Webb Uzay Teleskobu kayalık ötegezegende atmosfer keşfetti

ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) bilim insanları, James Webb Uzay Teleskobu verilerini kullanarak yaptıkları araştırmada, Güneş sistemi dışında, "55 Cancri e (Janssen)" adı verilen bir kayalık gezegende atmosferin varlığına dair kanıtlar buldu.

Teknoloji - 4 ay önce

Ankara

NASA, Dünya'dan 41 ışık yılı uzaktaki "55 Cancri e" adlı ötegezegenin, Yengeç Takımyıldızı'nda bulunan Güneş benzeri bir yıldız olan "55 Cancri"nin yörüngesindeki 5 gezegenden biri olduğunu açıkladı.

Söz konusu yıldızın yörüngesinde "55 Cancri b (Galileo), c (Brahe), d (Lipperhey)" ve f (Harriot)" adı verilen 4 gezegen daha tespit edildi.

Dünya'dan yaklaşık iki kat büyük ve yoğunluğu biraz daha fazla olan gezegen, Güneş Sistemi'ndeki kayalık gezegenlere benzeyen bir "Süper Dünya" olarak sınıflandırılıyor.

Gezegene "kayalık" denmesine rağmen yıldız sisteminin merkezindeki "55 Cancri"ye 2 milyon 253 bin kilometre uzaklığı nedeniyle muhtemelen yüzeyinin erimiş ve köpüren magmadan oluştuğu kaydedildi.

Gezegenin bir yüzü sürekli yıldıza bakıyor

Yıldızın çekim gücü nedeniyle "Janssen"in sadece bir yüzünün yıldıza dönük olduğu, bu sebeple de tek tarafında sürekli gündüz diğer tarafında ise gece yaşandığı belirtildi.

NASA'nın artık kullanılmayan Spitzer Uzay Teleskobu'ndan elde edilen verilere göre, "55 Cancri e"nin oksijen, nitrojen ve karbondioksitten oluşan bir atmosferi olduğunun düşünüldüğünü kaydeden araştırmacılar, gezegende silikon, demir, alüminyum ve kalsiyum gibi elementler açısından zengin, buharlaşmış ince bir kaya örtüsü bulunması ihtimalini inceledi.

"55 Cancri e"nin yüzeyi, olması gerekenden soğuk

JWST'nin Yakın Kızıl Ötesi Kamerası (NIRCam) ve Orta Kızılötesi Aygıtı (MIRI) verilerini inceleyen araştırmacılar, "ikincil tutulma" denilen, gezegenin yıldızın yanından geçerken ve arkasındayken ortaya çıkan ışık kırılması farkını ölçerek atmosferin yapısını keşfetmeye çalıştı.

Gezegen yüzeyinin nispeten soğuk olduğu ve gezegende atmosfer bulunmaması veya ince bir buharlaşmış kaya örtüsü olması durumunda bu sıcaklığın 2 bin 200 santigrat derece olması gerektiği kaydedildi.

NASA'nın California'daki Jet İtki Laboratuvarı (JPL) çalışanı ve araştırmanın baş yazarı Renyu Hu, "MIRI verileri, yaklaşık 1540 santigrat derece civarında nispeten düşük bir sıcaklık gösterdi. Bu, enerjinin gündüz tarafından gece tarafına, büyük ihtimalla uçucu madde bakımından zengin bir atmosfer tarafından dağıtıldığını gösteriyor." dedi.

Araştırmacılar, "55 Cancri e"yi kaplayan gazların, gezegenin ilk atmosferi olmadığını, yıldızdan gelen sıcaklık ve yoğun radyasyon nedeniyle ilk atmosferin yok olduğunu, mevcut atmosferin magma okyanusu tarafından sürekli yenilenen ikincil bir atmosfer olduğunu değerlendiriyor.

Atmosfer karbonmonoksit veya karbondioksit içeriyor

JPL çalışanı, araştırmanın ortak yazarlarından Aaron Bello-Arufe ise NIRCam verilerine göre daha az ışığın teleskopa ulaştığını belirterek "Bu, ışığın bir kısmını emen, karbonmonoksit veya karbondioksit içeren bir atmosferin varlığını akla getiriyor." ifadesini kullandı.

Bilim insanları "55 Cancri e" ve atmosferinin incelenmesinin, geçmişte magma okyanuslarıyla kaplı Dünya, Venüs ve Mars'ın erken dönem koşullarına dair bilgiler sağlayabileceğini belirtiyor.

Araştırma "Nature" dergisinde yayımlandı.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com
Haftanın Öne Çıkanları

İsrail bombardımanında yaralanan Gazzeli Türk Kızılay çalışanı, Filistin'e döneceği günü bekliy

2024-05-08 11:22 - Çevre-Hayat

Yaklaşık 1 ton metal atıkla dev geyik heykeli yaptı

2024-05-03 13:08 - Çevre-Hayat

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Türk Metal Sendikası'na taziye ziyareti

2024-05-02 22:32 - Gündem

META'nın 'profilsiz kullanım' önerisi Rekabet Kurulunun endişelerini gidermedi

2024-05-06 16:18 - Medya

Tatil edilen Göztepe-Altay maçında tribüne fişek atan sanığa 15 yıl hapis

2024-05-03 17:33 - Asayiş

Hafta içi dizi setinde hafta sonu tarlada mesaide

2024-05-09 11:22 - Çevre-Hayat

Emine Erdoğan'dan "Dünya Ebeler Günü" paylaşımı

2024-05-05 11:52 - Gündem

Türkiye ile Çek Cumhuriyeti arasında çevre koruma işbirliğine ilişkin niyet beyanı imzalandı

2024-05-02 15:12 - Gündem

Rus uzman Ştıkov, Rus LNG'sini Türkiye'den kimin alacağını anlattı

2024-05-05 23:32 - Özel Haber

Bursalı firma plastik atıkları otomotiv ve beyaz eşya sektörü için ham maddeye dönüştürüyor

2024-05-04 14:03 - Ekonomi

İlgili Haberler

Selçuk Bayraktar: TEKNOFEST dünyaya damgasını vuracak gençler yetiştirmeyi hedefliyor

21:32 - Teknoloji

Türk yazılımcılardan konferanslardaki dil engeline "mobil çeviri" çözümü

15:03 - Teknoloji

Karabük'te 39 dilde işlem yapabilen "hukukçu yapay zeka" programı geliştirildi

12:47 - Teknoloji

"Gökbörü" roketi TEKNOFEST'te gökyüzü ile buluşacak

11:42 - Teknoloji

Türkiye'nin ikinci astronotu Atasever, TEKNOFEST'te gençlerle buluştu

16:48 - Teknoloji

Günün Manşetleri

Yemen'deki Husiler ABD'ye ait bir SİHA'yı düşürdüklerini açıkladı

01:37 - Dünya

İsrail'de on binlerce kişi esir takası anlaşması talebiyle sokağa indi

00:18 - Dünya

İstanbul Emniyeti'nden eğitim öğretim yılı için yeni güvenlik tedbirleri

23:22 - Asayiş

Palandöken'in yüksek kesimlerine kar yağdı

22:33 - Gündem

UNRWA: Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de 200'e yakın okul kapatıldı

22:28 - Dünya