'Troya yabancı besteci tarafından yazılan ilk Türkçe opera'

ANKARA - Burcu Çalık

Devlet Opera ve Balesi'nin (DOB) bu yılki en önemli prodüksiyonlarından biri olarak gösterilen Troya'nın yaratıcısı, orkestra şefi, besteci Bujor Hoinic, "Troya'ya sıfırdan başladım ve üç buçuk ay gibi rekor bir zamanda, mayıs ayında bitirdim. Ortaya bir epik opera çıktı." dedi.

Troya'ya oğlu Artun Hoinic ile hayat veren Bujor Hoinic ve eserin Genel Sanat Direktörlüğünü yürüten Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü, tenor Murat Karahan, orkestra provaları sırasında, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

Karahan, Troya'nın çalışmalarında artık sona yaklaştıklarını ve eserin prömiyerinin 9 Kasım'da ATO Congresium'da yapılacağını belirterek, "Biletlerimiz cuma günü satışa çıkmıştı. 3 bin 28 adet koltuğu olan salonun bütün biletleri bitti. İlgi gösteren, 3 gün içerisinde 3 bin kişilik salonun biletlerini tüketen tüm izleyicilerimize çok teşekkür ediyorum." diye konuştu.

Troya'ya sadece Ankara'dan değil, il dışından da izleyicilerinde geleceğini anlatan Karahan, "Bu bize gelecek için, sanat için, yapmaya çalıştığımız şeyler için çok büyük bir umut veriyor. Çok mutluyuz. Bu talep karşısında ekstra temsiller de koymak durumunda kaldık. Muhtemelen kasımın son haftalarına doğru bir Troya temsili daha gelecek." ifadesini kullandı.

Troya'nın yaratıcısı, besteci Bujor Hoinic ise Kültür ve Turizm Bakanlığınca 2018'in Troya'nın UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ne girişinin 20'nci yılı dolayısıyla "Troya Yılı" olarak ilan edildiğini anımsattı.

Bu süreçle kendisinden Troya operasını yazmasının istendiğini ve bundan büyük mutluluk duyduğunu vurgulayan Hoinic, "Troya'ya sıfırdan başladım ve üç buçuk ay gibi rekor bir zamanda, mayıs ayında bitirdim operayı. Ortaya bir epik opera çıktı." dedi.

Operayı yazarken Homeros'un İlyada Destanı üzerinde incelemeler yaptığını aktaran Hoinic, oğlu Artun Hoinic'in librettoyu yazdığını, kendisinin de bu süreçte operanın bütün müziklerini adım adım inşa ettiğini bildirdi.

Hoinic, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Troya'da bir konsept üzerinden gittik. Yani Homeros'un İlyada'sındaki tanrılar yerine gerçek savaşı, hayatı ele aldık. Bu şekilde 8 sahne içinde iki perdelik bir sentez oluşturduk. İlyada inanılmaz uzun bir destan. Oradan 3-4 opera çıkar. O kadar aksiyonu var ama biz bir sentez yapmayı tercih ettik. İyi de yaptık bence. Troya bizim topraklarımızda doğmuş fakat mirası tüm dünyaya mal olmuştur. Bu nedenle evrensel bir müzik yazmanın gerekli olduğunu düşündüm. Bu yönden baktığımızda antik bir medeniyeti modern bir müzik ile harmanladım. İçerisinde antik modları, gizli makamları ve Anadolu ritimlerini de kullandım."

Troya'nın büyük bir kültür, medeniyet olduğuna ve mirasının bugünlere kadar geldiğine işaret eden Hoinic, epik opera olan Troya'da balenin, iç içe geçen koro ve müziğin bir bütün olarak gösterildiğini aktardı.

Hoinic, "Troya'nın librettosunu oğlumun yazması büyük bir avantajdı. Oğlum aynı zamanda besteci ve orkestra şefi. Bu onun ilk opera librettosuydu. Fakat benim ne istediğimi çok iyi biliyordu ve aynı yerde olmamız hazırlık sürecinde inanılmaz büyük bir avantaj sağladı. Troya'yı o yüzden 3,5 ayda bitirebildim yoksa imkansız olurdu." ifadelerini kullandı.

Daha önce bale eserlerinde librettoyu kendisinin yazdığını ancak Türkçe opera yazmanın çok farklı olduğunu anlatan Hoinic, "Bir yabancı besteci tarafından ilk defa Türkçe opera yazıldı; o da Troya." dedi.

Hoinic, Troya'nın kendisinde yarattığı hisleri, "Bu büyük bir heyecan, başka bir şey. Bir arkeoloğun Troya kazılarında bir şeyler bulması gibi. Troya başka bir medeniyet." sözleriyle ifade etti.

9 Kasım'da prömiyer yapacak olan Troya'nın rejisörlüğünü Recep Ayyılmaz yürütüyor. Balet Tan Sağtürk ve Murat Karahan'la DOB'un en önemli sanatçılarının boy göstereceği eserde, Devlet Tiyatroları (DT) Genel Müdürü Mustafa Kurt da sürpriz bir rolle seyircilerle buluşacak.

Kurt, eserde Homeros'u canlandıracak. Eserin dünya prömiyerini Ankara Devlet Opera ve Balesi, besteci Hoinic'in yönetiminde gerçekleştirecek.

Kaynak: AA