KİEV, Ukrayna
Ukrayna’nın doğusunda bulunan ve Donbass (Donetsk ve Lugansk şehirleri) olarak tarif edilen bölge ile ilgili alınan yeni müzakere kararları, “Normandiya Dörtlüsü”, AGİT ile Donets ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri’ni birleştirmelidir.
Son yıllarda ülkemizi de dolaylı yoldan etkileyen Doğu Ukrayna’daki Silahlı Çatışmalar, 14 Nisan 2014 tarihinde başladı.
Bu bölgede, Ukrayna devleti adına çatışmalara taraf olan “Anti-Terör Operasyonu” safındaki milliyetçiler ve gaziler, Donbass’ın yeniden entegrasyonu için Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ve ekibinin girişimlerine engel olmak için ellerinden geleni yapıyorlar.
Son olarak bu amaç doğrultusunda 12 Mart tarihinde Kiev’de bir araya gelen Ulusal Uzlaşma ve Birlik Platformu’nun toplantısını engellediler.
Bu olay, Minsk’te toplanan Çatışma Çözüm Danışma Konseyi’nin kurulmasına ilişkin anlaşmanın ertesi günü gerçekleşti.
Bu olayın önceki günündeyse, Rusya Federasyonu Başkan Yardımcısı Dimitri Kozak ve Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Özel Kalemi Andrey Yermak, Minsk Görüşmeleri’ne ilk kez katıldı.
-Andrey Ermak-
Resmî açıklamaya göre: “Elde tutulan mahkumların değişimi konusunda” kararlar alındı.
Bu da şu demek oluyor: 18 Mart 2020 tarihine kadar mümkün olan herkesin serbest bırakılması ve karşı tarafa gönderilmesi…
-Donetsk>-
Ukrayna ile Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri’ndeki listelerin doğrulanması hususu Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından gerçekleştirilebilir.
-Dimitri Kozak-
R. F. Başkan Yardımcısı Dimitri Kozak ise bu konu hakkında: “Bu kişilerin alışverişi için somut bir çözüm bulmanın 25 Mart tarihine kadar mümkün olacağını umuyorum” dedi.
Aynı görüşmede, sınır hattındaki yeni noktalarda bulunan silahlı kuvvetlerin ve varlıkların ayrılması konuları da tartışıldı. Ancak koordinatlar konusunda bir açıklama yapılmadı.
Özellikle tarafların ek kontrol noktaları “Altın” ve “Mutluluk” olarak adlandırıldı.
Anlaşmaya varılan konulardan en ilgi çekicisi ise “Danışma Kurulu’nun Tanıtımı” ifadesidir.
Rusya’nın en köklü ve en büyük aynı zamanda dünyanın en büyük 4 haber ajansından birisi olan TASS’ın haberine göre Kozak, bunun Donbass’ta “Normandiya Dörtlüsü'ndeki ülkelerin ve çatışma taraflarının katılımıyla oluşacak bir müzakere platformu” oluşturulmasını içeren yeni bir mekanizma olduğunu açıkladı.
Öte yandan, Ukrayna tarafı ise yaptığı resmi açıklamada bu Danışma Kurulu’nu: AGİT, Fransız ve Alman temsilciler ve 9 Aralık 2019 Paris Normandiya Dörtlüsü Zirvesi’nde karara varılan anlaşmaların uygulanmasıyla ilgili görüşmelerden sonra 3'lü Temas Grubu’nun siyasi olarak bir alt grubu olarak tanımladıklarını açıkladı.
Önceleri Normandiya Dörtlüsü ve Minsk Görüşmeleri formatlarının nasıl birleştirilebileceği bilinmiyordu.
Normandiya Dörtlüsü (Ukrayna, Almanya, Fransa ve Rusya), bir yerleşim stratejisi geliştirmek için oluşturuldu; Minsk Görüşmeleri (Ukrayna, AGİT, Rusya ve DHC/LHC temsilcileri) ise taktiksel problemleri çözmek için vardı.
Yeni oluşan Danışma Konseyi ise tüm bu tarafları bir araya getirecek gibi görünüyor.
Şimdi kafalardaki soru şu: Ukrayna, DHC ve LHC temsilcilerinin onlarla eşit düzeyde müzakere masasına oturmasını nasıl karşılayacak?
Bunu başta anlattığım Ukraynalı milliyetçilerin, Kiev’deki son yaptığı skandalla birlikte düşünmek gerekiyor.
Ulusal Uzlaşma ve Birlik Platformu, Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri baş danışmanı Sergey Sivokho’nun başkanlığında Şubat ayı ortalarında planlanıyordu ancak o dönem Donbass’ta meydana gelen sıcak çatışmalar bu toplantıyı Mart ayına ertelemişti ki bu sefer de Kiev’de bulunan radikal milliyetçiler toplantıya engel oldular.
-Sergey Sivokho-
Yaşananların ardından açıklama yapan Sivokho, bu platformun “Bir STK veya vakıf olmadığını; hükumet ile kamu kuruluşlarını birleştiren bir merkez” olduğunu dile getirdi.
Ulusal Uzlaşma ve Birlik Platformu’nun ana fikrinin, Ukrayna sakinleri ile Ukrayna’nın kontrolü dışındaki Donbass bölgesinde yaşayanlar arasında bir diyalog inşa etmek ve bu temelde yeniden entegrasyona ilişkin bir devlet politikasının temelini geliştirmek olduğu belirtiliyor.
Basın toplantısında Sivokho’nun ekibinin "PR" sorumlusu Ukraynalı gazeteci Marina Khatsayuk, Kiev merkezli milliyetçilerin sınırın iki tarafındaki Ukraynalıları da hedef olarak gördüklerini belirtti.
-Marina Hatsayuk-
Khatsayuk: “Nefret ve korku, savaşı besler” dedi.
Ardından Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri'nde yapılan bir ankete atıfta bulunan Khatsyuk: “Sınırın ardındaki sakinler, kendilerini üniter Ukrayna’nın bir parçası olarak ve Ukrayna’yı bağımsız, geri dönmek istedikleri, güçlü bir devlet olarak görmüyor” dedi.
Khatsyuk’a göre; “Ayrıca birçok koşulu da barındıran geniş bir özerklik talebi var. Buna rağmen Ukraynalı sakinler ile özel bağlarını ve temaslarını koparmıyorlar.”
Platformun genel inancına bakarsak, sade vatandaşlar arasındaki ilişkiler, karşılıklı anlayış ve uzlaşının temeli olabilir.
Geçtiğimiz hafta, 12 Mart tarihinde Kiev’de gerçekleşen toplantı sırasında ortalığı karıştıran milliyetçiler, kendilerini Donbass bölgesinin eski sakinleri olarak tanımladılar ve Sivokho’yu hainlikle suçladılar.
-Sergey Sivokho-
Çünkü Sivokho, Donbass’taki durumu Rusya’ya karşı bir savaş olarak değil bir iç çatışma olarak nitelendiriyordu.
Toplantı salonundaki bazı gazeteciler de bu görüşleri destekledi.
Ortalık ardından ana baba gününe döndü. O karmaşa sırasında Sivokho ilk gördüğü kameraya dönüp Donbass’taki durumun iç çatışma olmadığını belirtti ve “Rusya bize saldırdı!” dedi.
Hatta; “Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski’de bu durumu Ukrayna’nın iç çatışması olarak görmediğini itiraf etti!” dese de kimse onu dinlemedi ve korumalar eşliğinde toplantı salonunu terk etti.
Toplantıyı sabote edenler ise barış için diyalog yoluyla hareket etmek için artık çok geç olduğunu belirttiler ve “Kiminle konuşacaklar? Düşmanı ülkeye davet edenlerle mi?” şeklinde açıklama yaptılar.
Bunun ardından gazetecilerden gelen “Alternatif öneriniz ne?” sorusuna karşı: “Hadrian Duvarı! Bir alternatif vereceğiz ve bunuz duyacaksınız!” dedi.
.
Dimitri Kherson, dikGAZETE.com