-Vietnam'da hayat…
Vietnam'daki siyasi sistemin organizasyon modeline genel bakış
Vietnam'ın dış politikası ve Türkiye ile işbirliği beklentileri
Vietnam'ın siyasi modeli, ülkeyi inşa etme ve savunma süreci boyunca oluşan ve geliştirilen birleşik bir bütündür. Ülkenin tarihi, kültürel ve politik koşullarına uygun gelişim sürecini yansıtır. Gelişme sürecinde Vietnam, dünyayla giderek daha derin bir şekilde bütünleşmektedir. Bu da siyasi sistemin genel modelinin, yerel ve uluslararası durumun ve gerçekliğin gerekliliklerini karşılayacak şekilde geliştirilmeye ve yenilenmeye devam etmesini gerektiriyor.
Bugün Vietnam'daki siyasi sistemin genel organizasyon modeli, mevcut durum ve gündeme gelen bazı konuları şu şekilde anlatabiliriz.
Siyasi sistemin organizasyonu çok önemli bir role ve konuma sahiptir ve ülkenin büyük başarılarını sağlamanın önde gelen temelidir. Son zamanlarda Vietnam, Komünist Partisinin örgütsel yapısını ve siyasi sistemini, yüksek siyasi kararlılık, büyük çabalar ve odaklanma ile büyük ölçüde uygulanan ve başlangıçta dikkate değer sonuçlar elde eden birçok yenilikle oluşturmaya büyük önem verdi. Bu yenilikleri aşağıdaki gibi anlatabiliriz.
Partinin genel organizasyon modeli:
Vietnam Komünist Partisi, Vietnam'ın siyasi sistemindeki tek partidir. Vietnam Komünist Partisi, entegrasyon ve kalkınma bağlamında ülkenin inşa edilmesi, korunması ve geliştirilmesinin gerekliliklerinin başarıyla uygulanması için Vietnam Sosyalist Cumhuriyetini ve halkını örgütleme ve yönetme hakkına sahiptir. Merkezinden yerele kadar tüm kurumlarda parti örgütleri kurulmuştur. Sivil ve sosyal kurumlar ve işletmeler ona bağlıdır. Vietnam Komünist Partisi'nin Genel Sekreteri Nguyen Phu Trong, Şubat 2021'deki 13. Parti Kongresi'nde seçildi.
-Vietnam Komünist Parti Genel Sekreteri; Nguyen Phu Trong
Devletin genel organizasyon modelini şu şekilde anlatabiliriz. Vietnam devlet aygıtı, merkezden yerel seviyelere doğru organize edilmektedir. Anayasaya göre; Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti şunları içerir: Ulusal Meclis halkın en yüksek temsil organı, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin en yüksek devlet otoritesi; anayasal hakları kullanan, yasama yetkisi, ülkenin önemli meseleleri hakkında karar veren ve en yüksek makam olan, Devlet faaliyetleri üzerinde denetim görevi yapar.
-Vietnam Ulusal Meclisi
Devlet Başkanı. Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'ni iç ve dış ilişkilerde temsil eden, Ulusal Savunma ve Güvenlik Konseyi Başkanı görevini yürüten ve Anayasa hükümlerine göre görev ve yetkilerini kullanan Devlet Başkanıdır.
-Vietnam Devlet Başkanı; To Lam
Hükümet, Başbakan tarafından yönetilen Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin en yüksek devlet idari kurumudur. Yürütme yetkisini kullanmak, Ulusal Meclisin yürütme organı olmak, halk mahkemesi ve halkın vekilliği. Yerel yönetimler, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin idari birimlerinde örgütlenmiştir. Yerel yönetim düzeyi, kanunların öngördüğü şekilde kırsal alanların, kentsel alanların, adaların ve özel idari-ekonomik birimlerin özelliklerine göre düzenlenen Halk Meclisi ve Halk Komitesini içerir.
Vietnam Anavatan Cephesi ve Sosyo-Politik örgütler: 2013 Vietnam Anayasasına göre, Vietnam Anavatan Cephesi, siyasi örgüt ve kuruluşların, sosyal örgütlerin ve farklı sınıf, sosyal tabaka, tipik bireylerin oluşturduğu siyasi bir ittifak ve gönüllü birlik, din ve etnik gruplar, yurtdışında yaşayan Vietnamlıları temsil eder.
Vietnam Anavatan Cephesi halk hükümetinin siyasi tabanıdır; halkın meşru haklarını ve çıkarlarını temsil eder ve korur. Büyük ulusal birliğin gücünü toplamak ve geliştirmek, demokrasiyi uygulamak ve toplumsal fikir birliğini güçlendirmek; sosyal denetim ve eleştiri hakkına sahiptir. Anavatan'ın inşasına ve korunmasına katkıda bulunarak Partinin, Devletin ve halkın dış ilişkiler faaliyetlerinin inşasına katılır.
Diğer sosyo-politik kuruluşlar arasında şunlar bulunmaktadır: Vietnam Genel Çalışma Konfederasyonu, Vietnam Çiftçiler Derneği, Ho Chi Minh Komünist Gençlik Birliği, Vietnam Kadınlar Birliği, Vietnam Gaziler Derneği, yasal hakları temsil eden ve koruyan, gönüllülük esasına dayalı olarak kurulan sosyo-politik kuruluşlardır. Üyelerinin ve bağlı kuruluşlarının meşru hakları ve çıkarlarını korur. Cephenin diğer üye örgütleriyle birlikte Vietnam Anavatan Cephesi içindeki eylemleri koordine eder ve birleştirir.
-Vietnam'da hayat…
Vietnam'ın dış politikası ve Vietnam Komünist Partisi'nin 13. Kongresi'ndeki bakış açıları ile ülkenin yeni durumda derin entegrasyona yönelik kalkınma hedefleri:
Şubat 2021'de Vietnam Komünist Partisi'nin 13. Ulusal Kongresi başarılı bir şekilde gerçekleştirildi. Kongre Kararı ve önemli belgeler kabul edildi. Bu kongrede geçmiş dönemin başarıları ve derslerinin yanı sıra Doi Moi'nin 35 yılı da özetleniyor.
-Vietnam'da hayat…
Ülkenin şu andan 2045'e kadar olan vizyonu, genel hedefleri ve özel hedefleri Kongre’de kararlaştırıldı. Bunlar;
“Partinin liderlik kapasitesinin, yönetim kapasitesinin ve mücadele gücünün geliştirilmesi; Temiz ve kapsamlı bir şekilde güçlü bir Parti ve siyasi sistem inşa etmektedir. İnsanların Komünist Partiye, Devlete ve sosyalist rejime olan güvenini pekiştirin ve artırmak. Müreffeh ve mutlu bir ülke geliştirme arzusunu uyandırmak, büyük ulusal birliğin iradesini ve gücünü zamanın gücüyle birleştirerek teşvik etmek; kapsamlı ve eşzamanlı olarak yeniliği, sanayileşmeyi ve modernleşmeyi teşvik etmek; Anavatanı inşa etmek ve sağlam bir şekilde korumak, barışçıl ve istikrarlı bir ortam sağlamak; 21. yüzyılın ortalarında Vietnam'ın sosyalist yönelime sahip gelişmiş bir ülke haline gelmesi için çabalamak" olarak açıklandı.
-Vietnam'da hayat…
Vietnam Komünist Partisi'nin önderliğinde ulusun isteklerini gerçekleştirmek ana hedeftir.
Vietnam Komünist Partisi 13. Kongresi, Vietnam'ın barış, dostluk, işbirliği ve kalkınma, çok taraflılık, çeşitlilik ve kapsamlı uluslararası entegrasyon için bağımsız ve kendine güvenen bir dış politikayı sürdürmeye devam etmesi gerektiğini açıkça doğruladı. Bu, Partinin Doi Moi dönemindeki dış politikası açısından son derece önemli bir içeriktir. Bağımsızlık ve özerklik Vietnam'ın dış ilişkilerinin hem amacı hem de temelidir.
Vietnam ile Türkiye arasında 45 yıldır kurulan diplomatik ilişkiler derinleşti…
2023 yılında Vietnam ve Türkiye, iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 45. yıldönümünü kutladı. 45 yıldır diplomatik ilişkiler kuran iki ülke, pek çok farklı alanda işbirliğine imza attı; ticaret, turizm, havacılık, savunma, yatırım. Uluslararası Ticaret Merkezi'nin (ITC) istatistiklerine göre Vietnam, ASEAN'da Türkiye'nin üçüncü büyük ticaret ortağıdır.
Türkiye ile Vietnam arasındaki ithalat-ihracat cirosu, Türkiye'nin ASEAN ile toplam ithalat-ihracat cirosunun yaklaşık yüzde 16'sını, Türkiye'nin dünyayla olan toplam ithalat-ihracat cirosunun ise yüzde 0,3'ünü oluşturmaktadır.
-Vietnam ve Komşu Devletler
2022 yılında Vietnam'ın Türkiye ile toplam ithalat-ihracat cirosu 2021 yılına göre yüzde 26,2 artışla 2 milyar ABD dolarının üzerine çıktı. Vietnam'ın Türkiye'ye ihracat cirosu ise yüzde 30,7 artışla yüzde 1,6 milyar ABD dolarına ulaşacak. Türkiye ise yüzde 11,9 artışla 433,6 milyon dolara ulaştı.
2023 yılının ilk 10 ayında Vietnam ile Türkiye arasındaki toplam ithalat-ihracat cirosu 2022 yılının aynı dönemine göre yüzde 13,6 artışla 1,9 milyar ABD dolarına ulaştı. Vietnam'ın ihracatı yüzde 16,1 artışla 1,5 milyar dolara, ithalatı ise yüzde 8,5 artışla 369,2 milyon dolara ulaştı.
Son yıllarda birçok büyük Türk işletmesi ve şirketi Vietnam'da büyük doğrudan yatırımlar yapmaktadır. Hayat Kimya, bebek bezi, ev bakım ürünleri, hijyenik kadın bağlarında dünya liderlerinden biridir. Hayat Kimya, Güneydoğu Asya'daki gelişimi için ilk üretim yeri olarak Vietnam'ı seçti. Son olarak, Türkiye'nin ICTAS inşaat grubu ile Vietnamlı inşaat müteahhitleri arasındaki VietTürk ittifakı, Long Thanh havaalanı terminali inşaatı ihalesini kazandı. Long Thanh Havaalanı, güneyde Ho Chi Minh Şehri'nden yaklaşık 40 km uzaklıkta bulunan Vietnam'ın ulusal önemli havaalanıdır. Vietnam-Türk ittifakının hayata geçirdiği Long Thanh havalimanı terminal paketinin değeri 1,4 milyar dolardır.
Vietnam ve Türkiye, normal ticari işbirliğinin yanı sıra savunma sanayi alanında da işbirliği gerçekleştirdi. Bu, iki ülke ve orduları arasında büyük işbirliği potansiyeli taşıyan özel bir alandır. Vietnam, Türkiye'nin savunma sanayisinin başarılarını, özellikle de savunma sanayiinin yerlileşme yol haritasını takdirle karşılıyor.
Başbakan Pham Minh Chinh'in 2023 yılında Ankara'ya yaptığı ziyaret sırasında Vietnam Başbakanı, Türk Havacılık ve Uzay Merkezi TAI'yi gezerek, burada Türkiye'nin bilimsel başarılarını takdir etti ve Vietnam ile Türkiye'nin işbirliği yapmasını ve deneyimlerini paylaşmasını umut etti.
Vietnamlı üst düzey bir yetkilinin açıklamasına göre, Vietnam Savunma Sanayii Genel Müdürlüğü ile Türkiye Savunma Sanayi Genel Müdürlüğü birçok alanda iş birliği yürütüyor.
Savunma sanayii işbirlikleri; yüksek teknoloji savunma sanayi grubu Viettel ve Roketsan, HITACO ve TRB Havacılık ve Savunma Sanayii A.Ş. arasında güvenlik danışmanlığı ve savunma sanayi işbirliği yer alıyor. Ayrıca Vietnam ordusu, Türkiye'nin yerli motorlu teçhizatı ve zırhlı araçlarıyla da özellikle ilgileniyor. Önümüzdeki dönemde Vietnam ile Türkiye arasında savunma sanayii işbirliklerinin yanı sıra güvenlik ve savunma işbirliklerinin de olacağı muhakkaktır.
Vietnam'ın dış politikasında Türkiye her zaman Doğu Akdeniz bölgesinde diplomatik düzeyi en yüksek olan önemli bir ülke olarak görülmüştür.
Başbakan Pham Minh Chinh'in, Türkiye ile Vietnam arasında diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 45. yıl dönümü olan 2023'te Ankara'ya gelerek Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan ile görüştü. Vietnam Başbakanı, sıcak karşılaması için Türkiye'ye teşekkür etti ve bu sayede Başbakan, Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan'ı ve diğer Türk liderleri saygıyla Vietnam'ı ziyaret etmeye davet etti.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, daveti memnuniyetle kabul etti ve yakın gelecekte Vietnam'ı ziyaret etmeyi umuyor.
Son derece karmaşık bir dünya bağlamında Vietnam ve Türkiye, bölgesel ve dünya stratejilerinin şekillenmesinde önemli rol oynayan ülkelerdir. Vietnam-Türkiye ilişkilerinin derinleştirilmesi, iki ülkenin isteği ve yararı olup, bölgede ve dünyada istikrar ve refaha katkıda bulunmaktadır.
Vietnam, Türkiye'nin ASEAN bölgesindeki işbirliğini ve varlığını artırmasının anahtarıdır. Tam tersine Türkiye, Vietnam'ın Doğu Akdeniz, Orta Asya ve Müslüman nüfusa sahip ülkelerin pazarlarına girmesine destek verecek. Vietnam ile Türkiye arasındaki yakınlaşma bir trend ve her ülkenin, her iki halkın ortak çıkarı doğrultusunda bağımsız dış politikasını doğrulamaktadır.
Vietnam Eğitim ve Dostluk Derneği…
İçinde bulunduğumuz 2024 yılı içinde Türkiye ve Vietnam arasında toplumsal, sosyal, kültürel, ekonomik, eğitim, dostluk ve politik ilişkileri geliştirmek yönünde bir grup kurucular tarafından Ankara merkezli Vietnam Eğitim ve Dostluk Derneği kuruldu. Dernek Kurucu Başkanı Sanayici İş İnsanı Engin Özkırım öncülüğünde; İş İnsanı ve Kamusal Diplomat Ünver Sel, Siyaset Bilimci ve Gazeteci İlber Vasfi Sel, Eğitimci Sami Nogay, Avukat Gültekin Özkurt, İş İnsanı Thai Hung Luu ve İş İnsanı Yuan Anh Do tarafından kuruldu.
Vietnam Eğitim ve Dostluk Derneği Başkanı Engin Özkırım, önümüzdeki günlerde derneğin faaliyetlerine başlayacağını ve tanıtımının yapılacağını açıkladı. Ayrıca dernek kurucuları ve üyeleri Vietnam ziyaretini de planlamaktadırlar. Bu derneğin kuruluşuyla Vietnam ve Türkiye arasında ilişkilerin daha da güçleneceği düşünülmektedir.
.
Ünver Sel, dikGAZETE.com
-Kırım Tatar Kültür Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı, Kırım Kalkınma Vakfı Başkanı, Uluslararası Kırım Dostları Derneği Başkanı, Uluslararası Rusofili Hareketi Kurucu ve Koordinasyon Kurulu Üyesi, Nogay Kalkınma ve Kültür Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı, Vietnam Eğitim ve Dostluk Derneği kurucu üyesi-