“Kerkük zindanı” şiiri, Fahrettin Ergüç tarafından kaleme alınmış, eser Cem Karaca'nın, gönül tuşlarına dokunan yorumuyla da seslendirilmişti.
İşin garip tarafı, Kerkük'ün öksüz Türklüğü, çığlığını o dönem Komünist damgası vurulan Cem Karaca ağzından avazını, feryadını tüm dünyaya haykırmıştı:
"Kerkük'ün zindanına attılar beni
Mazlumlar sürüsüne kattılar beni, kattılar beni
Bir yanım dağladılar ateşle annem
Ne suçum ne günahım yaktılar beni, yaktılar beni
Türkmen obalarından göçen anneler
Ne yuvaları kalmış ne de haneler, ne de haneler
Gökkubbeyi sarsar mazlum feryadım
Elbette birgün güler bize seneler, bize de seneler" (*)
Kerkük'ün idari statüsü değiştiriliyor mu?
Türkiye Cumhuriyeti Devleti için Mîsâk-ı Millî/ميثاق ملى; Türk Kurtuluş Savaşı'nın siyasi manifestosu olan altı maddelik bildiriden öte bir anlam taşır. Türk devleti, kolektif hafızasından hiç bir zaman Mîsâk-ı Milli’yi çıkarmadı.
Fırsat kolladı, ortam gözetti. Yeri geldi Bağdat'a çöreklenen İngilizlerle mücadelesini, Kürtler üzerinden yürüttü. Molla Mustafa Barzani'nin Türkiye temaslarına bakılırsa ne demek istediğim daha iyi anlaşılır.
Kerkük’te demografik değişim; Araplaştırma!..
2005’te kabul edilen Irak Anayasası’nın 140’ıncı Maddesi’nde “tartışmalı bölgeler” diye belirlenen bölgelerden biri de Kerkük. Kerkük merkezi Irak Hükümeti tarafından ve Kerkük’te nüfusu bulunan etnik unsur temsilcilerinin yer aldığı Kent Konseyi’nin kararları ile idare ediliyor.
Irak Türkmen Cephesi'nin Kerkük sorunu Kerküklülerin arasında çözülmelidir tezi doğrultusunda Kerkük’ün Normalleştirilmesi Komisyonu uzun süredir faaliyet gösteriyor. Komisyonda Kürt, Arap ve Türkmen tarafların temsilcileri görevli. Ancak Kerkük’te yaşayan Türkmenler ve Kürtler, Kerkük’te atanmış vali Rakan Cuburi’nin öncülüğünde Araplaştırma faaliyetlerinden rahatsızlar.
-Kerkük Valisi Rakan Cuburi-
Araplaştırma süreci 2 aşamalı. Birinci aşamada, resmi kurumlardaki Kürt yetkililer görevlerinden alınırken yerlerine Araplar atanıyor, ikinci aşamada ise çevre yerleşim bölgelerinden getirilen Araplar, Kerkük’e yerleştiriliyor.
Korkarım ki bu gidişle Türkmen kenti Kerkük, Arap kenti olacak. Kerkük’te demografik değişimin durdurulması için Türkiye’nin herhangi bir girişimde bulunup bulunmadığı şimdilik bilinmiyor.
Kürdistan Demokrat Partisi “KDP” / Partîya Demokrata Kurdistan a Irak yetkilileri Türkmen liderlerin özellikle Irak Türkmen Cephesi eski başkanı, milletvekili Erşat Salihi’nin, Kerkük’ü Araplaştırmadan sorumlu, Bağdat Hükümetinin atadığı vali Rakan Cuburi ile birlikte hareket ettiği iddiasında.
Peşmerge, 2017’deki “Kürdistan bağımsızlığı” referandumunda yaşanan krizin ardından Kerkük’ten çekilmişti. Irak merkezi hükümeti ve komşu ülkelerin tanımadığı, tepki gösterdiği referandum sürecinde Kürt yönetimini oluşturan iki ana damar KYB ve KDP birbirlerine, Peşmerge güçlerinin Kerkük’ten çekilmesi ile ilgili “ihanete” varan suçlamalarda bulunmuştu.
Barzani, Peşmergede gücü ele aldıktan sonra Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’yle yaptığı anlaşma sonucu 2017’de çıkmak zorunda kaldıkları Kerkük’e Peşmergenin yeniden dönüşünün zeminini hazırladı.
Dönüş için öne sürülen gerekçelerden birisi bölgede olası IŞİD saldırılarıydı.
Irak Türkmen Cephesi Başkanı Hasan Turan, 10 Ekim'de yapılacak erken genel seçim sonrası ülkenin siyasi sürecinde önemli değişikler olacağını söylemişti. Dediği gibi de çıktı.
Irak’taki erken genel seçimlerde Türkmen Cephesi ve Birleşik Türkmen Cephesi listelerinden 3 milletvekili seçildi. Kerkük’te, eski ITC lideri Erşat Salihi ve Sevsen Abdülvahit Ceddu ile Musul’dan Lokman Necm Reşidiyeli milletvekili oldu.
Irak Başbakanı Mustafa Kazımi’nin başkent Bağdat’taki konutuna bir kaç gün önce, sabaha doğru 3 silahlı insansız hava aracı (SİHA) ile saldırı düzenlenmiş, Kazımi'nin suikast saldırısından yara almadan kurtulduğu bildirilmişti. Saldırıdan Irak’ta bulunan İranlı paramiliter güçler sorumlu tutulsa da şimdilik kim vurduya giden bir eylem olarak ortada kaldı.
25 Kasım'da Kerkük, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimine katılıyor…
Bir kaç gün önce emekli Tümamiral Cihat Yaycı, Türk Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi'nin (Türk Degs) sosyal medya hesabından Kerkük ile ilgili çok kritik paylaşımda bulundu. Yaycı, Kerkük'e 25 Kasım 2021 tarihinde Peşmerge güçlerinin Irak merkezi hükümetle birlikte gireceğini daha sonra asayişin Peşmerge güçlerine devredileceğini duyurdu.
Buna karşı sessiz kalınmaması ve gerekli itirazların yüksek sesle söylenmesi gerektiğini belirten Yaycı, "Devletin ilgili kurumlarını bütün Irak Türklerinin derneklerini, bu konuda itiraza ve seslerini duyurmaya çağırıyorum" dedi.
Türkmen Kalkınma Partisi Genel Başkanı Muhammed Sadeddin İlhanlı ise Peşmerge Güçleri ile Irak ordusu arasında oluşturulacak 2 ortak tugayın Kerkük ve Tuzhurmatu’ya yerleştirilmesi kararını olumlu karşıladıklarını söylemişti.
Milliyetçi Türkmen Hak Partisi, Haşdi Şabi içinde doğrudan silahlı gücü bulunan tek Türkmen siyasi parti. Parti, Iraklı Türkmen kimliği üzerinden faaliyet yürütüyor. Silahlı gücündeki üyelerinin çoğu ise Sünni Türkmenlerden oluşuyor. Milliyetçi Türkmen Hak Partisi de Kerkük’te Peşmerge varlığına karşı.
IKBY Etnik Gruplardan Sorumlu Bölge Bakanı ve Irak Türkmen Cephesi Yürütme Kurulu Üyesi Aydın Maruf, Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilcisi Mehmet Tütüncü ve beraberindeki heyet, 10 Kasım münasebetiyle Anıtkabir’i ziyaret ettiler, bazı bakanlarla görüştüler.
Demek ki bu ekip için, Kerkük’te asayiş berkemal.
Bu kapsamda, Erbil yönetiminin Kerkük ve Tuzhurmatı kırsalında güvenliği sağlamak için 25. Peşmerge Alayı’nın kurulmasını tamamladığı bildiriliyor.
Zaten Temmuz 2015'te Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Peşmerge Bakanlığı Genel Sekreteri Cabbar Yaver, ABD'li askeri uzmanların eğiteceği ve her biri 2 bin 200 askerden oluşacak 3 yeni Peşmerge alayının kurulacağı bilgisini vermişti.
O süreçte yeni kurulacak alaylara alınacak Peşmergelerin 18-30 yaş arasında olması, bu Peşmergelerin, en az 8 yıl hizmet vermesi ve hiçbir siyasi partiye üye olmaması kararlaştırılmıştı.
1920'den günümüze, genellikle gayri nizami harp tekniğine göre savaş deneyimine sahip Peşmerge güçlerinin düzenli orduya dönüştürülmesini ABD, Almanya ve İngiltere destekliyor.
Ancak Kerkük ve Tuzhurmatu kırsalında konuşlu, Halk Seferberlik Güçleri/ Haşdi Şabi içinde sadece Türkmenlerden oluşan iki tugay var.
Burada etnik (Kürt /Türk) farklılık ile birlikte mezhebi taassup (Sünni /Şii), Kerkük bölgesinin Peşmerge’ye devrini engelleyecek büyük bir faktör. Haşdi Şabi’ye bağlı Irak Türkmen liderleri, bu devir teslime razı değiller. Büyük bir çatışma patlak verebilir.
Haşdi Şabi ve Kerkük’te konuşlu 16. Türkmen Tugayı...
Bir ara Peşmerge ve PKK'nın Irak kolu Kürdistan Demokratik Çözüm Partisi PÇDK, Kerkük'ü ateşe verdi. PKK, Sincar ve Kerkük arasında lojistik bir hat kurmanın peşine düşmüştü. O zaman Türkmenlerin imdadına TSK değil, Haşdi Şabi'ye bağlı 16. Türkmen Tugayı yetişmişti.
Heşdi Şabi’nin mevcudiyeti sadece şehir merkezinde değil. Daha çok Beşir, Teze Hurmatu, Tawiq gibi DEAŞ ile karşı karşıya olunan bölgelerde bulunuyorlar.
Iraklı Türkmenlerin Türkiye'ye nasıl baktıklarını öğrenmek ister misiniz?
Türkmen örgütü Haşdi Şaabi Komutan Yardımcısı Ebu Mustafa İmami, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AK Parti hükümetinin Irak Türkmenlerine yardımcı olmadıklarını söyleyerek, “IŞİD Irak’a girdiğinde Erdoğan neredeydi? Bu hükümet, İŞID 500 bin nüfuslu Telafer’e girerek Türkmen köylerini yağmaladığında bir kınama dahi yayınlamadı” demişti. Bu sözler, haklı bir çıkışın, edepli bir eleştirinin izlerini taşıyor diye düşünür müsünüz?
Haşdi Şabi’nin ne PKK güçleri ne de İran’a yakınlığıyla bilinen Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Değişim Hareketi (Goran)’la işbirliği yapması mümkün değil. Değil İran, hiçbir güç Haşdi Şabi ve 16. Türkmen Tugayı’nı bu işbirliğine zorlayamaz.
Talabani’nin adamı Necmettin Kerimi’nin valiliği döneminde Kerkük’te Türkmen liderlere ve Türkmen kamu görevlilerine saldıranlar KYB mensupları değil miydi?
Korkmayın! Haşdi Şabi içindeki 16. Türkmen Tugayı, Türkiye’nin gösterdiği “vefasızlığa” rağmen, Kerkük’te Sincar’da PKK’ya geçit vermez! Türk ordusuna silah çekmez.
Onlar bilir ki;
“Şu kopan fırtına Türk ordusudur ya Rabbi!/ senin uğrunda ölen ordu budur ya Rabbi!/ ta ki yükselsin ezanlarla müeyyed namın! /galip et çünkü bu son ordusudur İslam’ın….”
.
Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com
(*)
Seçilmiş Kaynakça
https://www.yeniakit.com.tr/haber/cihat-yayci-buna-gonul-dayanmaz-deyip-tarih-verdi-kritik-kerkuk-mesaji-1593300.html
https://odatv4.com/analiz/kerkuk-te-korkutan-gelisme-221245
https://www.trthaber.com/m/?news=irak-turkmen-cephesinden-secim-sonrasi-ulkenin-siyasi-sureci-de-degisecek-aciklamasi&news_id=613532&category_id=4
https://www.google.com/amp/s/qha.com.tr/haberler/politika/irak-taki-secimlerde-turkmen-cephesi-ve-birlesik-turkmen-cephesi-listelerinden-3-milletvekili-secildi/346998/amp/
https://www.rudaw.net/turkish/kurdistan/1810202111
https://itcturkiye.org/itc-heyetinden-anitkabire-ziyaret/
https://kafkassam.com/turkmenler-referandumda-evet-diyebilir-hasdi-sabi-kerkuke-saldirabilir.html
https://www.ilerihaber1.org/icerik/turkmen-komutan-isid-iraka-girdiginde-erdogan-neredeydi-61729.html
Ömür Çelikdönmez/Kerkük’te Türkmen istihbaratçıyı kim öldürdü?/10-10-2015/ https://www.bizturkmeniz.com/tr/index.php?page=article&id=327962016
https://tr.sputniknews.com/20150615/1016014948.html
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-41514522
https://www.google.com/amp/s/www.milliyet.com.tr/amp/siirler/kerkuk-zindani-fahrettin-erguc-6508116
https://www.basnews.com/tr/babat/696046
https://www.hurriyet.com.tr/dunya/pesmerge-ordu-oluyor-40459676
https://t.co/8MyAL5Hx4N https://t.co/txkRtqOfGK