Ulaştırmada gelecek yıla 'bilişim' damga vuracak

Türkiye, gelecek yıl 5G'yi ilk kullanan ülkelerden biri olmayı hedeflerken, Türksat 5A'yı da uzaya göndermeyi planlıyor.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının yürüttüğü projeler ile 2020 yılı hedefleri, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda tamamlanan bütçe görüşmelerinde ortaya konuldu.

Buna göre, ülkenin coğrafi avantajlarından en iyi şekilde faydalanarak modlar arası ve çok modlu uygulamaların geliştirilmesi, demir yolu ve deniz yolu taşıma paylarının artırılması, hızlı, esnek, emniyetli, güvenilir ve entegre ulaştırma sisteminin tahkim edilerek lojistik maliyetlerin düşürülmesi, bu sayede ticaretin kolaylaştırılması ve ülkenin rekabet gücünün artırılması temel amaç olarak belirlendi.

Bakanlığın ulaştırma ve haberleşme alanında çok büyük ve önemli projeleri, 2003'ten bu yana 757,2 milyar lira yatırım yapılarak hayata geçirildi.

Bu kapsamda gelecek yılın en önemli çalışmalarından biri 5G olacak. Türkiye'nin 5G'yi kullanmaya başlayan ilk ülkelerden biri olması amacıyla 5G ve ötesi teknolojilerine yönelik çalışmalar hızlandırıldı.

En ileri teknolojilerin vatandaşlara sunabilmesi amacıyla 4,5G'nin ardından bu alanda da yeni ürünler geliştirilmeye başlandı.

Bu amaçla Bakanlık öncülüğünde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) koordinasyonunda 5G Türkiye Forumu kurulurken, oluşturulan 5G Vadisi Açık Test Sahası (5G VATS) Projesi ile üniversitelerin, teknoloji firmalarının test yapabilmelerine imkan sağlandı.

5G'nin ilk uygulaması ise İstanbul Havalimanı'nda yapılacak. Böylece işletmeciler, ileriye yönelik 5G operasyonlarını test etme şansına sahip olacak.

Marmara Bölgesi'nde oluşturulan otoyol ringinin önemli bir parçası olan 398 kilometrelik Kuzey Marmara Otoyolu, transit ve yük trafiğini İstanbul şehir merkezinden uzaklaştıracak. Yaklaşık 253 kilometresi trafiğe açılan otoyolun tamamının 2020'de hizmete girmesi hedefleniyor.

Edirne'den Şanlıurfa'ya kesintisiz ulaşımı sağlayacak 330 kilometrelik Ankara-Niğde Otoyolu da gelecek yılın ortalarında hizmete sunulacak.

Toplam 846 kilometre uzunluğundaki 7 otoyol projesinin öncelikle hayata geçirilmesi, bu güzergahlarda oluşan trafik yoğunluğunun çözülmesi hedefleniyor.

Çağın öncelikleri arasında yer alan yolların akıllanması çalışmaları üzerinde de önemle duruluyor. Bu kapsamda Türkiye'de ilk defa 505 kilometre uzunluğundaki güzergahta akıllı ulaşım altyapısı tamamlandı. Hedef, 5 aşamada 5 bin 406 kilometre yolda altyapıyı oluşturmak olarak belirlendi. Altyapısı tamamlanan 505 kilometrelik yolun mimari tasarımı tamamlanacak. Türkiye'nin ilk akıllı yolunun yapımına da gelecek yıl başlanacak.

Globalleşen dünyada demir yolları yeniden gelişme dönemine girdi. Bunun bir yansıması olarak hızlı tren işletmeciliği bugün dünyada yaklaşık 48 bin kilometrelik uzunluğa ulaştı.

Türkiye'de yüksek hızlı tren (YHT) ulaşımı 4 destinasyonda 13 il ile ülke nüfusunun yüzde 42'sine hizmet veriyor. Toplam yolculuk sayısı 52 milyona yaklaştı. Günde ortalama 48 sefer ile 22 bin insan hızlı trenlerle seyahat ediyor.

Gelecek yıl içinde yeni alınan YHT setleriyle öncelikli olarak Ankara-İstanbul hattında ekspres seferler düzenlenecek. Böylece iki kent arasındaki seyahat süresi yarım saat kısalacak.

Ankara-Sivas arasındaki seyahat süresini 12 saatten 2 saate düşürecek YHT hattının altyapı çalışmalarında yüzde 94 fiziki ilerleme sağlandı. Gelecek günlerde test sürüşlerine başlanacak hatta, 2020 yılının ilk yarısında işletmeciliğe geçilmesi hedefleniyor.

Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Demir Yolu'nda tüm kesimlerde yapım çalışmalar devam ediyor. Polatlı-Afyonkarahisar kesiminin 2021 sonunda, Afyonkarahisar-İzmir kesiminin de 2022 sonunda tamamlanması planlanıyor. Ankara-İzmir hattında 14 saat olan demir yolu seyahat süresi YHT ile 3 saat 30 dakikaya düşürülecek.

Bursa-Yenişehir hattının 2022 yılı sonunda, Bursa-Osmaneli hattının 2023 yılında bitirilmesiyle hem Ankara-Bursa hem de Bursa-İstanbul demir yoluyla yaklaşık 2 saat 15 dakikada alınabilecek.

Konya'dan Adana'ya uzanan hızlı tren hattında Konya-Karaman kesiminin 2020, Karaman-Ulukışla kesiminin 2022, Ulukışla-Yenice kesiminin 2025'te tamamlanması planlanıyor. Hattın açılmasıyla Konya-Adana hattı 5 saat 50 dakikadan 2 saat 20 dakikaya düşecek.

İstanbul Havalimanı'nın metro bağlantısı çalışmalarında Gayrettepe-Havalimanı kesimini 2020 sonunda, Halkalı-Havalimanı kesimi de 2022'de tamamlanacak. Böylece her iki taraftan havalimanına yarım saatin altında metroyla ulaşım gerçekleşecek.

Marmaray ve Avrasya'dan sonra İstanbul Boğazı'nın altından geçecek Büyük İstanbul Tüneli'nin etüt-proje çalışmaları tamamlandı. Günlük 6,5 milyon yolcunun kullanacağı toplam 11 farklı raylı sistem hattını birbirine bağlayacak hızlı metro karakterindeki raylı sistem projesinin hızla hayata geçirilmesi için ihale hazırlık çalışmaları sürüyor.

Havacılığa yapılan yatırımlar ve düzenlemeler sayesinde Türkiye, dünya ortalamasının üzerinde büyüme performansı gösterdi.

Yeni havalimanı projeleri kapsamında, Ordu-Giresun'dan sonra yapımı devam eden Rize-Artvin deniz üzerindeki ikinci havalimanı olacak.

Bölgesel havalimanı olarak planlanan Çukurova Havalimanı'nda yapım çalışmaları devam ediyor. Ulaşım ağının yaygınlaştırılması politikası çerçevesinde Yozgat Havalimanı sektöre kazandırılacak. Hava ulaşım ağının yaygınlaştırılması politikasının bir başka projesi de Bayburt-Gümüşhane Havalimanı olacak. Tokat Havalimanı'ndaki mania problemleri nedeniyle yeni bir havalimanı yapılıyor.

Önemli sanayi ve ticaret merkezlerinden olan Gaziantep'in artan ihtiyaçlarını karşılamak üzere yeni terminal binasıyla havalimanının kapasitesi artırılacak.

Mega proje için çalışmalar hızlandırıldı

Yıllık 25 milyon ton kapasiteye ulaşacak Filyos Limanı, Karadeniz'in çıkış kapısı olacak ve Marmara limanları ile boğazların yükünü hafifletecek. Orta Asya ve Karadeniz kaynaklı dış ticaretin demir yolu ağı üzerinden güneye ve Orta Doğu'ya ulaşımına da katkı sağlanacak. Üstyapı ile ekipman sağlama işlerinin yap-işlet-devret modeliyle yapılması planlanıyor.

Türkiye'nin en stratejik mega projelerinden Kanal İstanbul'u hayata geçirmek için de çalışmalar hızlandırıldı.

İstanbul Boğazı'nda tehlikeli madde taşıyan gemilerin oluşturduğu riskin giderek artması nedeniyle proje önem taşıyor. Yıllık ortalama geçen gemi sayısının 44 bini bulması, İstanbul Boğazı'nın tarihsel dokusunun yanında, seyir, can, mal ve çevre emniyetini tehdit ediyor. Bu nedenle Bakanlık tarafından Kanal İstanbul Projesi'ne büyük önem veriliyor.

Teknik çalışmaları tamamlanan projenin, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) çalışmalarında son aşamaya gelindi. Çevre Düzeni Planı'nın kesinleşmesini müteakip ihaleye çıkılacak.

Haberleşme alanındaki faaliyetler, uzayı da kullanarak devam ediyor. Türksat AŞ tarafından yapılan yatırımlar sayesinde Asya, Avrupa ve Afrika'da 118 ülkede yaşayan 3 milyar insana ulaşan uydu kapasitesine erişildi. Böylece uydu haberleşme hizmetleri, dışa bağımlı olmadan, kesintisiz ve güvenli bir şekilde sağlanıyor.

Ayrıca acil durumlarda ve başta köy okulları olmak üzere altyapının olmadığı bölgelerde internet ihtiyacı Türksat uydularıyla sağlanıyor.

Yörünge haklarının korunup, uydu haberleşme kapasitesinin geliştirilmesi kapsamında üretimi devam eden Türksat 5A'nın 2020'de, 5B'nin 2021'de uzaya fırlatılması ve hizmete alınması hedefleniyor. Böylece dünyada sadece Türkiye, İsveç, Fransa, Japonya, İsrail'in kullanım hakkına sahip olduğu yeni Ku frekans bant aralığında da hizmet sunulacak.

Türkiye'nin bu alanda en büyük Ar-Ge projesi Yerli Haberleşme Uydusu Türksat 6A da 2022'de hizmet vermeye başlayacak.

Türksat uydu işletmeciliği yanında 24 ile yayılan kablo altyapısıyla internet, TV ve ses hizmetlerini de 4 milyonu aşkın haneye ulaştırıyor.

Kaynak: AA