Yargı Yürütmeye karşı ve Erdoğan, Partisiz Cumhurbaşkanı olmaya hazırlanıyor!
Anayasa Mahkemesi’nin son iki iptal kararının bazı çevrelerde; AK Parti'nin yirmi iki yıllık hâkimiyetine karşı şimdiye kadarki en büyük meydan okuma gibi değerlendirilmesi gerçekçi olmaktan uzak.
Neden mi?
Çünkü her iki iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlandıktan 12 ay sonra yürürlüğe girmesi söz konusu. AYM, iktidara diyor ki; “size bir yıl süre tanıdım. Bu süre dolmadan gerekli yasal veya politik düzenlemleri yapın.” Ayrıca bu iptal kararları, erken genel seçimi tetikleyen ve önceleyen işlevsellikte.
Resmi Gazete'de yer alan karara göre, AYM, 2018 tarihli 703 sayılı Anayasa'da Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) iptal istemini karara bağladı.
Anayasa Mahkemesi, rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasının, kanun hükmünde kararname (KHK) ile düzenlenmesini iptal etti. Mahkeme, 703 sayılı KHK'de yer alan rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasına ilişkin düzenlemeyi, Anayasa'ya aykırı bulduğunu bildirdi.
Öte yandan Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) başkanını görev süresi dolmadan değiştirme yetkisini de iptal etti. AYM, CHP'nin 703 sayılı KHK'nın bazı maddelerinin iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle açtığı davayı 6 yıl sonra karara bağladı.
Ayrıca TBMM’den yetki alınmadan yapılan bu değişikliklerin, anayasaya aykırı olduğuna hükmetti.
İktidar kanadı “değişen bir şey yok, eski tas eski hamam” havasında!..
AYM’nin iptal kararlarına ilişkin açıklama yapan, Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Başkanvekili Prof. Dr. Mehmet Uçum’a göre; yetki iptali yok!
Uçum diyor ki; rektörler ve merkez bankası başkanı konusunda verilen iptaller, konu bakımından (KHK ile değil kanunla düzenleme olması gerektiği gerekçesiyle) yapılmış olup esas bakımından bir iptal yoktur.
Yani AYM, Cumhurbaşkanı'nın rektör atama ve Merkez Bankası başkanını atama/görevden alma yetkisini iptal etmemiştir. Cumhurbaşkanının yetkileri, 3 sayılı CBK'da (Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi) aynen devam ediyor.
İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) de, Anayasa Mahkemesinin (AYM), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Merkez Bankası başkanı ve rektör atama yetkilerini iptal ettiğine dair iddianın doğru olmadığını duyurdu.
İncecikten bir yel eser tufan olur!..
21 Mart 2024 tarihinde yapılan seçimlerde Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanlığına seçilen Kadir Özkaya’nın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın atadığı üyeler arasından AYM Başkanı seçilen ilk kişi olması sizce düşündürücü değil mi?
Yeni Başkan, Cumhurbaşkanlığına muhalif bir görüntü vermek istemeyecektir. Ancak bazı kararlarına bakılırsa tam tersi olabilir. Mesela Kadir Özkaya, geçen yıl Türkiye İşçi Partisi'nden (TİP) Hatay milletvekili seçilen Can Atalay'ın haklarının ihlal edildiği ve tahliyesinin gerektiği yönünde oy kullanan 9 üyeden biriydi.
Bu karar; yargıda kaosa yol açmış, kararın açıklanmasının hemen akabinde Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nin 8 Kasım'da, Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay için “hak ihlali” kararı veren Anayasa Mahkemesi (AYM) üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunma kararı Türkiye'de yargı krizine neden olmuştu.
Hatta MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin grup toplantısında TİP Hatay Milletvekili Can Atalay hakkında ihlal kararı veren AYM'yi hedef almış ve “Ya kapatılmalı ya da yeniden yapılandırılmalıdır” demişti.
Yargı krizi sonrası özellikle iktidar kanadı; yeni Anayasa çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini dillendirmişti,
AYM, 2020'de HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ve CHP İstanbul eski Milletvekili Eren Erdem'in Anayasa'nın 17. Maddesi ile korumaya alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
Kamuoyunda "Dezenformasyon Yasası" olarak bilinen düzenlemeyle, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 217/A maddesine ekleme yapılarak, "halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma" suçu ihdas edildi ve bu suçu işleyenlerin 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılması öngörüldü.
Anayasa Mahkemesi (AYM), "halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma" suçuna 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngören düzenlemenin iptal istemini oy çokluğuyla reddetti.
İptal edilen hükümlerin 1 yıla varan sürelerin ardından yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı. Bu süre zarfında Meclis’in yeni düzenlemelere gitmesi gerekecek.
AYM'nin iptal kararı, üç gerekçeye dayanıyor. KHK'nin ilk olarak yetki kapsamının, ikinci olarak amacının dışına çıktığı ve son olarak temel hak ile özgürlükler gibi düzenlenmesi yasak alanlara girdiği saptanıyor.
AYM, az sayıda maddeyi içerik bakımından iptal ederken, KHK'nin hem yetki kanununa hem de Anayasaya aykırı olarak çıkarıldığını saptıyor. Cumhurbaşkanı'nın Anayasa'ya aykırı olduğu belirlenen faaliyetlerinin düzenlenmesi tek başına yeterli değil.
Çünkü AYM, 703 sayılı KHK'nın bazı hükümlerini yetki yönünden iptal etti. Esastan karar vermedi. Cumhurbaşkanının atama yetkisi 3 sayılı CBK'da aynen duruyor.
Erdoğan, Partisiz Cumhurbaşkanı olmaya hazırlanıyor!
Şükriye Akkoç Alkan’ın gündeme taşıdığı; “AK Partili Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Partisiz Cumhurbaşkanı olmaya hazırlanıyor” iddiası, yabana atılmamalı. Yeni Anayasa, Erdoğan'ın yeniden seçilebilmesi açısından gerekli düzenlemeler kapsamında Türkiye'nin ajandasına alındı.
“Bu seçim son seçimim" diyen Erdoğan'ın 3. kez adaylık süreciyle ilgili açıklamalarda bulunan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, "Meclis karar alırsa Cumhurbaşkanı için tekrar adaylık yolu açılabilir” demişti. Mevcut Anayasa’ya göre Erdoğan'ın yeniden aday olabilmesi için 2 seçenek var.
Onlardan ilki, Meclis'in Cumhurbaşkanı'nın görev süresi dolmadan önce seçimlerin yenilenmesi kararı alması. Anayasa'nın 116. maddesi, "İkinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir" diyor.
Bu durumun gerçekleşebilmesi için 360 milletvekilinin oyu gerekiyor. Cumhur İttifakı'nın Meclis'teki sandalye sayısı ise 313. AK Parti ve MHP'nin seçimlerin yenilenmesi kararını alabilmesi için yeterli sayıda oyu yok.
İkinci seçenek ise, anayasa değişikliği.
Şükriye Akkoç Alkan’ın iddiası işte burada önem kazanıyor. Yeni Anayasa içeriğinde Erdoğan, partisiz Cumhurbaşkanı seçeneğini işleme alacak.
AK Parti’nin göstereceği aday olarak değil bağımsız aday statüsünde Cumhurbaşkanlığı seçimine iştirak edecek. Önce anayasanın kabulü referandumu yapılacak, arkasından erken genel seçim.
CHP ve AK Parti “Yeni Anayasa”da uzlaştı mı?
Yeni Anayasa çalışmalarını iktidar iki koldan yürütüyor. Birincisi bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başlattığı ve kamuoyunda “yumuşama süreci” olarak adlandırılan görüşmeler var.
Diğeri de TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş tarafından mecliste grubu olan veya bir veya birden fazla milletvekili ile temsil edilen parti liderleri ile yaptığı görüşmeler.
Hüda-Par, DSP ve YRP genel başkanları ile görüşen Numan Kurtulmuş, daha önce de CHP, MHP, İYİ Parti, DEM Parti ve Saadet Partisi yetkilileriyle görüşmüştü.
ABD anayasası gibi maddelerin kısa tutulduğu yeni anayasanın 100 maddeden olacağı öğrenildi. 100 maddenin 57’sine Devlet Bahçeli’nin şerh düştüğü söyleniyor.
Kulis bilgilerine göre milli sözcüklerin kaldırıldığı yeni anayasa çalışmasında Devlet Bahçeli, 57 maddeye onay vermemiş. Bahçeli sadece 43 maddeye olumlu yaklaşmış. Bu demek ki MHP denklem dışında kalmaya aday.
Anayasa değişikliği teklifinin 600 üyeli TBMM'de referanduma sunulmadan kabul edilebilmesi için 400, referanduma sunulabilmesi için 360 oy gerekiyor. AK Parti; MHP ve DEM Parti'nin destek oylarına ihtiyaç duymadan CHP ve İYİ Parti'nin oyları ile 400 rakamına ulaşmayı planlıyor.
Sarışın Akşener!..
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün İYİ Parti eski Genel Başkanı Meral Akşener'i kabul etti. 31 Mart yerel seçimlerinde alınan kötü sonuçların ardından genel başkanlıktan ayrılan Meral Akşener, en son, Özer Çiller'in cenazesinde görüntülenmişti…
Her iki isme yakın kaynaklar, görüşmede ana gündem maddesinin yeni anayasa olduğunu belirttiler. Saçlarını sarıya boyatan Akşener’e Külliye’den giden teklifte “Yeni anayasa çalışmaları içerisinde yer alır mısınız” denildiği, Akşener’in “hayır” demediği, olası kabine değişikliğinde İçişleri Bakanlığına getirileceği söyleniliyor.
.
Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com
омюр челикдёнмез, Дикгазете
Seçilmiş Kaynakça
https://www.bbc.com/turkce/articles/c033k8de9n7o
https://www.rudaw.net/turkish/middleeast/turkey/050620248
https://www.google.com/amp/s/www.rudaw.net/turkish/middleeast/turkey/1203202414-amp
https://www.agos.com.tr/tr/yazi/30417/anayasa-mahkemesi-nden-cumhurbaskanligi-atamalari-icin-yetki-iptalleri
https://haber.sol.org.tr/haber/aymnin-erdoganin-yetkilerini-iptali-uzlasi-alti-yillik-kanunsuzlugun-ustunu-mu-ortecek-393629
https://tr.euronews.com/2024/06/04/aym-cumhurbaskaninin-merkez-bankasi-baskanini-gorevden-alma-yetkisini-iptal-etti
https://www.odatv.com/guncel/meral-aksener-saclarini-neden-sariya-boyadi-sebebi-siyasi-sir-telefondan-sorulan-soru-120047073
https://www.ntv.com.tr/turkiye/cumhurbaskani-erdoganin-son-secimim-mesaji-3-adaylik-icin-2-yol,L2ZEahIVCUeuCtfoeunzqw
https://tr.investing.com/news/general/aymnin-cumhurbaskan-erdogann-tcmb-baskan-ve-rektor-atama-yetkisini-iptal-ettigi-iddiasna-yalanlama-2882596
https://www.odatv.com/guncel/nur-topu-gibi-anayasa-mahkemesi-krizi-erdoganin-dekan-atama-yetkisi-iptal-edildi-mi-peki-kim-hakli-120047107#google_vignette