Yargıdaki düzenlemeler için yeni daire başkanlıkları

ANKARA-Kemal Karadağ

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, ilk olarak ön ödeme, uzlaştırma ve kamu davasının açılmasının ertelenmesi gibi alternatif usullerin etkin şekilde uygulanmasına ilişkin görevler üstlenecek yeni bir daire başkanlığının kurulması kararlaştırıldı.

Bu kapsamda, geçen yıl kasım ayında, "Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un TBMM'de kabul edilmesiyle Cezada Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı kuruldu.

Alternatif çözüm yolları kapsamındaki uygulamaları takip etme, ortaya çıkan sorunların nedenlerini araştırarak çözüm önerileri sunma görevini üstlenen başkanlık, alternatif çözümler kapsamında görev alacak, uzlaştırmacılara temel eğitim verecek kurum ve kuruluşların niteliklerini belirliyor.

Uzlaştırmacıların denetimine ve performansına ilişkin usul ve esaslara da karar veren başkanlık, alternatif usuller konusunda kamuoyunu bilgilendirici çalışmalar yürütüyor.

Bilirkişiliğin kurumsal yapıya kavuşması kapsamında da yeni bir adım atan Adalet Bakanlığı, aynı dönemde TBMM'de kabul edilen Bilirkişilik Kanununun Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde Bilirkişilik Daire Başkanlığını oluşturdu.

Bilirkişilik hizmetlerinin etkin, düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kurulan başkanlıkta, bir daire başkanı, tetkik hakimleri ve ilgili personeller bulunuyor.

Başkanlık, bilirkişilik hizmetlerine ilişkin temel ve alt uzmanlık alanları ile bilirkişilerin sahip olması gereken nitelikleri belirliyor.

Bilirkişilerin görevlerini yürütürken uymaları gereken etik ilkeleri ile bilirkişilerin hazırlayacağı raporların standartları da başkanlık tarafından saptanıyor.

Eğitimlere ilişkin esaslar ve bilirkişiliğe kabule ilişkin usuller de daire başkanlığınca ele alınıyor.

Daire başkanlığı, bilirkişilik asgari ücret tarifesini ve bilirkişilerin aylık olarak bakacağı iş sayısını tespit ediyor.

Olağanüstü hal (OHAL) kapsamında geçen ağustos ayında çıkartılan 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Adalet Bakanlığı bünyesinde Türkiye aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) yapılan başvuruları takip etmek amacıyla İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı kuruldu.

İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı, AİHM'e yapılan başvurularla ilgili tüm kurum ve kuruluşlardan her türlü bilgi, belge ve görüş isteyebilecek, savunmaları hazırlayacak ve gerektiğinde oturumlara temsilci gönderecek. 

Gerektiğinde dostane çözüm ve tek taraflı deklarasyon yöntemlerini kullanabilecek olan daire başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı tarafından icrası takip edilen kararlar saklı kalmak kaydıyla, AİHM tarafından Türkiye Cumhuriyeti hakkında verilen ihlal kararlarının icrası ile ilgili iş ve işlemleri yapacak.

Kararları ilgili mercilere iletecek olan İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı, ihlalin ortadan kaldırılmasına yönelik süreçleri takip edecek ve gerekli önlemleri alacak.

Anayasa Mahkemesi tarafından Bakanlığa gönderilen bireysel başvurular hakkında gerekli görülen hallerde Bakanlık görüşünü bildirmek görevini de yürütecek daire başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı tarafından icrası takip edilen kararlar saklı kalmak kaydıyla, AİHM'in, Türkiye aleyhine hükmettiği tazminatlar ile dostane çözüm ve tek taraflı deklarasyon sonucu ödenmesine karar verilen ya da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin hükümleri uyarınca taraflarca uzlaşılan tazminat ve masrafların ödemesini yapacak.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun uyarınca kurulan komisyon tarafından karar verilen tazminatların ödemesini de yapabilecek İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı, rücu hususunun değerlendirilmesi amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlara bildirimde bulunacak, görev alanına giren hususlarda insan hakları ihlallerinin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirecek.