Ortadoğu tarihinin önde gelen akademisyenlerinden belki de en önemlisi olan Bernard Lewis (31 Mayıs 1916, Londra - 19 Mayıs 2018, New Jersey), eserleriyle akademide derin bir iz bırakmıştır.
İki yıl önce hayata gözlerini yumduğunda 101 yaşındaydı. Akademisyenler arasındaki kutupsallaşmaya varan tartışmaların ötesinde bir vizyona sahip olan, Bernard Lewis geniş bir entelektüel perspektife sahipti.
Dilimizde yayımlanmış bazı eserleri:
- Modern Türkiye'nin Doğuşu (1988)
- İslam’ın Siyasal Söylemi (1993)
- Ortadoğu: Hıristiyanlığın Doğuşundan Günümüze 2000 Yıllık Tarihi (1996)
- İslam Dünyasında Yahudiler (1996)
- Müslümanların Avrupa'yı Keşfi (1997)
- Ortadoğu’nun Çoklu Kimliği (2000)
30'dan fazla kitap, yüzlerce makale yazan ve en az bir düzine dilde yetkinliğe sahip olan ünlü tarihçi, 1950 yılında yaptığı önemli çalışması, “Tarihte Araplar” hala Arap dünyasının tarihini ele alan en önemli çalışmalardan biri olarak görülüyor.
Lewis, 19. yüzyılda Osmanlı’da reform aşamalarını anlattığı ve daha sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün, Türkiye'yi modern bir devlet yönünde dönüştürmek için bu miras üzerine nasıl inşa ettiğini “Modern Türkiye'nin Doğuşu” adlı ünlü kitabında (orjinal olarak 1961'de yayınlandı), tarih severlere sunmuştur.
Bu eseri, Türk modernleşme tarihini inceleyen birçok araştırmacı için kapsamlı bir kaynak olmuştur.
Bu eserde, Türk ulusunun kaynaklarını ve doğasını tanıtan bir incelemeden sonra kitabını iki bölüme ayıran usta tarihçi, ilkinde ana olaylar ve süreçleri kronolojik sırayla ortaya koymuştur.
Kitabın ikinci bölümünde sosyal, kültürel ve ekonomik dönüşümü ayrıntılı olarak açıklamıştır. Son bölümde Türk Devriminin doğası hakkında bir analize yer vermiştir.
Bir zamanlar George Bush’un da danışmanlığını yapan ünlü tarihçi, 1993 yılında Le Monde gazetesine verdiği bir mülakatta, 1915 yılında Ermeniler’in Osmanlılar tarafından tehcir edilmesinin bir “soykırım” değil "savaşın bir ürünü" olduğunu ifade ederek dikkat çekmiştir.
1998’de Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'ne layık görülen Bernard Lewis, çalışmaları ile vefatının ardından da bilime katkı sunmaya devam ediyor.
.
Dr. Begüm Burak, dikGAZETE.com