KİEV, Ukrayna
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı tarafından Suriye’de bulunan Ukrayna vatandaşı 9 kişi Suriye’den alınarak Ukrayna’ya getirildi. Getirilenler arasında 2 Kırım Tatarı kadın ve 7 çocuğu vardı. Söz konusu Kırım Tatarları, neden Suriye’de?
-Suriye'den getirilen kadınlar ve çocuklar-
Ukrayna’nın batısında bulunan Ternopol şehrinde, 2007 yılında; Ukrayna, Polonya ve Baltık Devletlerinden gelen aşırı milliyetçiler, Ukraynalı ve Rus İslami örgütler tarafından Uluslararası İmparatorluk Karşıtı Cephesi’ni (UİC) kurdular.
Söz konusu “Cephe”nin kurulmasında asıl rolü Ukraynalı aşırı milliyetçilerin fikir babalarından ve 2. Dünya Savaşı sırasında Nazilere iş birliği yapan terörist Stepan Bandera’nın adını taşıyan «Trizub» örgütü ve Çeçenistan Savaşından sonra yargılanan terörist Ahmed Sardali’nin elebaşı olduğu Kafkasya’nın Dekolonizasyon Hareketi oynadı. UİC’in hedefi Rusya’ya karşı mücadeledir.
-Stepan Bandera Nazi üniformasıyla-
Ayrılıkçı Çeçen liderlerden uluslararası terör örgütü Kafkasya Emirliği’nin elebaşı Doku Umarov, ölmeden kısa bir süre önce 2013 yılının Temmuz ayında UİC üyelerini Suriye'de savaşmaya çağırdı.
-Praviy Sektör-
Ukraynalı aşırı-sağ terör örgütü Praviy Sektör’ün (Sağ Sektör) lideri olarak karşımıza çıkmaya başlayan Dmitriy Yaroş ise 2014 baharında sosyal ağlar aracılığıyla Rusya karşıtı mücadelede güçlerini birleştirmek için Kafkasya Emirliği liderliğine seslendi.
-Dimitri Yaroş-
2014’ün Mart ve Nisan aylarında, haber ajanslarına Suriye'den dönen ve Donbass'ta savaşan yaklaşık 300 paralı asker hakkında bilgiler sızdırılmaya başlandı.
Suriye’de Cumhurbaşkanı Beşar Esad karşıtı aşırı İslami terör örgütü Ceyş el-Muhacirin vel-Ensar, 2014 yılında örgüt liderinin yardımcısı Abdul Karim Kırımlı, Kırım Tatarlarına, ve Ukrayna'da yaşayan tüm Müslümanlara "cihat yoluna girme" çağrısında bulundu (1).
-Abdül Kerim Kırımlı-
Bu bağlamda Kırım’da 2014 yılında 'de-facto' olarak kurulan Tavriya Müftüsü Ruslan Saitvaliyev’e göre:
“Ukrayna topraklarında, Mustafa Cemilev'in militanları arasında Suriye’de yasal olarak seçilmiş hükümete karşı savaşan militanları görüyoruz. Militanların yer değiştirmesi, eğitimi ve silah tedariki Amerikan makamları tarafından organize edildi. Suriye'de savaşan militanlar arasında yaklaşık 500 Kırım Tatarı da vardı.”
-Mustafa Cemilev-
Sivastopol Bilimler Akademisi araştırmacılarından Arsen Ganiyev’e göre ise:
“Amerikan Uluslararası Cumhuriyetçiler Enstitüsü’nün (İnternational Republican İnstitute) Kırım'da faaliyetlerde bulunmasına izin veren Mustafa Cemilev’in ta kendisiydi. Bu kurum, Cumhurbaşkanı Beşar Esad'a karşı savaşmak için Suriye'ye militanları gönderdi. Ukrayna'da DAEŞ-IŞİD ideolojisinin gelişmesine de katkıda bulundu” (2).
Bunun yanı sıra Ukrayna’da Euromaydan’dan önce Kiev'in göz yummasıyla Kırım Tatarları arasında Hizb ut-Tahrir terör örgütünün temsilcileri aktif faaliyetlerde bulunmaya başladı.
Yarımadanın Kırım Tatarı nüfusu arasında Hizb ut-Tahrir’in aşırılıkçı fikirleri hızla popülerlik kazandı.
2012 ve 2013 yıllarında Kırım'da Hizb ut-Tahrir’in yaklaşık 10.000 üyesi mevcuttu ve bunların bazıları Suriye'de terör örgütlerin saflarında savaştı.
-Hizb ut-Tahrir, Kırım-
Açıkça aşırılıkçı doğasına rağmen Hizb-ut Tahrir, yarımadanın Rusya ile yeniden birleşmesine kadar palazlanmaya devam etti.
Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi'nin 14 Şubat 2003 tarihli kararıyla Hizb ut-Tahrir terör örgütü olarak tanındı ve yasaklandı.
Bu bağlamda Kırım, Rusya’ya katıldıktan sonra Hizb ut-Tahrir terör örgütü elebaşları ve üyeleri, Kırım’ı terk edip Ukrayna’ya sığındı.
Euromaydan olayları sonrası Ukrayna hükümeti, cihatçı terör örgütlerine silah ve mühimmat tedariklerinden şüpheleniliyordu. Ukrayna'da DAEŞ-İŞİD için eleman devşirenler kendilerini saklamadan açıkça çalıştı.
2017 yılında Bağımsız Devletler Topluluğundan yaklaşık 7.000 kişi, Kırım da dahil olmak üzere Rusya'nın farklı bölgelerinden ise 2.000 kişi DAEŞ-IŞİD saflarında savaşmaktaydı.
Kırım’dan IŞİD’e katılanlar daha Ukrayna zamanında devşiriliyordu.
2014 yılına kadar, 80'den fazla Kırım Tatarı, Suriye'ye gitti. 2014'ten 2017'ye kadar ise 98 Kırım Tatarı, terör örgütlerine katılmak amacıyla Ortadoğu’ya gitti.
Ukrayna’dan Suriye’ye giden radikal İslamcı Kırım Tatarlarının, Suriye’ye intikalinde diasporada faaliyet gösteren bazı Kırım Tatar STK’larının da rolü oldu.
Söz konusu bu STK’lar yaptıkları ihaneti kamuoyundan gizlediler. Kırım Tatarlarını teröre bulaştırarak kirlettiler.
Suriye’nin Halep şehrinde 2017 yılında, terör örgütü Ceyş el-Muhacirin vel-Ensar’ın bir parçası olan "Kırım Evi" kuruldu.
Kırım Tatarı ve Çeçen teröristlerden oluşan Kırım Evi, 2013 yılında yaklaşık 300 kişiden oluşmaktaydı.
-Kırım Evi Teröristleri-
2015 yılına gelindiğinde Kırım Evi teröristlerinin sayısı azalmaya başladı. Bazıları çatışmalarda hayatlarını kaybederken kalanları Ukraynalı aşırı milliyetçilerin oluşturduğu taburların saflarına katılmak için Ukrayna'ya gitti (3).
2015 yazında Kırım Tatarları ile Çeçenler arasında bir çatışma çıktı.
Birçok Kırım Tatarı, "Kırım Evi"nden ayrılıp “Kırım Cemaati” adlı ayrı bir örgüt kurdu.
Terör örgütü Kırım Cemaati üyeleri, 2015 yılında uluslararası terör örgütü El Kaide'nin Suriye koluna biat ettiler.
Rusya’nın 2015 yılında Suriye'de askeri operasyon başlatması DAEŞ-IŞİD terör gruplarının ezilmesine yol açtı.
Bunun sonucunda Ukrayna'ya yerleşen radikal İslamcı terör grupları arasında Suriye’ye gitme arzusu azaldı.
Bundan sonra Ukrayna, cihatçıları Suriye'ye göndermek yerine Ortadoğu'dan geri dönenleri ağırlamaya başladı.
Ukrayna’da, SSCB’nin dağılması sonrası zaten tam anlamıyla tesis edilemeyen “devlet” kavramının ortadan kalkması, ülkede büyüyen kaos ve yerel göç mevzuatındaki boşluklardan yararlanan cihatçılar, Ukrayna'da kendilerini yasallaştırma şansını yakaladılar.
Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), defalarca cihatçıları Rusya topraklarında eylemler düzenlemesi için kullanmaya çalıştı.
Her şeyden önce bu tür operasyonlarda, DAEŞ-IŞİD'e biat eden ve Rus yargısından Ukrayna'ya kaçan Rusya Federasyonu vatandaşlığı bulunan teröristler kullanılıyordu (4).
-Refat Çubarov-
Suriye’de terörist faaliyetlerde ölen Kırım Tatarlarının dul kadınları ve çocukları kapatılmış Kırım Tatar Milli Meclisi’nin sabık başkanı Refat Çubarov tarafından, Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy’e baskı yapılarak Ukrayna’ya geri getirilme operasyonu yürütüldü.
Böylelikle Suriye’de çatışan Hizb ut-Tahrir üyesi terörist Kırım Tatarlarının, Kırım Tatar Milli Meclisi ile bağlantısı deşifre edildi.
.
Dimitri Kherson, dikGAZETE.com
(1) https://vz.ru/opinions/2015/3/2/732211.html
(2) https://interaffairs.ru/news/show/14018
(3) https://www.crimea.kp.ru/daily/26740/3768797/
(4) https://riafan.ru/1233953-ukraina-ugrozhaet-zapadu-svoimi-dzhikhadistami