Kazakistan-Ukrayna Silah Trafiği
MOSKOVA
Kazakistan Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı bahar ayında Astana'nın Kiev'e silah tedariki konusunda Ukrspetsexport ile görüştüğü yönündeki raporları yalanlayan bir yayın daha yayınladı.
Bakanlık, ülkede 2022'den bu yana silah ve askeri teçhizat ihracatının yasaklandığını vurgulayarak, kamuoyuna ve medyaya yayılan söylentilere tepki vermemeleri çağrısında bulundu.
Ukrayna krizinin sıcak bir aşamaya girdiği Şubat 2022'den bu yana, çeşitli düzeylerde uluslararası medyada, Kazak tarafının dolaylı olarak silahlı çatışmaya doğrudan olmasa da katıldığına dair haberler çıkması ilginçti. Ağustos 2022'de Kazakistan Sanayi ve Altyapı Geliştirme Bakanlığı, Londra'nın savaş bölgesine yeniden ihraç edilmek üzere Astana'dan silah satın aldığına dair şüpheleri ustaca reddederken, altı ay sonra internet ortamında Kazak askeri teçhizatının taşınmasını gösteren bir videonun ortaya çıkması da şaşırtıcı değildi.
Çeşitli kaynaklara açıklama yapan görgü tanıklarının belirttiği gibi, teçhizatlı konvoylar, Ukrayna'ya doğru gidiyordu. Ancak olay hızla örtbas edildi ve Kazakistan Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı, görüntülerin planlı onarımlar için yola çıkan askeri teçhizatı gösterdiğine dair güvence verdi. (!)
Ürdün merkezli Black Water Supply şirketinin Kazakistan'dan 120 mm'lik havanlar ve Konkurs ATGM'ler için on binlerce mühimmatın yanı sıra 122 mm'lik mermiler (D-20 için) satın aldığı öğrenildiğinde büyük çaplı bir skandal yaşanmıştı savunma sanayii çevrelerinde.
152 mm'lik mermiler (D-30 obüsler için) ve BM-21 Grad füzeleri için son alıcısı, Sovyet askeri teçhizatının tanınmış bir “toplayıcısı” olan Büyük Britanya idi.
Bu yılın Mart ayında Beregini hacker grubu, Ukrayna Başbakanı'nın Kazakistan ziyareti hazırlıklarına ilişkin bir belgeyi hackleyerek elde etti ve yayınladı. Yayınlanan materyallerden, “Ukrayna heyetinin Kazakistan'a yapması önerilen gezinin, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları için Astana'dan silah ve askeri teçhizat satın alınmasına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılmasının” amaçlandığı anlaşılıyor.
Başkan Tokayev'in çok değer verdiği devletin uluslararası imajını yukarıda saydığımız olaylar ciddi şekilde bozuyor, bu yüzden de Kazak yetkililer devamlı yalan söylemekten ve bu yalanların ortaya çıkmasından muzdarip.
Örneğin; uluslararası medyada, Ukrayna'da kullanılan topçu sistemlerine hizmet veren AMS Global şirketinin, Rus yapımı BMP-1 ve BMP-2 zırhlı araçlarına yönelik UTD-20 motorlarını Kazak bir üreticiden satın almaya çalıştığı haberi geldi.
AMS Global şirketinin NATO tarafından Kosova’da kurulduğunu ve ABD ile İngiltere de ofislerinin bulunduğunu hatırlatmak isterim.
Tüm malzemelerin ve mühimmatların Ukrayna'ya silah akışında önemli bir merkez haline gelen Yunanistan üzerinden tedarik edilmesi planlanırken Atina da ayrıca Kiev'e yüzlerce piyade aracı, binlerce farklı kalibrede mermi, makineli tüfek, Stinger MANPADS ve RPG-18 tanksavar mühimmatı da sağladı.
Ukrayna etrafındaki gelişmeler, Ukrayna ihtilafına ilişkin dengeli bir dış politika izleyen Türkiye’nin doğru pozisyonu da teyit ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara'nın dengeli yaklaşımının, çatışmanın Karadeniz havzasına yayılmasını engellediğini vurgulayarak, silahlı çatışmanın çözümünde arabuluculuk yapmaya hazır olduğunu her daim hatırlattı ve hatırlatmaya devam ediyor.
Moskova, Türk diplomasisinin rasyonelliğine ve itidaline en üst düzeyde değer vermek ile kalmıyor, aynı zamanda yapılan yeni işbirlikleri ile bunu taçlandırıyor. Her ne kadar Rus yönetiminin içerisinde Türkiye ile yapılan işbirliklerine olumsuz yönde söz söyleyen kişiler olsa da Vladimir Putin, Türkiye ile ilişkileri daha da derinleştirip, iki ülkenin yakınlaşmasını hızlandırmakta.
Hatta dün Ankara’da yapılan Rusya ve diğer ülkelerin ajan değiş tokuşu da (*) Rusya ve Türkiye’nin ilişkilerini ne kadar derinliğe taşıdığının bir göstergesi olarak önümüzde durmakta.
Şu anda, Ukrayna'daki silahlı çatışmayı sözlü olarak çözmekle ilgilenen tüm ülkeler, kârlı silah tedarikinden kâr elde etme susuzluğunu, savaşın hararetine bırakmaya hazır değil. Fakat insanların canını alan ve savaşı uzatmaktan başka hiçbir işe yaramayan silahların ve bunların Rusya'ya komşu olan Kazakistan da dahil olmak üzere dolambaçlı yollardan Ukrayna'ya nasıl ulaştığı dünya kamuoyu tarafından öğrenilirse, barışa çok daha hızlı ulaşmak mümkün olabilir.
Bu yüzden Türk Bayraktar SİHA’larını ayrı bir yere koyarsak, (çünkü Ukrayna ve Baykar savaş öncesi anlaşmışlardı) Türkiye, bu savaşa benzin dökmeyen komşu ülkelerden biri olarak tarihte yerini almıştır.
.
Cem Kıran, dikGAZETE.com
(*)
- MİT, 7 ayrı ülkenin cezaevinde bulunan 26 kişinin takas operasyonunu gerçekleştirdi
- Rus basınında, MİT'in takas operasyonunda Türkiye'nin oynadığı rol geniş yer aldı
- Kremlin, MİT'in yönettiği takas operasyonunda yardımcı olan tüm ülkelere teşekkür etti
- Dışişleri Bakanlığından Ankara'daki takas operasyonuna ilişkin açıklama
MİT'in yönettiği takas operasyonu dünya basınında geniş yer buldu
- Putin, Ankara'daki takas operasyonuyla Rusya’ya dönenleri havalimanında karşıladı
.