Doha
Türkiye ve Katar ilişkileri, 2020 yılında yeni tip koronavirüse (Kovid-19) rağmen askeri, siyasi ve ekonomik alanda önemli gelişmeler kaydetti.
2020 yılı, Türkiye ile Katar ilişkilerinde önemli gelişmelere tanık oldu.
Bunlardan en öne çıkanı ise, 2 Temmuz'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kovid-19 salgınının başlamasından sonra dışarıya yaptığı ilk ziyaret olarak Katar'a gitmesi oldu. Söz konusu ziyaret o dönemde istisnai olarak nitelendirildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha sonra 7 Ekim'de de Katar'a bir günlük ziyaret gerçekleştirdi.
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, 26 Kasım'da Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyarette Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir araya geldi.
Yüksek Stratejik Komite toplantısı yapıldı ve anlaşma sayısı 62'ye yükseldi
Türkiye ve Katar arasındaki ilişkilerin 2020 yılında güçlendirilmesi konusunda atılan adımlar üst düzey ziyaretlerle sınırlı kalmadı. Taraflar arasında 26 Kasım'da, her alanda ikili iş birliği ilişkilerinin güçlendirilmesi amacıyla 6. Yüksek Stratejik Komite toplantısı yapıldı.
Komite toplantısının ardından Erdoğan ve Al Sani'nin de katıldığı törenlerde çeşitli alanlarda 10 anlaşma imzalandı ve böylece iki ülke arasında imzalanan anlaşma sayısı 62'ye yükseldi.
Taraflar arasında bu kapsamda, "İstinye Park Hisselerinin Devrine Dair Anlaşma", "İstanbul Haliç Altın Boynuz Projesi'ne Yapılacak Potansiyel Ortak Yatırıma İlişkin Mutabakat Zaptı", "İstanbul Menkul Kıymetler Borsasından Hisse Senedi Alımına Dair Mutabakat", "Global Liman İşletmeleri ve QTerminals W.L.L Arasında Ortadoğu Antalya Liman İşletmeleri AŞ'nin Hisse Devrine ve Satın Alımına Dair Anlaşma", Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ve Katar Devleti Serbest Bölgeler İdaresi Arasında Serbest Bölgeler Alanında Ortak Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Mutabakat Zaptı",
"Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Katar Devleti Ticaret ve Sanayi Bakanlığı Arasında Ortak Ekonomik ve Ticaret Komisyonu Kurulmasına Dair Ortak Deklarasyon", "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Katar Devleti Hükümeti Arasında Su Yönetimi Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı",
"Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Katar Devleti Maliye Bakanlığı Arasında Geliştirilmiş Ekonomik ve Mali İşbirliği Alanında Mutabakat Zaptı", "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Katar Devleti Hükümeti Arasında Aile, Kadın ve Sosyal Hizmetler Alanlarında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı" ve "Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi ile Katar Devleti Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Enstitüsü Arasında Diplomat Değişimine İlişkin Niyet Beyanı" imza altına alındı.
Ortak askeri tatbikatlar
2020 yılı, askeri yetkililerin karşılıklı ziyaretlerinin yanı sıra gerçekleştirdiği ortak tatbikatlar ve eğitimler nedeniyle Türkiye ile Katar arasındaki askeri ilişkilerde de bir ilerleme tanık oldu.
Bu yıl Doha'daki Katar Türk Birleşik Müşterek Kuvvet Komutanı Tuğgeneral Baybars Aygün, Katar'da askeri yetkililerle bir dizi görüşme gerçekleştirdi.
Katar'da, kalabalık mahallelerde terörle mücadele konusunda ortak tatbikatlar, Katar Özel Kuvvetler Komutanlığı mensuplarına yönelik eğitimin yanı sıra, Türk askeri eğitmenlerinin Katar ordusu mensuplarına havan topu kullanımı konusunda sahada eğitim vermesi 2020 yılında iki taraf arasındaki askeri iş birliğine işaret eden göstergeler oldu.
Söz konusu askeri faaliyetler iki taraf arasında 19 Aralık 2014'te imzalanan askeri eğitim, savunma sanayi ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Katar topraklarında konuşlandırılması alanlarında iş birliği konusundaki olan anlaşma çerçevesinde gerçekleştirildi.
Ekonomik ve ticari ilişkiler
Geçtiğimiz yıllarda devam eden iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari iş birliği, 2020 yılında önemli bir ivme yaşadı.
Bu yılın ilk yarısında Katar ile Türkiye arasındaki ticaret hacmi 1,2 milyar dolara ulaşırken, 2016 yılında 908 milyon dolar, 2019 yılında 2,2 milyar dolar olan ticaret hacmi son üç yılda yüzde 136 oranında arttı.
Türk inşaat sektörünün 2020 yılında Katar'da gerçekleştirdiği projelerin toplam değeri yaklaşık 18,6 milyar dolar oldu ve tüm projelerin toplam hacminde Katar'ın payı yüzde 4,6 ile yedinci sırada yer aldı.
Katar'da 540'tan fazla Türk şirketi, Türkiye'de ise yaklaşık 200 Katar şirketi faaliyet gösteriyor.
Öte yandan Katar, 2019'da 22 milyar dolara ulaşan doğrudan yatırımlarla Türkiye'deki ikinci büyük yatırımcı konumunda bulunuyor.
Bu bağlamda, ekonomik ve mali iş birliğinin güçlendirilmesi, ortak ekonomik ve ticari komisyon kurulması ve serbest bölgelerde ortak tanıtım faaliyetleri düzenlenmesine yönelik imzalanan anlaşmaların iki ülke arasındaki ekonomik iş birliğini yeni boyutlara taşıyacağı öngörülüyor.
Kültür ve Turizm
İki taraf arasında birçok konudaki iş birliği kültür ve turizme de yansıdı.
Doha, Aralık 2020'de Türkiye'nin tanınmış oyuncularından Özcan Deniz ve İrem Helvacıoğlu'nun katılımıyla "Seni çok bekledim" dizisinin çekimlerine ev sahipliği yaptı.
Doha'daki Yunus Emre Kültür Merkezi'nin sunduğu Türkçe kurslarına 2015'ten bu yana 1650 öğrenci gönderen Katarlılar, Türk kültürüne ve diline de artan bir ilgi gösteriyor.
Türkiye 2014 yılında Katar'dan 29 bin ziyaretçiyi ağırlarken, geçen yıl bu rakamı 108 binin üzerine çıkardı. Öte yandan Katar, ülkede yaşayan ve çalışan yaklaşık 9 bin Türk vatandaşını ağırlıyor.
Siyasi vizyon
Ankara ve Doha arasında başta Filistin, Suriye ve Libya gibi konuların yanı sıra bir çok siyasi alanda da benzer vizyonlar bulunuyor. Ayrıca bölgedeki koşullarda iki taraf arasındaki ekonomik, askeri ve ticari işbirliği ile koordinasyonun güçlenmesine katkı sunuyor.
Ankara, 2020 yılında Doha'ya yeni büyükelçi olarak Mustafa Göksu'yu görevlendirdi. Göksu, 12 Ağustos'ta Katar Emiri'ne güven mektubunu sundu ve Katar'da yoğun olarak faaliyet göstermeye başladı.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com