Meskûn Mahal Harekâtlarında “Alan İstihbaratı”
İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF), Gazze'de yürüttüğü operasyonlar sırasında sergilediği askeri hazırlık ve konvansiyonel taktiklerinde, meskûn mahal savaşlarındaki manevralarında yaşadığı zorluklar dikkate alındığında, bu operasyondaki başarıyı sorgulamak için bazı dikkat çekici hususlar gözlemlenmektedir.
HAMAS ve El Kassam Tugaylarına karşı girilen "Kara Harekâtı”nın icrasındaki sorunlar özellikle dikkate değerdir.
Sık sık belirttiğimiz üzere; meskûn mahal savaşları, geleneksel savaş alanlarına göre farklı dinamiklere sahiptir. Bu tür operasyonlar, sıkışık yerleşim bölgeleri ve sivil nüfusun yoğun olduğu bölgelerde gerçekleştiğinden, düşman hedeflerinin tespiti ve ayrıca sivil nüfusun korunması gibi karmaşık sorunları içerir.
IDF kısım ve komutanlıkları, bu tür operasyonları yürütmek için yıllarca eğitim ve tatbikatlar yapmış olmasına rağmen, bu operasyonlardaki hatalarının büyük bir kısmının “Alan İstihbaratı” eksikliğine dayandığını rahatlıkla iddia edebiliriz.
Öncelikle “Alan İstihbaratı”, üzerinden yüzeysel geçilemeyecek kadar kapsamlı bir konudur. Birçok alt başlığı ve bölümü vardır. Farklı farklı isimlendirenler de olabilir ancak içerik hiçbir zaman değişmez.
En temelinde “Bölgesel Analiz” vardır; kendi içinde belirli bir coğrafi bölgenin veya alanın detaylı incelemesini barındırır. Bu incelemede uydu, sinyal, teknik, insan, konum ve sosyal istihbarat dallarından faydalanırsınız.
Harita temel araçtır ve arazi analizi, hava ve iklim bilgileri, su yolları ve kanal geçişleri, tüneller, ana yollar, tali yollar, ters şerit yollar, dar sokaklar, çıkmaz sokaklar, rampalar, stratejik öneme sahip kamu bina ve yerleşimleri, doğal engeller / yapay engeller – mevziler konusunda detaylı bir analiz çalışması elde edersiniz.
Tüm bu verilere sahip olduktan sonra “Lokal Analiz” süreci başlar. Bunda temel HUMINT / İnsan kaynaklarıdır. Ve bu ürün, düşman içinde angaje edilmiş ajanlardan, yerel gönüllülerden ve hatta kadronuzdaki casuslarınızın sunduğu datalarından oluşur.
Buradan da oluşan ürün üzerinde “Kontekstüel Çalışmalara” başlarsınız.
Bu analiz türü, sorunun – problemin anlaşılması ve çözülme ihtimalleri açısından kurmay / askeri zekâya yardımcı olacağı için çok önemli bir bölümdür.
Bir sonraki adımda uydu ve diğer teknik istihbarat materyalleri ile son kez “Coğrafi inceleme ve Yerel Alan Çalışması” yaparsınız. Bilgileri sağlama yapar, teyit eder ve son güncellemeleri raporlarsınız.
Son aşamada ise müşteriye sunulmadan önce o bölgeden devamlı – sağlıklı ve cari istihbarat alabileceğiniz istasyonları oluşturup, yerleştirirsiniz ve “Alan İstihbarat Raporunuz” hazır hale gelmiştir.
“Alan istihbaratı”, düşman pozisyonlarını, savunma düzenini, taktikleri ve hedefleri belirlememe de hayati bir rol oynar.
Meskûn mahal savaşları, düşmanın sivil binaların arasına gizlenme veya sivilleri kullanma eğiliminde olduğu bir ortamda gerçekleştiğinden, doğru istihbarat toplama ve hedef belirleme çok daha önemlidir.
IDF'nin bu alandaki eksiklikleri, manevra hareketlerinin hantallığına, hedef belirlemede yaşanan istihbarat temelli sorunlarına ve operasyonların daha fazla mekanize piyade gücü ile yapılmasına neden olmaktadır.
Bu semptomların ortaya çıkmasındaki temel eksiklik de aslında oldukça net ve bellidir.
Meskûn mahal harekâtlarında “Alan İstihbaratı”, düşmanın konumlarını, savunma düzenini ve hedeflerini belirlemeye de yardımcı olur.
İlk ve asli görevi – amacı, temel çalışma prensibi ve ondan beklenen de aslında budur. Çünkü düşman, her yerde herkes olabilir ve o yerdeki hiç kimse de olmayabilir.
“Alan istihbaratı” işte bunu net bir şekilde taktik ve harekât masasına sunulmasında tek ve yegâne rasyonel – realist – gerçekçi çalışmadır. Eğer bu elinizde olmazsa; görüntülerde izlediğimiz gibi ne yaptığını pek bilmeyen ordu manevralarına şahit oluruz.
“Alan istihbaratı”nın diğer önemli ve yok sayılamayacak faydası ise alandaki sivil can güvenliğini sağlamaktır.
Meskûn mahal savaşlarında, sivil nüfusu koruma oldukça elzemdir. Hem düşmanın çeşitlenmesi, teşkilatlanması, hem daha da yer altına çekilmesi ve terör temelli muğlak eylemlerinin önüne geçilmesi adına çok mühimdir.
Harekâtta ne kadar çok sivil kayıp verilirse yerel halkı o kadar karşınıza alırsınız ve orası sizin için koyu – yoğun ve nektar bir bataklığa döner.
Ancak IDF kurmaylarının ve İsrail hükümet sözcülerinin bu konuya pek takılmadıkları harekâtın çok öncesinden beri biliniyor. Oysa bu anlayış, onları daha belirgin ve net hedeflere ulaşma yolunda adım atmalarını engelleyip, sonuç / plan takvimini daha karmaşık hale getirmek dışında bir işe yaramıyor.
“Alan İstihbaratı”nın en önemli işlevsel noktalarından biri de kurmay heyetine / müşteriye düşmanın güçlerini ve yeteneklerini anlama ve buna göre taktik planlar oluşturma konusunda bilgi sağlamasıdır.
Geleneksel savaş taktikleri – personeli ve teçhizatı ile giremeyeceğiniz bir harekâtta önünüzü görmeniz için inkâr edemeyeceğiniz beşinci kuvvetiniz kesinlikle budur.
Daha küçük – esnek – operasyonel ve taktik birimler ile ilerlemeniz gereken bir bölgede sizin gözünüz – kulağınız olacaktır. Ancak El-Kassam Tugaylarının paylaştıkları videolara bakarsak burada da IDF birimleri ciddi sorunlar yaşıyor gibi durmaktadır.
IDF komutanlıklarının ciddi kayıplara dönüşen rakamlarına bakıldığında yine “Alan İstihbaratı”ndan yeterince faydalanmadıklarını görebiliyoruz.
Buna en yekpare sebep ise bellidir; “Alan İstihbaratı” ileri keşif operasyonları için temel bilgileri sağlar. Bu, düşman pozisyonlarını hızlı bir şekilde tespit etmeyi ve sürpriz saldırıları veya tuzakları önlemeyi mümkün kılar. Ancak bu konuda da ciddi sorunlar göze çarpmaktadır.
Ve bu bilgiler, birimlerinizin tek parça kalması için olmazsa olmazdır.
Bu veriler elinizde yoksa kayıpta, 'eşittir'in mutlaka sağına yazılır. Ve orada sizi pek memnun edecek rakam da çıkmaz.
Özellikle El Kassam Tugaylarının son paylaşımları bizlere bunu apaçık göstermektedir.
“Alan İstihbaratı”nın başka en büyük faydası ise lojistik operasyonları desteklemektir.
Diğer yandan düşman güzergâhları, tedarik hatları ve lojistik merkezlerinin yerleri hakkında bilgiler sağlayıp, düşman ikmal kanallarını tıkamakta ve düşmanı moral olarak çökertmekte de oldukça etkilidir.
Ama asıl yarar kendi tedarik zincirinizi güvende tutmasıdır.
Ve IDF, düşmanın ikmal – levazım ve lojistik kanallarını tıkayamadığı için harekât her geçen gün daha da zorlaşmakta ve uzamaktadır.
Diğer yandan El Kassam Tugayları ise IDF’nin birçok ikmal kanalını tahrip etmiş ve Gazze içinde mühimmatsız kalan bazı düşman unsurlarını rahatlıkla etkisiz hale getirmiştir.
Ancak hepsinden öte “Alan İstihbaratı” kesinlikle ve kesinlikle karar alma sürecinde çok büyük bir etkiye sahiptir.
Ve sizi savaşın nihai sonucuna en çok yaklaştıracak araçtır.
“Alan İstihbaratı”, müşteriye yani üst düzey komutanlar ve politika yapıcılarına çatışmanın gidişatı hakkında detaylı bilgiler sağlar. Bu bilgiler, stratejik ve politik kararların alınmasına başrolü oynar.
Ancak siz bu bilgilere sahip değilseniz bir sonraki hamlenizi göremez, bilemez ve uygulayamazsınız. Bu da sizi o dar sokaklarda, o bina aralarında imha derecesinde kayıplara götürür.
Sonuç olarak, “Alan İstihbaratı” meskûn mahal savaşlarında hayati bir rol oynar ve çatışmanın sonucunu etkiler. Bilgi eksikliği, hatalı kararlar alınmasına ve kayıpların artmasına neden olur.
Bu nedenle, istihbarat toplama ve analizi, meskûn mahal savaşlarında başarılı olmanın en kritik bileşenidir. IDF kuvvetlerinin, El Kassam Tugayları karşısında yaşadıkları sorunların temelinde de hiç şüphe yok ki; “Alan İstihbaratı” konusunda sınıfta kaldığı ve ihmal ettiği dersler yatmaktadır.
.
Serkan Yıldız, dikGAZETE.com