Azerbaycan ile Ermenistan arasında Dağlık Karabağ bölgesinde devam eden çatışmalarda İran'ın, Ermenistan'a desteği gündeme geldi.
Al Jazeera’de yayımlanan bir haber analizde, iki ülkenin özellikle mezhepsel olarak birbirine yakın olmasına vurgu yapılarak, bazı kimselerin de görüşleri sorulmuş ve özetle şöyle denilmiş:
“…İran'ın Şii dünyasının lideri olmaya yönelik politika yürütmesine rağmen, büyük çoğunluğu Şii olan Azerbaycan'a karşı Hıristiyan Ermenistan'ı desteklemesinin nedenleriyle ilgili karmaşık soruları gündeme getiriyor!..
Azerbaycan nüfusunun yüzde 85'inin Şii, yüzde 15'inin Sünni olması dikkat çekiyor.
Azerbaycan'ın, İran'dan sonra en büyük Şii nüfusa sahip ikinci dünya ülkesi olduğu biliniyor.
…Aynı şekilde Azeriler, şu anda İran nüfusunun yaklaşık yüzde 16'sını oluşturuyor.
…İranlılar, Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaşlarını Ehl-i Beyt'e sadakatte, Lübnan, Irak, Bahreyn ve diğer ülkelerdeki kendilerine bağlı Şiiler gibi görmüyorlar.
…Azerbaycan'ın laik-ulusal modeli benimsemesinin kendisini İran'ın sunduğu dini-mezhepçi modelle tam bir çelişki içine soktuğunu, buna ek olarak iki tarafın temsil ettiğine çelişkili model bakıyorlar. …İran Ermenistan'a daha yakın. Zira iki ülke de halklarını harekete geçirmek için dine ve mezhepçiliğe güveniyor. Aynı şekilde Hıristiyan Ermenistan, Azerbaycan'ın aksine, İran modeline bir tehdit oluşturmuyor.
…İran, Ermenistan'ı siyasi nedenlerle destekliyor” gibi de saptamalar yapılmış.
Sonuç itibariyle İran’ın Ermenistan ile daha iyi ilişkiler içinde olduğu tezi sunulmuş.
Esasında İran’ın, Azerbaycan’ı haklı (Karabağ) davasında desteklememesinin nedenini dini açıdan değerlendirebileceğimiz gibi milliyetçilik açısından da değerlendirebiliriz.
İran, adı İslam Cumhuriyeti olmasına rağmen hiçbir konuda Müslümanların yaşadıkları ülkeleri desteklememiş, aksine mücadele etmiştir.
Diğer yandan da, Azerbaycan’ın Türkiye yakınlığı ve milliyetçiliği de İran’ın Ermenistan’ı destekleme sebeplerinden biri olmuştur.
Çünkü İran, hiçbir zaman Türkiye’nin dostu olmamıştır. Dolayısıyla ‘İki devlet bir millet’ dediğimiz Azerbaycan’a karşı Ermenistan’ın yanında yer alması bize göre haktan yana yer almamış olurken, onlara göre normaldir.
.
Ali Mevlüt Kaya, dikGAZETE.com
Twitterda bizi takip edin: @alimevlutkaya @dikgazete