İstanbul
Emtia piyasalarında, geçen hafta, ABD Başkanı Donald Trump'ın ekonomi ve ticaret politikalarının enflasyonist baskıları artırabileceği endişeleri ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nda barışın sağlanmasına yönelik çabaların etkisiyle karışık bir seyir izlendi.
Tarifeler yoluyla ABD'nin önemli ticaret ortaklarıyla yaşanabilecek sorunlara dair kaygılar öne çıkarken, jeopolitik risklerin varlığını koruması da varlık fiyatları üzerinde etkili oldu. Trump'ın adımlarının ABD'de enflasyonist baskıları artırabileceği ve bu zamana kadar enflasyonla mücadelede önemli mesafe kaydeden ABD Merkez Bankasının (Fed) politika alanını daraltabileceğine ilişkin soru işaretleri ise fiyatlamaları zorlaştırdı.
Öte yandan, Fed yetkililerinin sözlü yönlendirmeleri de takip edildi. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, enflasyonun 2022'de ulaştığı 40 yılın en yüksek seviyesinden düşürülmesinde büyük ilerleme kaydedildiğinin unutulmamasının önemli olduğunu vurgulayarak ekonomideki belirsizlik düzeyinin ve Trump yönetiminin tarifeler konusunda gelişen politikalarının etkisinin olabileceğini belirtti.
Asya tarafından ise Çin Ticaret Bakanı Vang Vıntao, ABD'nin Çin'den ithal ürünlere getirdiği yüzde 10 ek gümrük vergisinin ikili ilişkileri olumsuz etkilediğini belirtti. Vang, yeni atanan ABD'li mevkidaşı Howard Lutnick'e yazdığı mektupta, "Tek taraflı tarife artışları normal ekonomik ilişkileri olumsuz etkiliyor. Sorunları eşit temelde diyalog ve müzakere ile çözmeyi umuyoruz." ifadesini kullandı.
Öte yandan Trump, Rusya Devlet Başkanı Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy'nin bir araya gelmeleri gerekeceğini kaydederek, "Bir ateşkes görmek ve anlaşmanın yapılmasını istiyorum. Bence anlaşmayı yapmak için bir şansımız var." dedi.
Ons altın rekor kırmaya devam ediyor
Dünya genelinde devam eden jeopolitik belirsizlikler ve Trump'ın yeni gümrük tarifelerinin yarattığı endişeler, altın fiyatlarını rekor seviyelere taşımaya devam ediyor. Bu gelişmelerle 8 haftadır üst üste değer kazanan altının ons fiyatı geçen hafta da 2 bin 954,89 dolar seviyesini görerek rekorunu tazeledi.
Bu gelişmelerin etkisiyle ons bazında fiyatlar, geçen hafta altında yüzde 1,7, gümüşte yüzde 1,1 ve paladyumda yüzde 0,5 artarken, platinde yüzde 1,1 azaldı.
Citigroup'dan bakır fiyatlarına aşağı yönlü revize
Baz metallerde ise bakır hariç pozitif bir seyir izlendi. ABD merkezli Citigroup, geçen hafta yayınladığı analizde, ABD'nin geniş kapsamlı karşılıklı gümrük tarifelerinin ilk çeyrekte yürürlüğe girme olasılığının azalması nedeniyle, bakır için 6-12 aylık fiyat tahminini aşağı yönlü revize etti.
Kurumsal tarafta ise Çin'in savunma ve sanayi devi China North Industries Corp, Demokratik Kongo Cumhuriyeti bakır ve kobalt şirketi Chemaf SA'ya ait bakır ve kobalt varlıklarını satın alma teklifini revize etmeye hazır olduğunu bildirdi. Şili devletine ait bakır devi Codelco ve Londra merkezli madencilik şirketi Anglo American ise Şili'nin orta kesiminde komşu bakır madenlerini ortak işletmek için bir mutabakat anlaşması imzaladı.
Baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 2,1 azalırken, alüminyumda yüzde 0,2, nikelde yüzde 0,8, çinkoda yüzde 1,2 ve kurşunda yüzde 0,7 arttı.
Doğal gaz fiyatları iklim koşulları nedeniyle yükseldi
Geçen hafta petrol fiyatları, dünyanın en büyük petrol tüketicisi ABD'de stokların beklenenden fazla arttığını gösteren verilerin ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nda barışın sağlanmasına yönelik çabaların etkisiyle düştü. ABD'de geçen hafta soğuk hava koşullarının petrol ve gaz fiyatlarını yükseltmesi beklense de ABD Enerji Enformasyon İdaresinin (EIA) verileri, stok artışının talep beklentilerinin gerisinde kaldığını gösterdi. ABD'nin ticari ham petrol stokları, piyasa beklentisi olan 2 milyon 200 bin varillik artışın üzerinde, 4 milyon 600 bin varil artarak 432 milyon 500 bin varile yükseldi. Bu durum, talebin beklenenden zayıf olduğuna işaret ederek fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.
ABD'nin günlük ham petrol üretimi 300 bin varil artışla 13 milyon 497 bin varile çıktı. Ham petrol ihracatı 472 bin varil artarak arz yönlü baskıyı artırdı. Üretim ve ihracattaki bu artış, küresel arz fazlasına yönelik endişeleri güçlendirdi ve fiyatların düşmesinde etkili oldu.
Doğal gaz fiyatlarında iklim koşulları etkili olurken, mart ayının başında Kuzey Kutbu'ndan gelen aşırı soğuk hava dalgasının Kuzey Amerika'nın büyük bir kısmını etkilemesi ve ısıtma giderlerini artıracağı öngörüsü fiyatların yükselmesine neden oldu.
Bu gelişmelerle geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzde 0,7 düşüşle 73,9 dolardan tamamladı. New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 12,6 artışla tamamlandı.
USDA 20 milyon dolarlık fonu serbest bırakacak
Geçen hafta tarım emtialarında karışık bir seyir izlenirken, Çin ve ABD başta olmak üzere dünya genelinden gelen haber akışı yakından takip edildi. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), Trump yönetiminin federal hükümeti yeniden yapılandırma çabaları kapsamında daha önce onaylanan ancak dondurulan 20 milyon dolarlık fonu serbest bırakacağını duyurdu.
Çin Devlet Konseyi ise yıllık kırsal politika yol haritası olarak bilinen "No. 1 dokümanı" kapsamında, büyük tahıl üretim bölgelerine yönelik teşvik ve sübvansiyon sistemlerinin iyileştirilmesi, biyoteknoloji tarımının sanayileştirilmesi gibi çeşitli önlemler içeren planlarını açıkladı.
Brezilya Ulusal Enerji Konseyi, mart ayından itibaren zorunlu biyodizel karışım oranını yüzde 15'e yükseltmek yerine yüzde 14 seviyesinde tutmaya karar verdi. Brezilya'da biyodizelin büyük bir kısmı, işlenmiş soya yağından elde ediliyor.
Tayland'da ise hükümetin pirinç çiftçilerini destekleme önlemleri beklentileri karşılamadı. Dünyanın ikinci en büyük pirinç ihracatçısı olan ülkede bazı üreticiler, düşen fiyatlar ve artan üretim maliyetleri nedeniyle protesto düzenlemeye hazırlanıyor.
Bu gelişmelerle, geçen hafta Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar soya fasulyesinde ve mısırda yüzde 0,4 artarken, pirinçte yüzde 3 ve buğdayda yüzde 1,6 azaldı.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 3,1 artarken pamukta yüzde 1,3 ve kahvede yüzde 4,5 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı da haftayı yüzde 11,5 azalışla tamamladı.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com