Helal Yaşam Ekosistemi
“Ey iman edenler! Allah’ın size helal kıldığı temiz (yiyecek ve giyecek) şeyleri (kendinize) haram edip yasaklamayın ve sınırı da aşmayın. Çünkü Allah, sınırı aşanları sevmez.” Maide Suresi 87. Ayette; helal kılınan temiz yiyecek ve giyeceklerin yasaklanmaması hatırlatılır.
Lokman Hekim Üniversitesi yaşamın her alanında Helal kavramının gündeme alınması ve güncel gelişmeleri paylaşmak amacıyla 17-19 Mayıs 2024 tarihleri arasında; Ankara’da Uluslararası Helal Kongresi’ni düzenledi.
Lokman Hekim Üniversitesi, Helal Ürün Uygulama ve Araştırma Merkezi’ni kurarak; gıda, ilaç, kozmetik, temizlik ve dezenfektan gibi birçok ürün grubunun yanı sıra yiyecek-içecek, turizm gibi hizmetler başta olmak üzere geniş bir yelpazede faaliyet gösteren merkezi, sanayici ve nihai tüketicinin hizmetine sundu.
Helal Ürün Uygulama ve Araştırma Merkezi, bu faaliyetlerini; Helal Belgelendirme, eğitim ve AR-GE alanında yürütüyor.
Kongreye farklı üniversitelerden akademisyenler, konunun uzmanları ve dinleyiciler katıldı. Singapur, Malezya ve Sudan’dan da konuşmacılar; uluslararası helal uygulamaları aktardılar.
Kongrede oturum başlıkları, güncel dünyanın gerçekleri çerçevesinde hazırlanmış. Kongrenin ana teması; “Helal Ürün ve Hizmetlerde İzlenebilirlik ve Helal Ekosistemde Güncel Gelişmeler” olarak belirlenmiş.
Kongre oturumlarında; Helal Ürün ve Hizmetlerde İzlenebilirlik, Dijital Dünya ve Helal Yaşam, Helal Kazanç Bilinci-Duyarlılığı, Helal Belgelendirme, Helal Akreditasyon ve Uluslararası Tanınırlık, Helal Yaşam Alanları ve Helal Ekosistemde Güncel Gelişmeler (Helal Gıda, Helal Kozmetik, Helal Turizm, Helal İlaç, Helal Finans, Helal Tekstil, Helal Lojistik, Helal Yönetim, Helal Dijital Yaşam) başlık ve alt başlıkları konuşuldu.
Globalleşme ve dijital dünya, insanları yanlış yola sevk edebilecek büyük bir veriye sahip. İnsanların ulaşabildiği her veri/ bilgi doğru olmayabilir.
İnsanlar, kaotik ortamda helal yaşam kurallarını bildiği ve farkındalığı arttırdığı ölçüde, yaşam gayelerini koruma altına alabilir.
Ekosistem, belirli bir kısımda bulunan canlılar ile bunları saran cansız çevrelerinin karşılıklı ilişkileri ile meydana gelen ve süreklilik arz eden ekolojik sistemlerdir. Ekosistem, aynı zamanda bir besin ağı ile şekillenmektedir. Ekosistem, küresel ölçekte bir düzeni ifade etmekle beraber yerel ve korunaklı bir sistemin varlığına da atıfta bulunabilir.
Helal Yaşam Ekosistemi; helal bir yaşam tarzı yaşama konusunda kapsamlı ve bütünleşik bir yaklaşım sunmayı amaçlayan bir kavramdır.
Helal yaşam tarzı ekosisteminin amacı, İslam'ın uygulanmasına ve ilkelerine bağlı kalınmasına olanak sağlayan bir ortam yaratmaktır.
Toplumda Helal-Haram kavramının sadece yiyecek ve içecekleri kapsadığı düşünülmektedir. Akla ilk gelen domuz eti ve alkoldür. Uyuşturucu, kumar, faiz ve zina da bilinen haramlardan.
Helal Yaşam Ekosistemi; akla gelen ve bilinenin dışında bir yaşam tarzı sunmakta. Toplumlar, yaşadıkları ülkelerin yasal olarak sunduğu özgürlükleri, Helal Yaşam süzgecinden geçirmelidir. Yasal olan Helal olmayabilir. Bu bir ince çizgi.
Helal yaşam tarzı ekosisteminin temel bileşenleri:
Helal gıda: Tüketilen tüm gıdaların İslami beslenme kurallarına uygun olmasını sağlamak. Buna domuz eti, alkol ve diğer yasaklı maddelerden uzak durulması da dahildir.
Helal giyim: Mütevazı ve İslami kıyafet kurallarına uygun kıyafetlerin seçilmesi. Bu, çok açık veya dar giysilerden kaçınmak ve kıyafetin vücudun uygun bölgelerini kapladığından emin olmak anlamına gelir.
Helal finans: İslam hukukuna göre izin verilen finansal faaliyetlerde bulunmak. Bu, faize dayalı işlemlerden kaçınmayı ve etik ve sosyal açıdan sorumlu işletmelere yatırım yapmayı içerir.
Helal seyahat: Helal dostu seyahat destinasyonlarını ve konaklama yerlerini seçmek. Bu, çevrenin alkol ve domuz ürünlerinden arındırılması ve dua ve diğer dini uygulamalar için fırsatların bulunması anlamına gelir.
Helal eğitim: İslami değer ve ilkelere dayalı eğitimin sağlanması. Bu, çocuklara inançlarını öğretmeyi ve onları helal bir yaşam tarzı yaşamaya hazırlamayı da içerir.
Helal eğlence: İslam hukukuna göre; izin verilen eğlence türlerinin seçilmesi. Bu, şiddeti, ahlaksızlığı veya diğer zararlı içerikleri teşvik eden eğlencelerden kaçınmak anlamına gelir.
Helal yaşam tarzı ekosisteminin faydaları:
Manevi refahı teşvik eder: Helal bir yaşam tarzı yaşamak, bireylerin inançlarıyla bağlantı kurmalarına ve Allah ile daha güçlü bir ilişki geliştirmelerine yardımcı olabilir. Manevi doyum sağlar.
Fiziksel sağlığı geliştirir: Helal gıda kuralları, kalp hastalığı ve diyabet gibi kronik hastalık riskini azaltabilecek sağlıklı bir beslenmeyi teşvik eder.
Aile ve topluluk bağlarını güçlendirir: Alçakgönüllülük, dürüstlük ve saygı gibi Helal değerler, aile ilişkilerinin güçlendirilmesine ve daha uyumlu bir topluluk oluşturulmasına yardımcı olabilir. Müslümanların birbirleriyle bağlantı kurması ve deneyimlerini paylaşması için destekleyici bir topluluk sağlar.
Daha adil ve eşitlikçi bir topluma katkıda bulunur: Helal ilkeler, herkes için daha adil ve eşitlikçi bir toplum yaratılmasına yardımcı olabilecek sosyal adaleti ve şefkati vurgular.
Ekonomik fırsatlar: Helal ürün ve hizmetlere yönelik artan talep, girişimciler için çok sayıda iş fırsatı yaratmıştır.
Helal yaşam tarzı ekosisteminin uygulanmasındaki zorluklar ve fırsatlar:
Farkındalık ve eğitim eksikliği: Birçok Müslüman, helal bir yaşam tarzı yaşamanın ne anlama geldiğinin tam olarak farkında değil. Bu onların yiyecekleri, kıyafetleri, mali durumları ve hayatlarının diğer yönleri hakkında bilinçli seçimler yapmalarını zorlaştırabilir. Helal ilkeler konusunda farkındalığın arttırılması ve eğitim verilmesi, Helal Yaşam Ekosisteminin daha yaygın benimsenmesi için büyük önem taşımaktadır.
Helal ürün ve hizmetlere sınırlı erişim: Dünyanın bazı yerlerinde helal gıda, giyim ve diğer ürün ve hizmetleri bulmak zor olabilir. Bu durum, Müslümanların helal bir yaşam tarzı yaşamasını zorlaştırabilir.
Helal ürün ve hizmetlerin bulunabilirliğini ve karşılanabilirliğini sağlamak, ekosistemi daha kapsayıcı hale getirmek için şarttır.
Sosyal ve kültürel baskılar: Müslümanlar helal olmayan normlara uyma konusunda sosyal ve kültürel baskılarla karşı karşıya kalabilirler. Bu onların İslami inanç ve uygulamalarına bağlı kalmalarını zorlaştırabilir.
Standardizasyon ve sertifikasyon: Helal ürün ve hizmetler için net standartlar ve sertifikalar oluşturmak, tüketicinin güvenini artırabilir.
Teknolojik yenilik: Yenilikçi çözümler geliştirmek için teknolojiden yararlanmak Helal Yaşam Ekosistemini daha da kolaylaştırabilir ve geliştirebilir.
Bu zorluklara rağmen dünya çapında helal yaşam tarzı ekosistemini teşvik etmeye yönelik büyüyen bir hareket var.
Helal Belgelendirmede İlkeler:
İslami Hassasiyet ve İslami Değerlere Bağlılık
Bilim Temelli Çalışma
Risk Temelli Yaklaşım:
Tarafsızlık
Gizlilik
Şeffaflık
Helal yaşam tarzı ekosistemi gelişmeye devam ettikçe dünya çapındaki Müslümanların yaşamları üzerinde önemli bir etki yaratma potansiyeline sahiptir.
Helal yaşam tarzı, insanlığın hayatta kalması, refahı ve yaşam kalitesi için vazgeçilmez olan ve aynı zamanda insan faaliyetlerinin ve davranışlarının tüm alanlarında yüz yüze kalınan yenilebilir ve yenilebilir olmayan ürün ve hizmetler yelpazesine dayanır.
Son yıllarda giderek artan bir şekilde hayatın her alanında gündemde olan “Helal” kavramı, Müslümanların tüketme ve kullanma durumunda olduğu her türlü ürün-ihtiyacın çerçevesini çizmektedir.
Helal yaşam tarzını benimseyen fertler, gittikçe daha fazla artan oranlarda inançlarını yansıtan ürün ve hizmet istemektedir. Bu tarzın benimsenmesinde insan doğası ve doğallığına uygunluk, varoluş gayesini kapsama, evrensel bakış açısı içerme, sağlık kavramının her alt alanına yapılan vurgu, temizlik ve fıtri bakış açısı ön plana çıkmaktadır.
İletişim hızı ile bu değerlerin uluslararası düzeyde bilinir hale gelmesi, sadece Müslümanlar arasında değil, dünyadaki tüm insanlar açısından dikkat çeken bir konu haline gelmiştir. Çünkü insanlar artık kullandığı ürünü tercih ederken sadece kaynak olarak değil, üretim sürecinden dağıtıma kadar tüm aşamalar hakkında bilgi sahibi olmak istemektedir.
İyi niyet ve samimiyet; Helal Yaşam Ekosistemine girişi kolaylaştıracaktır.
.
Mehmet Yıldırım, dikGAZETE.com
https://www.lokmanhekim.edu.tr/arastirma/arastirma-ve-uygulama-merkezleri/helal-urun-uygulama-ve-arastirma-merkezi
https://katilimanaliz.com/2024/02/13/uluslararasi-helal-kongresi-17-19-mayis-2024-tarihlerinde-gerceklestirilecek/