TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLATI SEMERKANT ZİRVESİ KAPSAMINDA İRAN VE RUSYA
Büyük Türk Milleti’nin bırakın ADRİYATİK’TEN JAPON DENİZİ’ni, Avrupa’nın göbeğinden Amerika Kıtası’ndaki coğrafyalara kadar izleri ve akrabalıkları var.
NE MUTLU!..
Irkçı mı olduk şimdi? Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni sürükleyen!?.
Neyse…
Türk Devletleri Teşkilatı Semerkant Bildirisi imzalandı.
İşbirliği ve dayanışmayı derinleştirme ve genişletme konusundaki sözler yinelendi.
Türk halklarının ortak tarihi, dili, kültürü, gelenekleri ve değerleri temelinde, TDT'nin çok taraflı kapsamı dahilinde işbirliğini daha da derinleştirme ve genişletme konusundaki kararlılıklarının yinelendi.
Bildiride, TDT üye ve gözlemci ülkelerin özellikle egemenlik, toprak bütünlüğü ve uluslararası düzeyde kabul gören sınırların dokunulmazlığı ve iç işlerine müdahale etmeme hususlarına saygı başta olmak üzere, uluslararası hukukun genel kabul görmüş norm ve ilkeleri uyarınca, üye ülkelerin güvenliği ve istikrarını güçlendirmenin hedeflendiğine işaret edilerek ticaret, ulaştırma, yatırım ve bölgesel bağlantı ile ilgili girişimlerin teşvik edilmesi yoluyla ekonomik işbirliğinin geliştirilmesini amaçlayan ortak çabalarının sürdürülmesinin son derece önemli olduğu vurgulandı.
Teşkilatın, Türk Dünyası’nın değerlerini ve çıkarlarını, bölgesel ve uluslararası alanda daha fazla destekleme rolünü geliştirme konusundaki kararlılıkları; istişarelerde bulunmanın önemi belirtildi.
Semerkant "Türk Dünyası Medeniyet Başkenti" ilan edildi.
Kıbrıs Türkleri’nin, Türk Dünyası’nın parçası olduğu beyanla KKTC’ne TDT gözlemci statüsü verildi.
Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki ilişkilerin, sınırlarının dokunulmazlığını karşılıklı tanıma ve bunlara saygı gösterme temelinde normalleştirilmesini destekledikleri ve Azerbaycan'ın çatışma sonrası rehabilitasyon, yeniden inşa ve yeniden bütünleşme çabalarına katkıda bulunmaya hazır oldukları bir kez daha teyit edildi.
Kırgızistan Cumhuriyeti’nin Kırgız-Tacik sınırındaki duruma barışçıl bir çözüm bulma çabalarına destek verdikleri ifade edilen bildiride, Kırgızistan'ın altyapısının geliştirilmesi ve yeniden inşasına yönelik çabalarına yardım etmenin önemi vurgulandı.
Afganistan'daki vahim ekonomik ve insani durumdan endişe duyulduğu belirtilen bildiride, uluslararası topluma, Afganistan'a insani yardım sağlama çabalarını güçlendirme çağrısında bulunuldu.
Özbekistan'ın tarafların yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için Afgan makamlarıyla “Yüksek Düzeyli Uluslararası Afganistan Müzakere Grubu” adıyla kalıcı bir diyalog kurma girişimini alkışladıkları belirtildi.
Terörizmin, aşırıcılığın ve bölücülüğün her türüne ve biçimine karşı mücadelenin yanı sıra ırkçılık, ayrımcılık, yabancı ve İslam düşmanlığı, nefret söylemi ve dezenformasyonla mücadelede işbirliğini artırmaya ve bu alanlarda uluslararası platformlardaki çabaların koordinasyonunu sağlamaya karar verdikleri kaydedilen bildiride, göçmen kaçakçılığı ve insan kaçakçılığı da dahil olmak üzere düzensiz göçle mücadele için işbirliği fırsatlarını araştırmaya karar verdikleri vurgulandı.
Türk halklarıyla ortak tarih, dil, kültür, gelenek ve değerlerden yararlanarak ticari ve ekonomik işbirliği alanları da dahil olmak üzere Asya kıtasıyla ilişkileri genişletmeyi ve derinleştirmeyi amaçlayan Türkiye'nin Yeniden Asya Girişimi'nin desteklendiği ifade edilen bildiride, barış ve istikrarın sağlanması, geniş uluslararası işbirliği ve insanlığın sürdürülebilir kalkınmasının desteklenmesini amaçlayan “Ortak Güvenlik ve Refah için Semerkant Dayanışma Girişimi” kuruldu.
Ekonomik ve sektörel işbirliği kapsamında karşılıklı ticareti ve yatırımı kolaylaştırmak, ticaret maliyetlerini azaltmak ve malların TDT üye ülkelerinin sınırlarından geçişini hızlandırmak için “TDT Ticaretin Kolaylaştırılması Stratejisi” kabul edildi.
Kazakistan'ın, Türk Devletleri arasındaki ekonomik işbirliği ve bağlantıyı güçlendirmek amacıyla Türkistan'da Türk devletleri için “TURANSEZ” özel ekonomik bölgesini kurma davetini desteklenecek.
Ulaştırma ve taşımacılık ile ilgili “TDT Üye Ülkeleri Arasında Uluslararası Kombine Yük Taşımacılığı Anlaşması”nın imzalanmasını ve “Ulaştırma Bağlantı Programı” kabul edildi.
Bildiride, üye ülkelerin, Zenzegur Koridoru'nun en yakın zamanda açılması, "Bakü-Tiflis-Kars" demiryolu hattının kapasitesinin arttırılması, Avrupa ile Asya arasındaki ulaşım hatlarının iyileştirilmesine katkıda bulunan, "Özbekistan-Kırgızistan-Çin" ve "Tirmiz-Mezar-ı Şerif-Kabil-Peşaver" demiryolu hatlarının inşası için gösterdikleri çabaları destekledikleri ifade edildi.
Türk bölgesinde verimli, istikrarlı ve kesintisiz taşımacılık için kotaların kaldırılması, transit geçiş izinlerinin sayısının arttırılması ve diğer fiziki olmayan engellerin ortadan kaldırılması da dahil taşımacılığın serbestleştirilmesi, hava taşımacılığı ve hava kargo ağları ile düşük maliyetli uçuşları genişletmek için ulusal sivil havacılık otoritelerini, işbirliği yapmaya ve liberal bir hava taşımacılığı politikasını desteklemeye karar verildi.
İstanbul'da Mayıs 2022’de düzenlenen TDT Medya ve Enformasyondan Sorumlu Bakanlar 4. Toplantısı'nın sonuçlarını ve “Türk Dili Haber Ajanslar Birliği (TKA)” ile “TDT Gazeteciler Birliği”nin kurulmasını teşvik ettikleri belirtildi.
2023'te Kazakistan'da 2. Türk Üniversite Spor Oyunları'nın (Turkic Universiade) düzenlenmesini teşvik ettikleri ve üye ülkelerin ilgili makamlarını organizasyon için azami işbirliği sağlamaya ve Oyunlara aktif olarak katılmaya çağırdıkları aktarıldı.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in 2023'ü “Türk Medeniyetinin Yükseliş Yılı” ilan etme önerisi kabul edildi.
TDT 10. Zirvesi'ni 2023'te Kazakistan'da düzenlemeye karar verildi.
Bildiri dışında Devlet Başkanları’nın önemli mesajları da oldu.
Azerbaycan Başkanı, İran’ı düşmanca tutumundan dolayı uyardı ve İran Türkleri’nin dillerini unutarak asimilasyona tabii tutulduğunu anlattı. Cumhurbaşkanımız da kendisine Türkiye’nin desteklerini açıkladı.
Macaristan devlet Başkanı’nın da İslâm Beldeleri mâbedlerini ziyaret etmesi, Türk Birliği’nin ruhu açısından çok değerlidir.
TDT ivedilikle aşağıdaki kararları almalı ve uygulamalıdır.
Kazakistan Olayları Türk Dünyası Devletleri için bir barış ve Ani Müdahale Gücü’nün gerekliliğini şart hale getirmiştir.
İvedilikle Türk Tarih ve Medeniyetini iyi bilen, Türk Dünyası’nda sahada olmasa bile entelektüel çevrelerde karşılığı olan biri, hem koordinatör olarak görevlendirilmeli hem de süratle ilgili devletleri bir heyetle dolaşarak Barış ve Âni Müdâhale Gücü oluşturulmalıdır.
Teşkilat ülkeleri üst karargahının coğrafi konumu itibâri ile Özbekistan’da oluşturulmasını uygun değerlendirdiğimiz bu kuvvete birlikler tahsis etmelidir. NATO’da örnekleri vardır. Komutanı Türk Devletleri Dönem Başkanı ülke ile koordineli değişmeli, karargahındaki subayların kadro görevleri sabit olmalıdır.
Türk Devletler Topluluğu Ülkeleri arasındaki bağlar, karşılıklı bağımlılıklar oluşturularak geliştirilmelidir.
Ortak Tarih, Ortak Eğitim Kurumları, Ortak Askeri İlişkiler, Birlikler, Tatbikatlar, tâlimname ve ders kitaplarına değin her seviyede yapılacak işler var.
Kamu/özel ortak şirketler kurulmasını bekliyoruz.
STK koordinasyonu ile ilgili karar alındı. Ancak Ortak amaçlar için çalışacak STK kurulmalıdır. Mevcut STK karşılıklı şubeler açmalıdır.
Türk Cumhuriyetleri'ndeki alfabe ve dil birliği gayretleri hızlandırılmalıdır. Bu anlamda devletlerimizin tutucu ve statik davranması anlamsızdır.
Medeniyet Coğrafyamızdaki tüm devletlerimiz ki halkının tamâmına yakını Müslüman’dır, yabancı istihbarat servislerinin, içerimizdeki işbirlikçi kuklaları, bir kısım medya organları, sosyal medya gurupları ve değişik vâsıtalarla yurtlarımızdaki güven ortamımızı her anlamda kaybettirilerek ülkelerimizi adeta patlamaya hazır hale getirmektedirler.
Bu nedenle “Türk Dili Haber Ajanslar Birliği (TKA)” ile “TDT Gazeteciler Birliği” ivedilikle aktif hale getirilip, ortak TV, sosyal ağlar kurulması ile ilgili faaliyetler de başlatılmalıdır.
Algı ve Psikolojik Harp/Harekât saldırılarına karşı gerek ülkemizde gerek kardeş devletlerde planlı yönetilmesi için Psikolojik Harp/Harekât Faaliyetlerini yönetecek Cumhurbaşkanlığı’na bağlı MEDENİYET DEĞERLERİ MERKEZİ, MGK’na bağlı bu konularda akademik eğitim verecek, yurtdışına gidecek kamu personeli dahil eğitecek bir MEDENİYET DEĞERLERİ AKADEMİSİ’nin ivedilikle kurulması gerektiğini arz ediyoruz. Tabii bu yapı, TDT için de düşünülmelidir.
Tacikistan, Moğolistan, Pakistan hatta İran ve Rusya, Balkan Ülkeleri’nden Bulgaristan, Bosna-Hersek, Makedonya, Kosova ve Arnavutluk ile Katar, Libya gibi müzâhir ülkeler de birliğe üye ya da gözlemci olarak davet edilmelidir. Hatta Macaristan gibi Türk soylu olmaları nedeniyle Finlandiya ve Estonya da davet edilebilir.
Türkmenistan’ın üyelik süreci tamamlanmalıdır.
TDT, AB Hukuku ve Gümrük Birliği sürecine girmelidir. Bundan sonrası ABD gibi Birleşik Devletler olmaktır.
ABD’indeki Türkevi, TDT için birlikte kullanılmalıdır. Hatta Özerk Türk Devletleri ve toplulukları da davet edilmelidir.
Büyük Türk Milleti!..
Allah CC.’ın desteği apaçık bizimledir. Bu desteğe lâyık olunmalıdır.
“Surda bir gedik açtık mukaddes mi mukaddes..
Ey kahpe rüzgar artık ne yandan esersen es…”
Veee Dedem Korkut’un “Yalnız Kurt” dizisi ile öğrendiğimiz duası ile…
“Yerli kara dağların yıkılmasın.
Gölgelice kaba ağacın kesilmesin.
Coşkun akan görkemli suyun kurumasın.
Kanatlarının ucu kırılmasın…
Çalışanda kara polat öz kılıcın kertilmesin.
Kadir Mevla seni namerde muhtaç etmesin.
Allah'ın verdiği umudun kesilmesin.
En sonunda arı imandan ayırmasın!..”
Rabb’im yâr ve yardımcımız olsun.
.
Emekli Yarbay Halil MERT, dikGAZETE.com
-Strateji ve Yönetim Uzmanı-