Azerbaycan yakın tarihi nice dramatik sahnelerle doludur, bir bilseniz?
İster azatlık deyin ister özgürlük deyin ister istiklal mücadelesi deyin, Türk Dünyasının yaşadığı trajediyi hatırlatır. Hazar petrollerinin mevcudiyeti Azerbaycan'ı, küresel güçlerin dikkat odağına yerleştirir. Geçtiğimiz yüzyılda Alman, İngiliz, Rus ve Türklerin mücadele ettiği bu coğrafya, günümüzde de aynı cazibesini sürdürüyor.
Azerbaycan'da Elçibey dönemi iktidar savaşları…
Sovyetler Birliği’nin dağılma sürecinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı olan Ayaz Muttalibov'a rağmen ezici bir çoğunlukla Cumhurbaşkanı seçilen Elçibey, özellikle Türk Milliyetçileri arasında popüler bir isimdi.
1989'da kurduğu Azerbaycan Halk Cephesi’nin kozmopolit bir yapısı vardı. Kendisinin de dahil olduğu öncü isimler Sovyetler Birliği’nde önemli görevler üstlenmişlerdi. Kimisi Politbüro üyesi kimisi Komünist Partisi sekreteri vs. pozisyonlarda bulunmuşlardı. Hatta Elçibey'in de KGB’de Arapça tercüman olduğu söyleniyordu.
7 Haziran 1992’de düzenlenen 2. Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı seçiminde, geçerli oyların yüzde 59,4'ünü alan Ebulfez Elçibey 2. Azerbaycan Cumhurbaşkanı seçildi ve 16 Haziran 1992 günü Azerbaycan Millî Meclisi'nde düzenlenen yemin töreninde cumhurbaşkanlığı yemini etti.
Elçibey'in Cumhurbaşkanlığı makamına oturmasından kısa bir süre sonra, Ayaz Ayaz Muttalibov döneminde Ermenistan'ın işgal ettiği Karabağ'ı yeniden almak için Azerbaycan ordusu büyük bir saldırı başlattı.
Hızla ilerleyen ordu, birkaç ay sonra üstünlüğü Ermeni güçlerine kaptırdı. Bazı komutanların Elçibey'i zor duruma düşürmek için savaşmadan çekildikleri ortaya çıktı.
Cephe ve Başkent arası iletişimsizlik…
Elçibey, Birinci Karabağ Savaşı'nda yanlış adımları sebebiyle cephe komutanı, daha önce "Milli Kahramanlık Ödülü"nü verdiği Suret Hüseynov'u 1993'te görevden almıştır. Fakat Rusya'nın Azerbaycan'ı terk ederken bıraktığı silahları alan Suret Hüseynov, Gence'de darbe girişimini başlatmış ve tanklarını Bakü'ye yöneltmiştir.
Komuta ettiği birlikleriyle Bakü'ye ilerlemeye başlayan Hüseyinov, yöneticilere çekilmeleri için ültimatom verdi. Elçibey önce istifa etmeyeceğini söyledi ama kriz ortamında bir yanda Ermeni güçleri cephede saldırıya geçmiş, diğer yanda Azerbaycan ordusundaki bazı askerler Hüseyinov'a karşı savaşmayacaklarını açıklamıştı.
Ermeni ordusu kan dökerken Elçibey’in Savunma Bakanı Rahim Gaziyev’in derdine bakın!
-Sağdan ikinci, tek bıyıksız adam Halk Cephesinin en önemli komutanlarından Rahim Gaziyev... Türkiye, Gaziyev üzerinden Halk Cephesine silah sağlıyordu. Ardından Rus ajanı olduğu meydana çıktı.
Elçibey’in diğer sorunlu çalışma arkadaşı da 1992-1993 yılları arasında Azerbaycan'ın Savunma Bakanlığında bulunan Rahim Hasan oğlu Gaziyev’di.
Rahim Gaziyev’in kalibresinin anlaşılması için bir anekdot aktarayım:
Karabağ savaşı sırasında 1992 yılında Azerbaycan’ı ziyaret eden Refah Partisi Genel Başkanı merhum Prof. Dr. Necmettin Erbakan; Azerbaycan Cumhurbaşkanı merhum Ebulfez Elçibey’le görüşmesinden hemen sonra, aynı akşam Azerbaycan Maliye Bakanı Salih Mehmedov ve Azerbaycan Savunma Bakanı Rahim Gaziyev ile ayrı ayrı bir araya gelmiş, görüşmelerde bulunmuştu. Erbakan Hocanın heyetinde RP İstanbul İl Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da bulunuyordu.
Ermenistan’ın Azerbaycan’a yönelik taciz ve saldırıları devam ediyordu… Ermeni çeteler, Azerbaycan topraklarında hızla ilerliyor, katliam yapıyordu. Azerbaycan, ülke çapında teyakkuz halindeydi.
Cepheden gelen/gelecek haberlere odaklanılmıştı. İşte böyle bir ortamda, 1992’nin Aralık ayında Rahim Gazi neredeyse tozlu üniforması ile cepheden Erbakan Hocayla görüşmeye gelmişti.
Azerbaycan Savunma Bakanı Rahim Gaziyev’in görüşme sırasında ilginç ama bir o kadar da şaşırtan bir mesajı, daha doğrusu talebi oldu, Erbakan Hocadan; “Türk televizyonları çok müstehcen… Bunu mutlaka düzeltmelisiniz…”
Azeri güçlerine verilen karşı atak emri, bizzat Savunma Bakanı Gaziyev’in ‘geri çekil’ emriyle sabote ediliyordu. Ermeniler Kelbecer ve Ağdam’a da girdi.
TBMM’nin 6/5/1997 Salı günü gerçekleştirilen 89'uncu Birleşim’inde Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in Genel Kurula hitaben konuşması Rahim Gaziyev’in nasıl biri olduğunu göstermektedir:
“Rahim Gaziyev adlı bir şahs, geçmişte, Halk Cephesinin, güya liderlerinden biri olan adamı da getirip Müdafaa Nazırı (Savunma Bakanı) koymuştular. O da ki, bir taraftan, başka bir ülkenin haricî keşfiyatına hızmet eden bir adamıdı; eyni zamanda, çok başarısız ve işi bilmeyen adamıdı; yani, bu, ne harpte olupdu, ne savaşta olupdu, hardısan, melum olup, özde bir kikih melum olmuştu geçmişte.
Böyle bir veziyet yaranmıştı aziz dostlar, ona göre de, men, tek kaldım… Hemen bu 93 üncü yılda derbeni yapan ve Azerbaycan'da krizi yaratan Rehim Gaziyef de gaçıp Moskova'da gizlenmiştir, onu da oradan yakaladık getirdik ve mehkeme ona ceza verdi, hepishanede oturur.”
Haydar Aliyev, 1993 Ağustos ayından itibaren merkezi otoriteyi sağlamaya başladı. Önce Gence isyanının fikir babası olan maceraperest silahlı grupların liderlerinden Rahim Gaziyev’i saf dışı bıraktı.
Rahim Gaziyev; 1943 yılında Şeki'de doğdu. 17 Şubat 1943'te Nukha'da (şimdi Şeki) doğdu. 1988'de başlayan ulusal kurtuluş hareketinin liderlerinden biriydi. Mart 1992'den Şubat 1993'e kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı. 1987-1990'da Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesiydi.
1988'den itibaren Azerbaycan'ın ulusal kurtuluş hareketine katıldı ve Azerbaycan Halk Cephesi Yönetim Kurulu üyesi oldu. 1990 yılı sonunda 129 Nolu Şeki Birinci Şehir Seçim Bölgesinden Azerbaycan SSC Halk Milletvekili seçildi (ikinci seçim). 1991 yılının başlarında Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti Ulusal Konseyi üyeliğine seçildi.
1990 yılında 20 Ocak olaylarıyla ilgili olarak suçlu bulunarak tutuklandı ve 8 ay sonra serbest bırakıldı. 1993 sonbaharında "Mayıs 1992'de Dağlık Karabağ'ın Şuşa ve Laçin şehirlerinin Ermeni birlikleri tarafından işgal edilmesi" davasında tutuklandı. Karabağ'ı Ermenilere karşı savunmasız bırakan isimdi.
Milli Güvenlik Bakanlığı, gözaltı merkezine yerleştirildi. 21-22 Eylül 1994 gecesi, birkaç kişiyle birlikte Milli Güvenlik Bakanlığı gözaltı merkezinden kaçtı.
1996 yılına kadar Rusya'da saklandı. Orada Ayaz Mutalibov'a desteğini ilan etti. Azerbaycan'da Rahim Gaziev, gıyabında idam mangası tarafından ölüme mahkûm edildi. 13-14 Nisan 1996 gecesi Rusya'da tutuklanarak Azerbaycan'a getirildi. 20 Mart 2005'te Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in kararnamesi ile serbest bırakıldı.
Şuşa şehrini işgal etmek ve vatana ihanetle suçlanarak idama mahkûm edildi. Daha sonra ölüm cezasının yerini müebbet hapis aldı. 2005 yılında afla serbest bırakıldı.
Elçibey’in cephedeki sağ kolu olan Rahim Gaziyev’in Rus ajanı olduğunun ve Şuşa’yı Ermenilere kasten teslim ettiğinin deşifre olmasıyla ortaya çıktı.
"Ragim Gaziyev, 12 ve 13 Temmuz 2020'de Azerbaycan-Ermenistan sınırındaki düşman provokasyonlarıyla bağlantılı olarak askeri operasyonlar sırasında sosyal ağlar aracılığıyla kasıtlı olarak olayların özü hakkında yanlış bilgi yaydığı ve böylece zayıflatmaya yönelik eylemlerde bulunduğu şüphesiyle gözaltına alındı. Demek ki huylu huyundan vazgeçmiyor.
Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Servisi ve Azerbaycan Başsavcılığı, Gaziev hakkında "kargaşa ve devlet iktidarını zorla ele geçirme" çağrılarıyla suçlandığını açıkladı. Azerbaycan Ceza Kanunu'nun 281 (devlete karşı kamuya açık itirazlar) ve 282 (sabotaj) maddeleri uyarınca kendisine karşı bir dava açıldı.
Elçibey’in cephedeki sağ kolu olan Rahim Gaziyev’in, Rus ajanı olduğu ve Şuşa’yı Ermenilere kasten teslim ettiği deşifre olmuştu. Umarım Türkiye Cumhuriyeti Devletinde de Rahim Gaziyev gibi hainler yoktur.
.
Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com
Seçilmiş Kaynakça
https://feedc.com/post/225852
https://shaki.info/wiki/Rəhim_Qazıyev
https://www.azadliq.org/a/1506061.html
https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/351842
https://www.bbc.com/azeri/azerbaijan-53392216
https://www5.tbmm.gov.tr/tutanak/donem20/yil2/bas/b089m.htm
https://news.bbc.co.uk/hi/russian/news/newsid_4367000/4367101.stm
https://www.muslimport.com/haberdetay/erbakan-hocanin-azerbaycan-ziyareti/1856
https://twitter.com/JasonMcAteer7/status/1319747641937448962?s=20&t=hJq2gzePoRd26Ilh3Siu7Q
https://twitter.com/amberinzaman/status/1232785786539593728?s=20&t=hJq2gzePoRd26Ilh3Siu7Q
https://mgtvhaber.com/rahim-gaziyev-en-buyuk-hatam-necmettin-sadikovu-gorevden-almamakti/
https://www.yenicaggazetesi.com.tr/azerbaycan-ordusu-neden-zamaninda-kurulmadi-406359h.htm
https://www.milligazete.com.tr/makale/5529899/adnan-oksuz/azerbaycan-savunma-bakaninin-erbakandan-sasirtan-talebi