ŞANILURFA - Müslüm Etgü
Tarihi 12 bin yıla dayanan Şanlıurfa'da geçmişte kışın erkeklerin soğuktan korunmak için tercih ettiği özel bir giysi olan "farva"ların son ustaları, mesleği yaşatmaya çalışıyor.
Yaklaşık 30-35 yıl öncesine kadar 200'ü aşkın farva ustasının bulunduğu kentte bugün yöreye özgü bu giysi türünü yapan son 2 usta, asırlık mesleklerini ayakta tutmaya çalışıyor.
Önceleri Şanlıurfa ve bölgedeki talepler dışında Suriye, Lübnan, Irak, İran ve Suudi Arabistan gibi Arap ülkelerinden de alıcı bulan ustalar, artık sadece siparişle farva yapıyor.
Irak, İran, Suriye gibi ülkelerde de tercih edilen ve “farva" adı verilen kürklerin fiyatları kalitelerine göre bin ve 5 bin lira arasında alıcı buluyor.
Tarihi Kürkçü Hanı'nda mesleğini sürdürmeye çalışan 57 yaşındaki farva ustası İmam Karadaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kuzuların tüylü derilerinden yapılan yakasız ve cepsiz yapılan, dış kısmı ''şakaf'' adındaki özel kumaşla kaplanan bol bir giysi olan farvanın, kış aylarında genellikle yaşlılar tarafından tercih edildiğini söyledi. Mesleğin son ustalarından Karadaş, önceki yıllarda Kürkçü Pazarı'ndaki 200'e yakın usta tarafından yılda 5 bine yakın farva yapıldığını ve tamamının satıldığını belirterek, teknolojinin gelişmesiyle bu giysilere rağbet kalmadığını kaydetti.
Karadaş, handa yapılan farva sayısının artık 100 civarında olduğunu ve bunların hepsinin de satılmadığını ifade ederek, şöyle konuştu:
"Eskiden insanlar soğuktan korunmak için farva alırdı ama şimdi şartlar değişti. Gideceği bir yere klimalı aracıyla gidiyor, eve gidiyor doğal gazlı. Ondan dolayı ihtiyaç duymuyor. Kuzu derisi alıyoruz, çeşitli işlemlerden geçirerek farva haline getiriyoruz. Bir farvanın yapılması bir hafta sürüyor. Fiyatları da belli olmuyor, pazarda açık arttırma usulüyle satılıyor. Birçok meslek gibi bu meslek de bitmek üzere.
Eskiden 200'e yakın bu işi yapan varken şimdi benimle birlikte 2 kişi kaldık. Elimden geldiği kadar mesleği yaşatmaya çalışıyorum. Yaklaşık 50 yıldır bu mesleği yapıyorum. Sabah erken dükkana geliyorum akşam kapatıyorum. Çünkü yaş ilerlediği için artık eskisi kadar çok çalışamıyorum. Bu iş cazip olmadığı için çırak da bulamıyoruz. Tüm çocuklarımı bu işten kazandığım parayla okuttum ve iş sahibi yaptım. Sipariş veya talep olursa farva yapıyoruz onun dışında çok yapma şansımız yok."
Sipahi Pazarı esnaflarından Mehmet Said Mardinli ise yaklaşık 40 yıldır farva satışı yaptığını söyledi. Eski yıllara göre farva satışında önemli oranda düşüş yaşandığını dile getiren Mardinli, yeni neslin farvayı bilmediğini, almadığını anlattı.
Mardinli, farva mesleğinin neredeyse yok olmak üzere olduğunu belirterek "Eskiden evlerimiz bugünkü gibi doğal gazlı veya kaloriferli değildi. İnsanlar ısınmak için farva giymeyi tercih ederdi. Şimdi evde doğal gaz, camide klima, araçta klima var ve neredeyse artık kimse farva giymiyor. Talep olmayınca yapan da satan da kalmadı neredeyse. Daha önceleri işlerimiz çok iyiydi. Suriye, Irak, Lübnan ve Suudi Arabistan gibi ülkelere de farva gönderirdik. Böyle giderse çok yakında bu meslek yok olacak. Farva çok sağlıklı ve doğal olduğu için şimdilerde genellikle yaşlılar tercih ediyor." ifadelerini kullandı.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com