?>

Yeni Kazak edebiyatının temelini atan şair: Abay Kunanbayev

Kazak şair ve düşünür Abay Kunanbayev, 175. doğum yıl dönümünde anılıyor.

Kültür Sanat - 4 yıl önce

İstanbul

Yeni Kazak edebiyatının temelini atan Abay Kunanbayev, 10 Ağustos 1845'te Kazakistan'ın Semey şehrinde dünyaya geldi.

Gerçek ismi İbrahim olan şairi, özenli olduğundan ninesi "Abay" olarak çağırdı ve daha sonra bu ismiyle tanındı.

İlköğretimi yerli imamdan alan ve sonrasında eğitimine Semey medresesinde devam eden Kunanbayev, ayrıca Rus okuluna da gitti.

Arapça, Farsça, Rusça ve Çağatay Türkçesi bilen Kazak şair, 170'e yakın şiir, 56 çeviri ve "Kara Söz" adı verilen 45 nasihat kaleme aldı.

"Modern Kazak edebiyatının kurucusu" olarak bilinen Kunanbayev, yalan, dedikodu, gurur, tembellik ve israfı insanlığın beş düşmanı olarak tarif ederken, gayret, emek, tefekkür, şükür ve merhameti de beş erdem olarak tanımladı.

Kazakları okumaya ve araştırmaya çağırdı

Hem Doğu klasiklerini çok iyi derecede bilen hem de Batı kaynaklarına hakim olan Kunanbayev, eserlerinde Kazakları okumaya, araştırmaya ve sorgulamaya çağırdı.

Tasavvufu iyi bilen, "İnsan-ı Kamil" düşüncesini eserlerinde işleyen ve Ahmet Yesevi geleneğini benimseyen usta şair, Kazak tasavvuf edebiyatının da temellerini attı.

Kunanbayev'in Kazak milli edebiyatının klasiklerinden kabul edilmesiyle Kazakistan'da Abay araştırmaları adıyla pek çok çalışma yapıldı.

Edebi eserlerinde tarihi gerçekleri ve toplumun bu gerçekler karşısındaki durumu ve tavrını kaleme alan Kunanbayev, 1904 yılında hayatını kaybetti.

Yeni Kazak edebiyatının temelini attı

Doğu ve Batı'nın kültürel değerlerini sentezleyerek modern Kazak edebiyatının temelini oluşturan Kunanbayev, "Şiir, dil ustası", "Sevginin dili, dilsiz dil", "Gözümün karası", "İnce kaşlı sana selam veriyorum", "İskender", "Masgud", "Azime hakkında destan"ın da arasında bulunduğu şiir ve destanlar yazdı, Rus klasik yazarlarının çeşitili eserlerini Kazakçaya çevirdi.

Yeni Kazak edebiyatının temelini atan Kunanbayev, eserlerinde Kazak halkının sosyal, toplumsal ve ahlaki sorunlarına dikkati çekerek, halkı medeni gelişmenin doğru yolunu seçmeye çağırdı.

Bilgin, düşünür, eğitimci, tercüman, besteci, folklorcu, dil bilimci, bilge, eleştirmen ve reformist özellikleriyle de tanınan Kunanbayev'in hayatını anlatan Muhtar Avezov imzalı dört ciltlik "Abay Yolu" romanı 116 dile çevrildi.

10 Ağustos "Abay Günü" ilan edildi

Kütüphane, üniversite, dergi, zirve, opera tiyatrosu ve piyeslerin yanı sıra çeşitli belde, cadde ve sokaklara da adı verilen Kazak şairin doğumunun 175. yılında 10 Ağustos "Abay Günü" ilan edildi.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in kararıyla ilan edilen "Abay Günü"nün yanı sıra Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) 2020'yi "Abay Kunanbayev Yılı" olarak duyurdu.

"Abay Günü" yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri nedeniyle Kazakistan'da çevrim içi etkinliklerle kutlanıyor.

Türk dünyasının önemli şair ve düşünürlerinden Abay Kunanbayev'in doğum yıl dönümünde, Kazakistan'ın yanı sıra Türkiye'nin de arasında bulunduğu pek çok ülkede çeşitlik etkinlikler düzenleniyor.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com

Haftanın Öne Çıkanları

Bizimkiler dizisinin gariban dostu 'kötü adamı': Aykut Oray

2020-08-10 15:52 - Magazin

Rusya, ülkedeki camileri dünyaya tanıttı

2020-08-07 07:46 - Özel Haber

Maske, mesafe, hijyen tamam da bir de çıplak ayakla namaz var!..

2020-08-09 05:56 - En Son Yazılar

Bakan Soylu'dan Dünya Kediler Günü paylaşımı

2020-08-08 18:02 - Gündem

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun: Bizim mücadelemiz bağımlılık tuzağından kurtulmak içindir

2020-08-08 18:37 - Gündem

SÜTAŞ'ın sağmal inekleri Bingöl'deki çiftliklere getirildi

2020-08-10 14:00 - Genel

Türkiye, Rusya Müslümanları Dini Meclisi ile işbirliğini artırıyor

2020-08-07 07:09 - Özel Haber

MIT'de fiber kas araştırmaları yapan Türk bilim insanı ve ekibi omurilik hastalarına umut oluyo

2020-08-04 15:42 - Teknoloji

Bakan Kasapoğlu'ndan YKS tercih sürecindeki milli sporculara önemli hatırlatma

2020-08-07 15:44 - Eğitim

Tofaş “Sürdürülebilirlik Raporu“ yayınlandı

2020-08-08 14:51 - Genel

İlgili Haberler

Edirne'de ressamlar Balkan mirası 'Bocuk' temalarını kabaklara resmetti

11:08 - Kültür Sanat

La Linterna: Kolombiya'nın Cali kentinde son geleneksel matbaa atölyesi

09:51 - Kültür Sanat

Zamana meydan okuyan antika eserler usta ellerde yeniden hayat buluyor

12:22 - Kültür Sanat

12. Ajyal Film Festivali'nde ödüller sahiplerini buldu

01:55 - Kültür Sanat

Afrika'nın en büyük çağdaş sanat etkinliği Dakar'da devam ediyor

15:56 - Kültür Sanat

Günün Manşetleri

Beşiktaş son 4 sezonun en kötü dönemini yaşıyor

11:22 - Spor

"Yenidoğan çetesi" davasında tutuksuz sanıklar savunma yapıyor

11:20 - Gündem

Trabzonspor'da gollerin yarısına yakını Banza'dan geldi

11:18 - Spor

Lucas Torreira, Galatasaray formasıyla 100. maçına çıkmaya hazırlanıyor

11:13 - Spor

Eski manken Deniz Akkaya hakkında gözaltı kararı

11:07 - Magazin