Bakü, AZERBAYCAN
Onlar gittiler; öldüler ama tarihte ve halkımızın kalbinde sonsuza dek kazanan kahramanlar olarak yaşayacaklar.
Bugün Azerbaycan halkı, ülkemizin toprak bütünlüğü için hayatlarını feda eden şehitlerin parlak anısına derin saygıyla minnet duyuyor.
27 Eylül 2020'de Azerbaycan Ordusu, Ermenistan'ın bir sonraki askeri saldırısına tepki olarak tarihe “Demir Yumruk” adı ile geçen bir karşı saldırı operasyonu başlattı.
Kutsal Vatanseverlik savaşının gerçekleştiği 44 günde, Azerbaycan'ın yiğit askerleri, düşman ordusunu yendiler ve Azerbaycan topraklarının uzun süreli işgalini sona erdirdiler.
Böylece, yaklaşık 30 yıllık anlamsız müzakere süreci ve Ermenistan'ın hem müzakere masasında hem de temas hattında sürekli provokasyonlarından sonra Azerbaycan, silah gücü ile uluslararası hukuku ve tarihi adaleti yeniden tesis etti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı, Yüce Komutan İlham Aliyev'in önderliğinde kazandığı büyük zafer, asırlık Azerbaycan tarihine altın harflerle yazılmıştır.
Bu nasıl oldu…
Askeri yol…
Başarılı karşı saldırı operasyonunun ilk saatlerinden itibaren, yiğit Azerbaycan ordusu, Ermenistan silahlı kuvvetlerinin “yenilmezlik” efsanesini yıktı, düşmanın özellikle güçlendirilmiş ön savunma hattını kırdı ve Füzuli ve Cebrail bölgelerinde işgal altındaki bir dizi köyün yanı sıra Murovdağ Sırtı'ndaki Murlerin tepesi de dahil olmak üzere önemli stratejik yükseklikleri özgürlüğe kavuşturdu.
Düşmanlıkların bu aşamasının en iyisi Azerbaycan Cumhurbaşkanı, Yüce Komutan İlham Aliyev'in açıklamasıyla karakterize edilir: "Aynı gün düşmanın ilk savunma hattını kırmayı başardık ve bundan sonra 44 gün boyunca sadece ileriye doğru yürüdük!”
Bundan sonraki günlerde ordumuz, kuzey cephesinde, tarihi adı Sugovuşan olan Terter bölgesindeki stratejik açıdan önemli Madagiz köyünü, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in restore ettiği stratejik öneme sahip köyünü özgür bıraktı.
Sugovuşan'ın kurtuluşu, orada bulunan yükseklikler açısından stratejik öneme sahipti, geniş bölgenin kontrolüne izin veriyordu ve Azerbaycan'ın kontrolü altına geçişi, Ermenistan'ın ülkemize karşı su terörü ile sona eren önemli bir rezervuar da vardı.
Aynı gün, 4 Ekim'de Cebrail şehri de dahil olmak üzere, Füzuli ve Cebrail ilçelerindeki köyler de özgürlüğe kavuştu.
9 Ekim'de Hadrut köyü de dahil olmak üzere Cebrail, Füzuli, Terter, Hocavend bölgelerinde köyler de satın alındı.
14-17 Ekim'de Azerbaycan ordusu, Fuzuli, Hojavendya ve Cebrail bölgelerinde birkaç köy daha özgür oldu.
17 Ekim'de Füzuli şehri, işgalden kurtarıldı, bir gün sonra 18 Ekim'de Azerbaycan bayrağı, tarihi Hudaferinsky Köprüsü'nün üzerine dikildi.
19-20 Ekim'de Cebrail, Fizulinsky, Hojavendsky ve Zangilan ilçelerinde ve Zangilan kasabasında köyler satın alındı.
22 Ekim'de Zangilan ilçesinin Ağbend köyünün işgalden kurtarılmasıyla Azerbaycan, Azerbaycan ve İran İslam Cumhuriyeti devlet sınırının tam kontrolünü sağlamıştır.
21-26 Ekim - Zangilan, Cebrail, Fizulinsky, Hojavendsk, Gubadlin ve Gubadlı kentindeki yerleşim yerleri serbest bırakıldı. Bu, Azerbaycan ordusunun, Ermenistan'ı Karabağ'daki ayrılıkçılara bağlayan ana yolun kontrolünü ele geçirmesine izin verdi.
28 Ekim - 7 Kasım tarihleri arasında Zangilan, Füzuli, Cebrail, Gubadli, Hocalı, Hocavend ilçelerinde köyler satın alındı.
...
Her gün Azerbaycan halkı, Başkomutanının çağrılarını, bir başka şanlı zaferin haberini umutla anlatılmamış heyecanla bekledi. Bundan her saat sonra, kurtarılmış şehirlerde Azerbaycan bayrağını yükselten cesur savaşçılarımızın raporlarını ekranlardan ve monitörlerden büyük bir gurur duygusuyla beklerdim.
Azerbaycan ordusunun muzaffer yürüyüşünün tacı Şuşa kentinin 8 Kasım'da işgalden kurtarılmasıydı.
Muzaffer Azerbaycan ordusu tarafından görkemli bir şekilde yürütülen Şuşa operasyonu, şanlı sayfalardan biri olarak ülkemizin tarihine girmiştir.
Azerbaycan Ordusu komutanlığı, düşmana beklenmedik bir yönden saldırmak için cesur bir karar verdi. Cesur askerlerimiz ve subaylarımız yoğun Karabağ ormanlarında Şuşa'ya onlarca kilometre uzunluğunda yeni bir yol açtılar.
Başkomutanın daha sonra “Zafer Yolu” olarak adlandırılacağı bu yolda ilerlerken, Azerbaycan'ın özel harekat kuvvetleri, sarp kayalara tırmanarak, yaralı savaş yoldaşlarını omuzlarında taşıyarak şehre birkaç yönden girdiler.
İşgalden kurtarılan Daşalty köyündeki askeri birimlerimizin ateş desteği ile Azerbaycan ordusunun dağlık piyadeleri, pusuya düşürülen Ermeni askerlerinin son direnişini kırdı.
Şüphesiz, askeri açıdan en karmaşık ve stratejik olan Şuşin operasyonu da derin bir sembolizm taşır.
Azerbaycan'ın Şuşa kalbi, Azerbaycan halkının tarihi hafızasında büyük bir yere sahiptir.
Büyük olasılıkla, bu farkındalık da cesur askerlerimizi ve subaylarımızı cesaretlendirerek, sis yoluyla geçilmez ormanlardan geçmelerine, parmaklarını kanlarına ayırmalarına, keskin, dik kayalara tırmanmalarına ve neredeyse çıplak elleriyle -ağır silahlara karşı yakın dövüş silahlarıyla- düşmanlarını yere düşürmelerine yardımcı oldu.
"Sevgili Şuşa, özgürsün! Sevgili Şuşa, geri döndük! Sevgili Şuşa, seni yeniden dirilteceğiz!" Yüce Komutan'ın bu sözlerine neden olan duyguları, bu sevinç gözyaşlarını ve memleketlerinin özgürlüğü için hayatlarını feda eden şanlı oğullarının kaybının acısını kelimelerle ifade etmek çok zordur…
Azerbaycan vatandaşlarının, dünyanın dört bir yanındaki Azerilerin neredeyse 30 yıldır bekledikleri bu müjdeyi, Cumhurbaşkanı, Başkomutan İlham Aliyev'in Şehitler Sokağı'na geldikten sonra halka iletmesi de sembolikti.
Şuşa kentinin kurtuluşu, Vatanseverlik Savaşı'nın doruk noktasıydı; direnişin gücünü ve düşmanın moralini kesin ve tamamen bozan ve onu kaçınılmaz teslim olmaya zorlayan bir faktördü.
Savaşın sonucu önceden belirlendi.
Azerbaycan ordusu, 9 Kasım'da Füzuli, Hocalı, Hocavend, Cebrail, Gubadli, Zangilan ve Laçin bölgelerinde bir dizi köyü hürriyete kavuşturdu.
Böylece, modern askeri tarihte benzeri görülmemiş başarılı askeri operasyon sırasında, Ermeni ordusunun gerçekte tamamen yok edildiğini, düşmanın 3,8 milyar dolar değerindeki silahlarının ve mühimmatlarının etkisiz hale getirildiğini söyleyebiliriz.
Yol politiktir…
Savaşta verilen ağır bir yenilgi, Ermenistan'ı teslim olma yasasını imzalamaya zorladı.
10 Kasım'da Azerbaycan Cumhurbaşkanı, Ermenistan Başbakanı ve Rusya Devlet Başkanı, Karabağ'da ateşkes ve tüm askeri operasyonlara ilişkin bir bildiri imzaladılar. Yapılan açıklamaya göre, 1 Aralık 2020'ye kadar Azerbaycan'a Kelbecer, Ağdam ve Laçin bölgelerinin iade edilmesi gerekiyordu.
20 Kasım'da Azerbaycan'a Ağdam bölgesi iade edildi; böylece bölgenin yüzde 73'ü işgalden muaf tutuldu, bunların arasında Ağdam şehri de vardı.
25 Kasım'da Azerbaycan'a Kelbecer bölgesi iade edildi; Kelbecer şehri de dahil olmak üzere 147 yerleşim yeri işgalden kurtarıldı.
1 Aralık'ta Laçin bölgesi Azerbaycan'a iade edildi.
Böylece, Azerbaycan ordusunun 27 Eylül'de başlattığı “Demir Yumruk” karşı saldırı operasyonunun 44. gününde, 9 Kasım 2020'ye kadar Ermeni işgalinden 5 kasaba, 4 köy ve 286'dan fazla Azerbaycan köyü serbestiyet kazandı.
Cephenin arkasında…
Ermenistan, savaş alanında yenilgiye uğradığı için yenilgiye uğradıktan sonra Azerbaycan'ın barışçıl şehirlerini hedef aldı.
Savaş günlerinde Ermeni silahlı kuvvetleri, sadece savaş bölgesine yakın değil, aynı zamanda ondan önemli ölçüde uzak olan Azerbaycan şehirlerinin ve köylerinin sivil nüfusuna füze saldırıları uyguladılar.
Gence, Berde, Terter, Naftalan, Mingeçevir, Ağcabedi'nin bombardıman altında kalması, uluslararası sözleşmelerle yasaklananlar da dahil olmak üzere, sivil nüfusa karşı en modern silahların ve büyük yıkıcı güç roketlerinin kullanıldığına dair bilinçli saldırılardı.
İnsanlığa karşı bu suçların kurbanları, çocuklar da dahil olmak üzere 94 kişi can verdi, 414 kişi de yaralandı…
Bilgi savaş alanı…
Ancak Ermenistan'ın yaptığı korkunç savaş suçları, savaşın ilk günlerinden itibaren Azerbaycan'a karşı büyük bir kirli kampanya düzenleyenler tarafından "fark edilmeden" kalmıştır.
Ermeni medyasında, diğer ülkelerin yayınlarında periyodik olarak “Türk ordusu ve yabancı paralı askerlerin Azerbaycan tarafındaki savaşlara katılımı” iddiasıyla ilgili sahte iddialar ortaya atıldı.
Azerbaycan'a yönelik yalanlar, bazı devletlerin üst düzey politikacıları tarafından bile yakalandı. Ancak bu süre zarfında, sahte suçlamalara dair hiçbir kanıt sunulmadı.
O günlerde Azerbaycan'a karşı “ikinci cephe” açıldığını söyleyebiliriz. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de bu savaşın ön saflarında bilgi alanında bizzat ayağa kalktı.
Birçok röportajında Devlet Başkanı, düşmanca imaları inkar edilemez gerçeklerle açığa çıkardı ve savaşın nedenleri, sonuçları ve seyri hakkındaki gerçeği, Azerbaycan'ın Türkiye ve diğer dost devletler tarafından adil duruşuna desteğin politik ve ahlaki niteliğini dünya toplumuna iletti.
Demir yumruk…
Adalet galip geldi… Azerbaycan, “Vatanseverlik Savaşı”nda parlak bir zafer kazandı ve toprak bütünlüğünü geri aldı.
Zaferin tören Geçit Töreni, tüm dünyaya Azerbaycan'ın "Demir Yumruğunu" gösterdi, sadece kazanan halkın zaferini değil, aynı zamanda Azerbaycan topraklarına ve onların patronlarına kazılanlara da müthiş bir uyarı olarak işaret etti.
İkinci Karabağ Savaşı’ndan derslerini tam olarak öğrenmemiş olan bazılarına, Azerbaycan Ordusu yenilerini öğretiyor.
Mesele şu ki, savaşta ezici bir yenilgiye rağmen, Ermenistan'daki intikamcı güçler, hala başlarını kaldırmaya çalışıyorlar.
Savaşın sona ermesinden bu yana Ermeni tarafı, Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Rus Barış Güçlerinin geçici sorumluluk bölgesinde ve Azerbaycan-Ermenistan devlet sınırında durumun art arda şiddetlenmesine sebep oldu.
Her durumda Azerbaycan ordusu, savaştan sonra Ermenistan silahlı kuvvetlerinden kalan yetersiz kalıntıları yok ederek yeterli bir cevap veriyor.
Tarih, sürekli kaçınma, provokasyon ve sabotajın Ermeni tarafının beklediği sonuçlara yol açmadığını gösterdi. Aksine, bu girişimlerin her biri, sürekli olarak kendilerine karşı güçlü bir bumerang saldırısı ile çevrilir.
İşte bu yüzden ütopik iddialardan vazgeçmeli ve Rusya ve Avrupa Birliği formatlarında Azerbaycan'la yapılan anlaşmalara ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmelidir.
Ermenilerin, kirli oyunlarının hiçbirinin mumya değmediğini ve çektikleri zamanın kendilerine karşı oynadığını fark etmeleri uzun zaman oldu. Aksi takdirde sırtlarında Azerbaycan'ın “Demir Yumruğu”nu tekrar tekrar hissedecekler.
Azerbaycan, kendi hattını sıkı ve tutarlı bir şekilde yürütmekte, sistematik olarak tüm görevleri yerine getirmektedir.
Vatanseverlik Savaşı'nın sona ermesinden sonraki ikinci yıl için, 26 Ağustos 2022'de Azerbaycan, Laçin şehrini yasal kontrol altına aldı, Laçin ilçesinin Zabux ve Sus köylerini geri getirdi.
...
Bugün Karabağ'ın ve Doğu Zangezur'un yıllarca süren esaretinden kurtulmuş olan topraklarını, gerçek efendileri kollarına aldılar.
Şehrin ve köyün kalıntıları arasından pislikleri büyük bir sevgi ve özenle kaldırıyorlar; saldırgan tarafından küllere dönüştürülen ne varsa. Büyük ölçekli sosyo-ekonomik, altyapı projeleri gerçekleştiriyorlar, tarihi, mimari, kültürel anıtları yeniden inşa ediyorlar. İşgal yıllarında yağmalanan ve yok edilen her şey yeni baştan kuruluyor.
Otuz yıl önce babaları ve büyükbabaları tarafından barbarca topraklarından sürülüp “yerinden edilmiş” statüsünün baskısı altında yaşayanlar, memleketlerine dönecekler ve tekrar geri gelecekler.
Bugün müzik, şiir, mukaddes ezan ve neşeli çocuk sesleri Karabağ'ın ve Doğu Zangezur'un kadim topraklarına geri dönüyor.
Bugün hayat buraya geri dönüyor…
Bütün bunları cesur askerlerimize ve subaylarımıza, hayattan pişman olmayan, düşmanla kahramanca savaşan ve vatanlarına kan döken herkese borçluyuz.
Hepsi evlerine, annelerine, babalarına, eşlerine ve çocuklarına dönmediler, ancak kahramanlarımızın parlak hatıraları, sonsuza dek minnettar Azerbaycan halkının kalbinde yaşayacak.
Tüm dünyaya Karabağ'ın Azerbaycan olduğunu kanıtlayan bir kazanan halk!
.
Nərmin Novruzova, dikGAZETE.com