sahiptir.

Kuzey ve Güney koridorlarındaki savaş ve çatışma ortamına karşı ön plana çıkan Orta Koridora alternatif olarak; Hindistan, İran ve Ermenistan, 2023 yılında Kuzey-Güney Uluslararası Taşımacılık Koridorunun genişletilmesine yönelik üçlü bir anlaşma imzalamıştı.

Hindistan'ın ev sahipliğinde 18'incisi “Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek” ana temasıyla devam eden G20 Liderler Zirvesi çerçevesinde HindistanOrta Doğu ve Avrupa'ya bağlayacak çok uluslu bir demir yolu ve denizcilik projesi olan “Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru” tanıtıldı.

Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru; HindistanBatı Asya/Orta Doğu'ya bağlayan Doğu Koridoru ve Batı Asya/Orta Doğu'yu Avrupa'ya bağlayan Kuzey Koridoru olmak üzere iki ayrı koridordan oluşacak.

France24 tarafından hazırlanan bir rapora göre; Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Türkiye'yi medyada Fransa'ya karşı öfkeyi körükleyen kişileri finanse ederek Afrika'da Fransız karşıtı duyguları teşvik etmeye çalışmakla suçladı.

Görünen o ki; hem Fransa hem de Yunanistan, Hindistan ve ErmenistanRusya'nın dostluk alanından çıkarıp, Batı'ya yakınlaştırmak istiyor; ancak nükleer cephaneliğe sahip bir askeri dev olan Hindistan'ın “olmayan” tavrından vazgeçmesi pek olası değil.

Yeniden Asya Girişimi...

Türkiye, bu gelişmelere karşı gardını çoktan aldı. Türkiye, 2019’da “Yeniden Asya Girişimi” adını verdiği bir siyaseti tatbik etmeye başladı. Girişim, Asya ülkeleriyle ilişkilerimizin bütüncül ve kapsamlı bir strateji temelinde, bölgesel, alt bölgesel ve ülke özelinde yaklaşımlar da geliştirilerek, sistematik ve istikrarlı biçimde güçlendirilmesini hedeflemektedir. Asya ülkeleriyle karşılıklı yarar ve ortak hedefler temelinde iş birlikleri ve ortaklıklar geliştirilmesini öngörmektedir

Türkiye’nin Asya ile mevcut ilişkileri sürekli olarak gelişen bir grafik izlemektedir.

Dünyanın en büyük beş diplomatik ağından birine sahip olan Türkiye, bugün itibariyle “Yeniden Asya Girişimi” kapsamındaki coğrafyada 30 Büyükelçiliğe, 24 Başkonsolosluğa sahiptir. 10 ASEAN ülkesinin tümünde Büyükelçiliğimiz mevcuttur.

Asya coğrafyasında ağırlığı giderek artan bölgesel kuruluş ve forumlara da Yeniden Asya Girişimimiz çerçevesinde daha dinamik iştirak sağlanmaktadır.

Akdeniz’de etkin olmaya çalışan Hindistan’a karşı Türkiye de Hint-Pasifik’e ağırlık vermelidir.

Pasifik’te Japonya, Endonezya ve Malezya; Türkiye ile tarihten dostluk bağı olan ülkeler. Türkiye özellikle Maldivler, Endonezya ve Malezya ile aynen Pakistan ile olduğu gibi ileri seviyede stratejik anlaşmalar imzalamalıdır.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine Mayıs’ta Türkiye’ye gelecek olan Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Skai TV'ye yaptığı açıklamada; “Türk yönetiminin de anlaşmazlıklarımızı çözüme kavuşturmamız, en azından gerilimleri önleyebilmemiz konusunda gerçekten istekli olduğunu düşünüyorum” dedi.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'a göre; Ermeni gerçekliğinde Türkiye, çoğu zaman “karşı komşumuz” olarak algılanmıyor; Azerbaycan'la ilişkilerimiz üzerinden algılanıyor.

Paşinyan ayrıca mevcut gündemin doğru hızda uygulanmamasından duyduğu üzüntüyü de dile getirdi. Türkiye ile gündemin olması gerekiyor.

Paşinyan’ın şu sözü bir gerçeği dile getiriyor: “Türkiye'nin de önemli bir uluslararası aktör olduğunu inkar edemeyiz, bu gerçekle yüzleşmeliyiz.

Tek kutuplu dünyadan çok kutupluluğa doğru yeni ittifakların kurulması, inşallah insanlığın hayrına olacak. Türkiye, etrafında tesis edilen bu kutuplaşmaya karşı, birçok hamle yaparak; yalnızlaştırılma saldırısını geri püskürtmüştür.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın deyimi ile; “TÜRKİYE, GÖNÜL COĞRAFYASI, SINIRLARINI AŞAN BİR ÜLKEDİR.”

.

Mehmet Yıldırım, dikGAZETE.com

https://www.mod.mil.gr/en/minister-of-national-defence-nikos-dendias-visits-armenia/

https://www.1lurer.am/en/2024/03/12/I-have-dialogue-with-Turkish-President-which-is-very-difficult-but-it-is-very-important-to-have-Pas/1091813

https://navbharattimes-indiatimes-com.translate.goog/world/rest-of-europe/greece-wants-defense-cooperation-with-india-armenia-and-france-amid-tension-with-turkey/articleshow/108237043.cms?_x_tr_sl=hi&_x_tr_tl=tr&_x_tr_hl=tr&_x_tr_pto=sc

https://ejc.am/hy/article/18692

https://www.asbarez.com/greek-defense-minister-proposes-new-quad-with-armenia-india-france-and-greece/

https://news.am/arm/news/810605.html

https://news.am/arm/news/811569.html

https://news.am/arm/news/810646.html

https://www.azatutyun.am/a/32847420.html

https://www.dikgazete.com/haber/orta-koridor-catismalar-ve-krizlerin-golgesinde-ulasimda-hayat-yoluna-donusuyor-865386.html

https://www.mfa.gov.tr/yeniden-asya-girisimi.tr.mfa

https://www.naftemporiki.gr/politics/1611000/nikos-dendias-sti-n-ependysi-stin-elliniki-amyntiki-technologia-anti-mono-gia-opla-apo-to-rafi/

https://www.

https://www.dikgazete.com/haber/hindistani-orta-dogu-ve-avrupaya-baglayacak-koridor-icin-ab-ve-7-ulke-mutabakat-zapti-imzala-851726.html

https://www.gazeteduvar.com.tr/rusya-basininda-gecen-hafta-yunanistan-savunma-bakani-erivanda-ne-konustu-haber-1675496

https://www.bbc.com/turkce/articles/c4nq2e5qq49o

https://resonantnews.com/

YAZARIN DİĞER YAZILARI