OSMANLI İMPARATORLUĞU'NUN İLK RESMÎ GAZETESİ
TAKVİM-İ VEKAYİ
1 Kasım 1831'de yayın hayatına başlayan ‘Takvim-i Vekayi’ – تقویم وقایع, Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk Osmanlı-Türkçe resmî gazetesidir.
İstanbul’da İmparatorluğun ‘sesi’ olabilecek bir resmî gazete çıkarılmasına karar verilince, Padişah II. Mahmud’un onayıyla gazeteye “Takvîm-i Vekâyi” ismi uygun görülmüştür.
Gazete, motamot tercümesi ile veya kısmen değiştirilerek farklı dillerde örneğin Arapça, Ermenice, Farsça, Fransızca, Rumca haftalık olarak Osmanlı Türkçesi ile yayımlanmaya başlamıştır. Bâbıâli’nin haberlerini derlemek, toparlamak ise Said Bey ve gazete yönetimine verilmişti.
Resmî ilânlar ve gayriresmî duyurular dışında, iç ve dış gelişmelere ilişkin haberler de basılmaktaydı. Padişah II. Mahmud’un gazeteye izin vermesi, yüksek bir ihtimal, devletin kendi görüşlerini Batı ülkelerine ve kendi kamuoyuna anlatmada yaşadığı sıkıntılardan ötürü gerçekleşmiştir.
‘Takvîm-i Vekāyi’, Avrupa kamuoyuna yönelik, dönemin diplomatik dili Fransızca ile ‘Le Moniteur Ottoman’ ismiyle ilk sayısı Türkçe’sinden dört gün sonra 5 Kasım 1831’de çıkmıştır.
Takvîm-i Vekāyi’nin zaman içerisinde ebadı ve sayfa sayısı değişime uğramış, ilk etapta 24 × 35 cm. ebadında dört sayfa halinde neşrine başlanmıştır. İlk dönemlerde Takvîm-i Vekāyi, diğer dillerdeki nüshaları hariç 3.000’in biraz üstünde abone sayısına sahipti.
Türk basın tarihinin ilk resmî gazetesi olan Takvim-i Vekayi’nin anısını yaşatmak adına geçmişten günümüze akademik çalışmaları ile misyonu devam ettirilmektedir.
.
Hülya Ayhan, dikGAZETE.com
Twitter/X (yeni): @HulyaErdoganRTE