?>

Wagner'in darbe girişimi ve Rus İstihbarat Başkanı Narışkin'in MİT Başkanı İbrahim Kalın'a yaklaşımı!

Ömür Çelikdönmez

1 yıl önce

14 Ocak 2023 günlü "Wagner'nin sahibi Yevgeny Prigozhin ile General Sergei Surovikin kapıştı, Valery Gerasimov soluğu Ukrayna'da aldı!" başlıklı yazımda; "Rus Kuvvetlerinin Ukrayna'da yaşadıkları yetki krizi ve savaş alanındaki egemenlik kavgasından söz ediliyor. Ukrayna'daki Rusya Federasyonu Kuvvetleri Komutanı General Sergei Surovikin'in Rusya Federasyonu Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov'ın atanması, Wagner PMC'nin sahibi Yevgeny Viktorovich Prigozhin ile cephede yaşadığı bir anlaşmazlığın sonucuydu." analizini yapmıştım.

Wagner ve Ordu Anlaşmazlığı…

2010'ların başında eski GRU Spetsnazı Yarbayı Dmitri Utkin tarafından kurulan ve Yevgeni Prigojin'in sahibi olduğu PMC Wagner Grubu, bir Rus paramiliter örgütü.

Özel bir askeri şirket, bir paralı asker ağı veya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fiili bir özel ordusu olarak tanımlanıyor. Wagner 2014'ten beri Ukrayna sınırındaki özerk bölgelerde faaliyet gösteriyor.

Savaşın başlaması ile birlikte mensupları ön saflarda var gücüyle yer aldı. Ancak zaman zaman düzenli ordu birlikleri ile aralarında rol kapma/rol çalma gibi durumlar yaşanabiliyor.

Wagner komutanları, üst düzey yöneticileri, Rus ordusunun cephede başarısız olan komutanlarını ihmal ve ihanet suçlaması ile Başkomutan Putin'e kamuoyu önünde şikayet ediyorlar.

Bu nedenle Ordu ile özel güvenlik şirketi paramiliter güç Wagner arasında çatışma boyutuna ulaşan anlaşmazlık mevcut. Birçok noktada Wagner güçlerinin ordu birliklerine göre izafi bir başarısından söz edilebilir.

Wagner eleştirileri birçok ordu komutanını görevinden etti. Wagner'in cephede savaşan birliklerine düzenli silah ve mühimmat sevkiyatı yapılmadığı, çalışanlarının maaşlarının geciktirildiği veya ödenmediği haberleri medyada yer almıştı.

Wagner nihayet patladı!..

Dün geceden itibaren sosyal medyada özel askeri şirket Wagner'in sahibi Prigozhin'in Rusya ordusuna karşı savaş ilan ettiği mesajları havada uçuştu.

Sosyal medyada birçok hesaptan, Prigozhin'in “Bu darbe değil, bir adalet yürüyüşü” sözü paylaşıldı.

Prigozhin'in, Rusya Savunma Bakanı Şoygu’ya hakaret ettiği ve onun için “yaratık” ifadesini kullandığı belirtiliyor. Ayrıca Wagner liderinin, Şoygu’nun Wagner’i yok etme faaliyeti içerisinde olduğunu açıkladığı ifade ediliyor.

Gelen bilgilere göre 10. Özel Operasyon Tugayı'nda, Putin'in siyasi polisi olarak da bilinen OMON birlikleriyle özel savaş birliği Wagner çatışıyor.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in özel askeri şirket Wagner'in kurucusu Yevgeny Prigozhin etrafında gelişen durumun farkında olduğunu ve gerekli önlemlerin alındığını söyledi.

Ukrayna Cephesindeki komutanların yanı sıra Rusya Federasyonu Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı görevden alınabilir.

Bu iş burada kalmaz gibi duruyor.

169 yıl önce 23 Haziran 1854 - Çarlık Rusyası Orduları'nın, savaş meydanını terk ederek, geri çekilmesiyle Silistre Zaferi kazanılmıştı.

MİT Başkanı İbrahim Kalın ve bölgesel jeopolitik sınanmalar!..

Jeopolitik değişimler, ekonomik ve askeri kamplaşmaların hızlandığı bir konjonktürde Türkiye, bir hayli girift bölgesel jeopolitik sınamalar yaşıyor.

Bu yeni bir süreç sanılmasın. Zor bir coğrafyada konuşlanmanın bedeli ağır oluyor. Bu nedenle Türk gizli servisi MİT’in, Ankara’nın dış politik hedeflere ulaşmasında neredeyse kilit roller üstlendiği bir gerçek.

Bu hassas süreçler, öyle-böyle değil. Bilenler bilir. Kelle koltukta mücadeleden söz ediyorum.

Fidan sonrası… Kalın öncesi…

Çiçeği burnunda Dışişleri Bakanı Dr. Hakan Fidan'ın; önce MİT Müsteşarı sonra MİT Başkanı olduğu dönemde, onun tarzı diyebileceğimiz yol haritasına istihbarat diplomasisi damgasını vurdu.

Görev süresinde başında bulunduğu teşkilat, teamül dışına çıkarak, geleneksel diplomasinin yanı sıra gerek iç gerekse dış politikada hassasiyet doğurabilecek kimi alanlarda oldukça aktif bir şekilde yer aldı.

Güvenlik konsepti haricinde Türkiye'nin enerji politikalarını sürdürülebilir boyuta taşıyan bir stratejinin uygulanması sağlandı.

Bu kapsamda Türk Akımı doğal gaz boru hattı ve altyapısına yönelik güvenlik önlemleri güçlendirildi. Hatta bu maksatla TSK Deniz Kuvvetleri, Hudut Alay Komutanlıkları, İçişleri Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Millî İstihbarat Teşkilatı'nın paydaş olduğu özel bir kuvvet grubu oluşturması kararlaştırıldı. Muhtemelen Ankara'da bir yerde faaliyete geçmiştir.

Türk Donanması, nötr sular da dahil olmak üzere ülkenin enerji altyapısının açık deniz bölümleri üzerindeki kontrolünü sıkılaştırdı.

Türk istihbaratı, İngiliz diplomatları neden yakın markaja aldı?

Geçtiğimiz dönemde asıl ilginç olan ve en merak uyandıran şey, Rusya Dış İstihbarat Teşkilatı SVR'nin raporlarında yer aldığı şekliyle, Türk İstihbaratı Başkanı Hakan Fidan'ın, Türkiye'ye giriş yapan ve diplomatik pasaportlu tüm İngiliz vatandaşları üzerinde özel denetim kurulması için özel bir emir vermesiydi.

Böylece Ankara, İngiliz istihbaratına, Washington’da düzenlenen "Türkiye ve Rusya'nın ticari ve jeopolitik zaferinin önlenmesi" konulu özel bir toplantıda, Türk Akımı'na yönelik gerçekleştirilmesi planlanan harekât hakkında operasyonel bilgiye sahip olduğunu ve neyin tartışıldığını bildiğine dair bir sinyal gönderdi.

İbrâhim Kalın, Ankara-Moskova ilişkilerinde devrede!..

Türkiye Cumhurbaşkanı'nın resmi temsilcisi İbrahim Kalın'ın "Ankara ve Moskova güvenlik konularında temas halinde" ifadesinden hareketle Ankara, Türk Akımı'na yönelik tehditlerle ilgili bilgileri Moskova'ya iletti. 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in geçen yıl 18 Ekim'de Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan'a "Kiev rejiminin Türk Akımı gaz iletim sisteminin Rusya tarafından bir koldaki bölümlerinden birini havaya uçurmaya çalıştığını" bildirmesi tesadüf değildi.

SVR başkanı Sergey Narışkin ile Fidan'ın ilişkileri biraz zayıf mıydı?

Son zamanlarda böyle bir iddiayı doğrulayan gelişmeler olduğuna dair bazı emarelerden söz edilir olmuştu. Mesela altı ay önce Rusya Savunma Bakanlığı; Rusya, Türkiye ve Suriye'nin savunma bakanlarının Moskova'da bir araya gelerek Suriye'de savaşın başlamasından bu yana ilk kez bir araya geldiğini bildirmişti.

Rusya, Türkiye ve Suriye Savunma Bakanları, on yıldır süren Suriye savaşında Ankara ile Şam arasında normalleşmenin açık bir işareti olarak Moskova'da Rusya Savunma Bakanlığı'nın ev sahipliğinde Frunzenskaya semtindeki binasında görüşmüşlerdi.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı Dr. Hakan Fidan, Suriye Savunma Bakanı Ali Mahmud Abbas, Suriye Askeri İstihbarat Başkanı General Rafiq Shahadah ve Suriye İstihbarat direktörü Ali Memluk, Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoigu modaratörlüğünde bir araya gelmişlerdi.

O tarihlerde Rus medyasında yaptığım basın taramasında MİT Başkanı Dr. Hakan Fidan ile Sluzhba Vneshney Razvedki/ Rusya Dış İstihbarat Servisi Başkanı Sergey Yevgenyeviç Narışkin'in görüşmesine dair tek bir satır habere ya da tek bir kare fotoğrafa rastlanmamıştım.

Sadece Ukrayna merkezli yayın yapan "ghall.com.ua" sitesinde Sergey Narışkin’in ilgili toplantıya katıldığı haberi yayınlanmıştı.

Rus İstihbarat Başkanı neden Türk meslektaşı ile görüşmemişti?

Bu sorunun cevabını merak etmiyor değilim. Düşünsenize Hakan Fidan, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın en başarılı İstihbarat bürokratı.

Dr. Hakan Fidan, Rusya Federasyonu Başkanı Putin ile Rusya Savunma Bakanı ile Rusya Genelkurmay Başkanı ile hatta Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile görüşüyor, onlar tarafından kabul ediliyor.

Ama bu referanslarına karşın, SVR Direktörü Sergei Naryshkin ile bir türlü aynı karede yer aldığı bir fotoğraf veremiyor. Aralarında şahsi bir negatif elektrik olabileceği hiç de düşük olasılık değil.

Biliyorsunuz Rus SVR Direktörü Sergei Naryshkin ile Amerikan CIA Direktörü William Burns'un Kasım 2022'deki Ankara görüşmeleri, MİT'in "Kale"sinde, MİT Başkanı Dr. Hakan Fidan'ın ev sahipliğinde yapılmıştı.

Ankara kulislerinde, bu görüşmeden Sergei Naryshkin'in memnun olmadığı, MİT'i; ABD'ye daha yakın bulduğu için, Hakan Fidan ile görüşmediği iddia ediliyor. Ama bu, papaza kızıp oruç bozmak gibi bir şey olmaz mı?

SVR'ye yakın kaynaklar ise Ankara, Moskova ve Şam arasındaki görüşme konularının askeri sorunlar olduğunu, sivil kökenli Sergey Yevgenyeviç Narışkin'in yerine, asker kökenli General rütbesinde bir yardımcısının katıldığını belirtmişlerdi. Doğrusunu olayın muhatapları biliyor.

Sergey Narişkin İbrâhim Kalın'a sıcak bakıyor!..

Uluslararası ilişkilerde, istihbaratta duygusallığa yer yok. Ama bazen tepkisel reflesklerle karşı tarafa ihsas ettirilir. Bu anlamda Narişkin'in Hakan Fidan ile görüşmemesi, Türk Devletine “istihbarat başkanınızı değiştirin” mesajı içeriyor olabilirdi.

Nitekim Hakan Fidan, bu olayın üzerinden uzun bir süre geçmeden altı ay içinde Dışişleri Bakanı olarak atandı ve Rus istihbaratının “uyum sorunu” bir şekilde çözüldü.

Dr. Hakan Fidan'ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından MİT Başkanlığından alınarak Dışişleri Bakanı atanmasına en çok sevinen Moskova'daki mevkidaşı olmuştur.

Nitekim Rusya Dış İstihbarat Servisi (SVR) Direktörü Sergey Narışkin, Moskova ve Ankara'nın istihbarat servisleri nezdinde güvenilir bir iletişim kanalına sahip olduğunu belirtti.

Rus basınına demeç veren Narışkinİbrahim Kalın'ın MİT Başkanlığı görevine atanması sonrası, Rusya ve Türkiye'nin bu alandaki işbirliğine dair değerlendirmede bulundu.

Narışkin, "Son birkaç yılda Türk meslektaşlarımızla oldukça aktif bir etkileşimimiz oldu. Türk istihbarat servisinin yeni başkanı (İbrahim Kalın) atandı, tabii onu neredeyse aynı gün tebrik ettim" dedi.

Kalın'la henüz “ru be ru” yani yüzyüze bir görüşme yapmadıklarını ancak etkileşimi sürdürdüklerini kaydeden Narışkin, "İyi, güvenilir bir kanala sahibiz. Türkiye'de SVR'nin resmi temsilcisi var, aynı şekilde Türk istihbarat servisinin Moskova'da kendi temsilcisi bulunuyor" ifadelerini kullandı.

Narışkin, Kalın'la yakında bir görüşme yapma ihtimalini de dışlamadığını kaydetti. Anlaşılan MİT ve SVR başkanlarının katılacağı bir görüşme, buluşma takvimi üzerinde çalışıyor.

Bu demektir ki Narışkin, yakın zamanda Ankara semalarında zuhur edebilir.

Ankara'da SVR, Moskova'da MİT temsilcisi var!..

Rusya Dış İstihbarat Teşkilatı (SVR) Başkanı Sergei Naryshkin, Rus resmi haber ajansı TASS'a verdiği demeçte, Moskova ve Ankara'nın özel servisler aracılığıyla güvenilir bir iletişim kanalına sahip olduğunu söyledi. 

Naryshkin, "Son birkaç yılda Türk meslektaşlarımızla oldukça aktif bir etkileşimimiz oldu. Türk İstihbarat Teşkilatı'nın başına İbrahim Kalın başkan atandı, tabii ki onu neredeyse aynı gün tebrik ettim." açıklamasında bulundu.

Narışkin "Şu ana kadar bir görüşme olmadı ama etkileşim devam ediyor. İyi ve güvenilir bir kanalımız var, Dış İstihbarat Teşkilatının Türkiye'deki resmi temsilcisinin yanı sıra Moskova'da Türk istihbarat teşkilatının bir temsilcisi var." dedi.

Sergey Yevgenyeviç Narişkin’i tanıyalım…

Sergey Yevgenyeviç Narişkin 27 Ekim 1954, Leningrad doğumlu. Leningrad Mekanik Enstitüsü ve Saint Petersburg Uluslararası Yönetim Enstitüsü’nden mezun. Leningrad Politeknik Enstitüsü Rektör Yardımcısı olarak görev yapmış, KGB’de çalışmış, 1992-2004 yılları arasında çeşitli illerde görev yapmış, 2004 yılının başlarında Devlet Başkanlığı İdaresi’nde ekonomi departmanının başkan yardımcısı olmuş, 2004’te kısa bir süre Bakanlar Kurulu’nun kabine şefi yardımcısı olmuş, 2005-2009 yılları arasında Pervıy Kanal yönetim kurulu başkanı olmuş, 2004-2008 yıllarında Başbakan Yardımcısı ve Hükümet İcra Ofisi Başkanı olmuş, 2008-2011 yıllarında Devlet Başkanlığı İdaresi’nin Şefi olarak görev üstlenmiş, 2011-2016 yıllarında Devlet Duması Başkanı olarak görev yürütmüş, 2016 yılı itibarıyla Dış İstihbarat Servisi Direktörü.

Önde gelen bir siyasi kişilik olan Sergey Narişkin, 90’lı yıllarda Sen Petersburg Belediye Başkanlığından beri Devlet Başkanı Putin’in yakın korumalığını yaptı. Birinci televizyon kanalı, Duma Başkanlığı ve Başbakan Yardımcılığı gibi görevler üstlendi.

Sergey Yevgenyeviç Narişkin; Putin’in güvendiği bir isim. O kadar ki “Financial TimesPutin’in Naryshkin’e Medvedev’in yönetimini başkan olarak ele geçirmesini emrettiğini yazmıştı.

Çocukluk çağında çocukluğunu sevmeyen, yaşamayan birisi. Hırslıydı ve çocukluktaki en büyük hedefi sınıfında birinci olmaktı. Aile bağları ve gelenekler onun için önemliydi ve bunu önemserdi. Geleneklere ve dostluğa bağlılık Naryshkin için utanç değil, onurdu. 1.78 cm. boyunda sessiz bir kişiliği olan ve yıllarca aynı kiloyu, 76 kg. istikrarlı şekilde koruyabilen Naryshkin, Akrep Burcundan. Kindar. Çocukluğunda St. Petersburg’da Fontanka Nehrinde öğrendiği yüzme sporunu çok seviyor.

Sovyetler Birliği döneminde Stratejik İstihbarat Generali rütbesine yükselebilmiş ilk Türk, Haydar Aliyev olmuştur. 1967’de Azerbaycan SSC Devlet Güvenlik Komitesinin başkanı olarak görevlendirilen Haydar Aliyev, Leningrad’daki İstihbarat Okulunda Sergey Yevgenyeviç Narişkin’i yetiştiren isim olarak biliniyor.

Narişkin, İngilizce ve Fransızcayı bu yıllarda öğrendi. Sergey Naryshkin, okul günlerinden beri gözaltına alındı. Dedektiflik araştırmasında doğuştan gelen yeteneği keşfedildi. Gitar çalmasını biliyordu ve Romantik kabul ediliyordu. Spor derslerinde canlı piramidin en tepesinde o olurdu. Çılgınlık derecesinde davranışları vardı, lisede sınavlarını başarıyla geçince Fontanka çayının sularına bırakmıştı kendini.

Sonradan iyi bir raftingci olmuştu. Sergei Naryshkin, özel sektörde çalıştı. Philip Morriss, Ford, Katarpillar firmalarında yöneticilik yaptı. Narışkin ve karısı Tatyana Yakubçikə hakkında, bir dizi olumsuz iddialar da vardı.

Güya Narışkinler, Leningrad vilayetindeki alkol üretimini kontrol altında tutuyor, rakip firmaları yasal olmayan yollarla tasfiye ediyordu. Haydar Aliyev’e saygısından dolayı Azerbaycan’ı çok seviyor ve Azerbaycan’ın büyük bir dostu. 2012’de Azerbaycan yönetimi, onu “Dostluk” ödülüne layık gördü.

Sergey Yevgenyeviç Narişkin, Rus dış istihbarat servisinin başına atanmadan önce Rusya parlamento alt kanadı Duma Başkanı’ydı. 22 Eylül 2016’da Rusya lideri Vladimir Putin, uzun süredir birlikte çalıştığı Sergey Narişkin’i dış istihbarat servisi SVR’nin başkanlığına getirdi.

Sergey Naşkin, Putin’in uzun zamandır müttefiki ve Sovyetler Birliği döneminde Putin’le birlikte KGB’de çalışan bir isimdi.

Narişkin daha önce Putin’in özel kalem müdürlüğünü yapmıştı. Narişkin’in atanmasıyla, Putin’in Rus istihbarat servislerini birleştirerek, iç istihbarat servisi FSB ve dış istihbarat servisi SVR’yi birleştirip bir Devlet Güvenliği Bakanlığı kurmak istediği yorumları yapılmıştı.

Sergey Yevgenyeviç Narişkin’in, Tatar asıllı olabileceği uzak bir ihtimal sayılmaz.

Rus’u kazı, altından Tatar çıkarRus atasözü muhtemelen Sergey Yevgenyeviç için de geçerli. Rus isimli Sergey Yevgenyeviç’in soyadında yer alan “Narıs” eski Tatar isimlerinden. ‘Narış’ güçlü erkek anlamında. Narişkin; eski Naryshkin soyundan gelenler gibi bir mana da içeriyor.

Sergey Yevgenyeviç Narişkin’in aile geçmişi, 1240 -1430 yıllarına uzanıyor. Bu tarihler arasında 130 Rus Knezi’nin (Rus soylusu) Orda’ya, yani Hanların ordugâhlarına gittiklerine ve bunlardan birçoğunun Hanların ordugâhında yıllarca kaldığına dair tarihi rivayetler mevcut. Rus Knezlerinin bu ziyaretleri, Türk Hanlığının yönetim sistemini yerinden görmek ve ikili ilişkileri geliştirmek gibi amaçlar içeriyordu.

Moğol Hanları, alıp götürdükleri Rus kızlarıyla evlendikleri gibi Rus Knezleri de Moğol kızları ile evleniyorlardı.

Örneğin Moskova Knezi Yuri Daniiloviç’in karısı Özbek Han’ın kız kardeşi idi. ‘Nizniy, Novgorod ve Yaroslavl’ Knezleri’nin karıları da Moğol mirzalarının kızları idi. Rus boyarlarından birçoğunun da Moğol kızları ile evlendikleri biliniyor.

Kavimler arası evlilikler yoluyla gen transferleri gerçekleşiyor, Rusların soylu kesimi “Tatarlaşmakta”n geri kalmıyordu. “Tatarlaşma” hareketinde olumsuz sayılabilecek en önemli gelişme, Altın Orda’dan birçok Moğol-Türk soylusunun, Rus Knezlikleri hizmetine girerek Ortodoksluğu kabul edip Ruslaşmaları olmuştur. Rus Tarihi’nde mühim rol oynayan 130 kadar asil ailenin “Tatar” (Türk) menşeli olduğu söylenmektedir.

Narışkin ailesi de bunlardan biridir. Rus dış istihbarat servisinin (SVR) şefi Sergey Yevgenyeviç Narişkin’in aile kökleri çok ilginç. Rus soylu ailesi Naryshkins; 16. yüzyılın ortalarından beri biliniyor. Naryshkin ailesi (Rusça: Нарышкины), Tatar kökenli bir Moskova boyar ailesiydi. 15. yüzyılda ailenin bir kısmı Moskova’ya taşınmıştı.

Bu aileden Lev Kirillovich Naryshkin Podolsk (Rusça: Подольск), Rusya’nın Moskova Oblastında bulunan ve 1791’de şehir statüsü verilen kentin yöneticiliğini yapmıştı. 1671’de Rus Çarına yakınlaştılar. Kirill Poluektovich Naryshkin’in büyüleyici güzellikteki kızı Naryshkin Natalya Naryshkina (1651-1694), Çar I. Aleksey ile 22 Ocak 1671’de evlendi. Ertesi yıl, Natalya, gelecekteki Çar ve İmparator 1. Petro’yu (Deli Petro) doğurdu. Naryshkin Natalya Naryshkina’nın eşi Çar I.Aleksey Romanov Hanedanının kurucusu 1613-45 arasında hüküm süren ilk çar I. Mihail’in oğluydu.

Naryshkin Natalya Naryshkina, Çar I. Aleksey’in ikinci eşiydi. Çar I. Aleksey’in ikinci eşi Natalya Narişkina’dan olan oğludur. 1. Petro (Deli Petro) 1682’de, zayıf ve hastalıklı üvey ağabeyi V. İvan’la birlikte tahta çıktı ama Taht naipliğine üvey ablası Sofia Alekseyevna atandı.

Sofia’nın aşığı başdanışman Vasili Vasilyeviç Golitsın, 1. Petro’ya deyim yerindeyse nefes aldırmadı çünkü ülke yönetiminde etkindi. Petro, bu dönemde annesiyle birlikte Moskova’nın dışındaki “Alman mahallesi”nde yaşadı. Rusya’ya gelen Avrupalılar’la yakınlık kurarak uygarlıkları hakkında bilgi sahibi oldu. Burada Avrupalı askerlerden topçuluk ve istihkâm eğitimi aldı.

14 yaşından itibaren gemilere büyük ilgi duydu. 1689’da annesinin zoruyla Eudoxia Lapoukine ile evlendi; ertesi yıl Alexis adında bir oğlu oldu. Petro ailesinin diğer fertlerine göre oldukça sağlıklı ve atletik bir yapıya sahipti. Kocaman ayakları vardı. Öyle ki kendisi yürürken yanındaki saray görevlileri ona yetişmek için koşmak zorunda kalıyordu. Çok güçlüydü, gümüş tabağı bir pula çevirip bıçağıyla havada bir parça bez gibi kesebiliyordu. Akşam yemeğinde masasındaki bir konuğunu belinden tutup sıktığında misafiri kurtulmak için can acısıyla yüzüne tükürmek zorunda kalmıştı. Rus üst sınıfları, bu dönemin iyileştirilmesine dikkat edilmedi.

Natalya Narişkina’nın oğlu Petro, ülkesini modernize etmeye ve dönüştürmesine olanak tanıyan sinerjisini annesinden miras almıştı. Zihinsel çevikliği, sorgulayan zihni ve Batı’ya olan hayranlığı annesi kaynaklıydı. 1686’da, Rus çarı I. Petro kendisine soy ağacı hazırlattı.

Annesinin soyunu ta antik döneme kadar götüren aslı astarı olmayan bilgilerle donatılan bu şecere kitabına göre; Naryshkin, Natalya Naryshkina’nın soyunun Tacitus tarafından belirtilen bir Germen kabile olan Naristi’den geldiği iddia edildi. Daha sonra atalarının Kuzey Macaristan’daki Eger’e yerleştiği bilgisine yer verildi. Naryshkins ailesinin, Rusya’da geleneksel olarak eski yönetici ailelerinin merkezi konumundaki Kiev, Litvanya, Tatary ve birkaçlarının soyundan gelenlere mahsus ayrıcalıklı bir asalet mirasını devam ettirdiği belirtildi. Bununla birlikte, Naryshkins aile üyelerinin prens unvanını asla kullanılmamaları onur kaynağı görülüyordu. Bunun anlamı şu; kendi aile soylarını Çar ailesinden daha soylu kabul ediyor ve soyadlarının yeterince onurlu olduğunu savunuyorlardı.

Naryshkins ailesinin sonraki yıllarda saray ve kamu ofisleri düzenleyen ve Rusya’da kamu politikası üzerinde önemli bir etkisi vardı. Decembrist MM Naryshkin de Naryshkin ailesindendi.

Naryshkin isminin kökeniyle ilgili olarak birkaç versiyon var. Aile soylu bir aileydi ve ataları Kırım Tatarcasına göre Naryshka olarak adlandırılırdı. Naryshka, Tatar adam anlamına gelen adı Narysh’in küçültülmüş halidir ve Rusça çeviride “cesur” demektir.

.

Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com

Seçilmiş Kaynakça

https://caliber.az/post/174462/

https://tass.ru/politika/18098135

https://regnum.ru/article/3780223

https://www.ufolog.ru/names/order/

https://www.bbc.com/turkce/37443694

 https://www.voltairenet.org/article199581.html

https://twitter.com/tassagency_en/status/1672341031369560064?t=h1G4GBPpY8aJJClG9wMDAg&s=19

https://www.haberturk.com/haber/haber/987164-rus-cari-i-petro

https://musavat.com/news/rus-agentinin-canli-portreti-sergey-nariskin_466782.html

https://360tv.ru/news/mir/naryshkin-rasskazal-o-svjazjah-spetssluzhb-rossii-i-turtsii/

https://kafkassam.com/tatar-asilli-rus-dis-istihbarat-baskani-sergey-nariskin-washingtonda-ne-gorustu.html

https://rtvi.com/news/glaza-czru-rasskazal-o-derzkom-povedenii-naryshkina-vo-vremya-vstrechi-v-turczii/

https://www.dikgazete.com/yazi/ankara-dan-moskova-ya-iki-ayri-heyet-gitti-rus-istihbaratci-sergey-nariskin-hakan-fidan-ile-gorusmedi-5178.html

https://www.habersanliurfa.net/yazarlar/omur-celikdonmez/rusya-da-derin-hesaplasmanin-kurbani-tatarsky/31797/

https://www.dikgazete.com/yazi/wagner-nin-sahibi-yevgeny-prigozhin-ile-general-sergei-surovikin-kapisti-valery-gerasimov-solugu-ukrayna-da-aldi-5226.html

https://sputniknews.com.tr/20230623/nariskin-rusya-ve-turkiye-istihbarat-servisleri-nezdinde-guvenilir-bir-iletisim-kanalina-sahip-1072793129.html

https://kaynakca.hacettepe.edu.tr/eser/6089819/altin-orda-rus-iliskileri-ve-altin-orda-nin-rusya-ya-etkileri-altin-orda-devleti-nin-yikilisi-ve-carlik-rusyasi-nin-kurulus-surecinde

https://www.rupertwilloughby.co.uk/byzantine-genealogy/the-origins-of-the-naryshkin-or-narischkine-family-of-muscovy/

YAZARIN DİĞER YAZILARI