?>

'Tiyatronun unutulmayan ismi: Vasfi Rıza Zobu'

Rol aldığı eserler ve oynadığı karakterlerle unutulmaz isimler arasına giren tiyatro ve sinema sanatçısı Vasfi Rıza Zobu, vefatının 28. yıl dönümünde yad ediliyor.

Kültür Sanat - 4 yıl önce

İstanbul

Asıl ismi Mehmet Vasfi Rıza olan sanatçı, 5 Aralık 1902'de İstanbul'un Beyazıt semtinde dünyaya geldi.

Zobu, Beyazıt Rüştiyesinin ardından Kuleli Askeri Lisesini yarıda bırakarak Alman Ticaret Mektebi'ne girdi. Daha sonra, Sanayi-i Nefise Mektebine (İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi) iki yıl devam eden Zobu, 1917'de Darülbedayi Tiyatro Okulu'na başladı.

Kısa dizi filmlerle 1921'de sinema oyunculuğuna başlayan sanatçı, 1922-1947 yıllarında Muhsin Ertuğrul’un yönettiği "Bican Efendi Vekilharç", "Ateşten Gömlek", "Karım Beni Aldatırsa", "Söz Bir Allah Bir", "Aynaroz Kadısı", "Tosun Paşa", "Kızılırmak" ve "Edi ile Büdü" adlı filmlerde rol aldı.

Vasfi Rıza Zobu, Uzak Doğu hariç, Rusya'dan ABD'ye kadar birçok ülkeyi gezerek, tiyatro ve film stüdyolarında incelemeler yaptı.

Yazın alanında da çalışmaları bulunan Zobu'nun ilk mizah öyküsü 1923'te Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yayınlandı. Başarılı sanatçı, yaşamı boyunca çeşitli dergi ve gazetelerde makale, eleştiri ve mücadele yazıları kaleme aldı.

"Paydos" oyunu ününü artırdı

Usta sanatçı, ilk kez 1923'te oyuncu olarak sahneye çıktığı Şehir Tiyatrolarında, yönetmen ve yönetici olarak da görev yaptı.

Senaryosunu Cevat Fehmi Başkut'un yazdığı "Paydos" adlı dramatik eserin başrolünde oynayarak ününü artıran Zobu, 1972'de, Başkut’un "Buzlar Çözül­meden" adlı oyunuyla Şehir Tiyatrolarında son kez sahneye çıktı. Sanatçı, 1975'in eylül ayında emekli oldu, 1981'de yeniden başladığı genel sanat yönetmenliği görevinden ise 1984'te ayrıldı.

Vasfi Rıza Zobu'nun çeşitli yazı ve röportajlarıyla 3 büyük seyahatnamesi yayımlandı. Sanatçının, tiyatro anılarının yer aldığı "O Günden Bugüne Anılar" başlıklı eseri, 1977'de kitap haline getirildi.

Birçok çeviri ve uyarlama oyuna imza atan Zobu, kendisi gibi tiyatrocu olan Bilge Zobu'nun da amcasıdır. 1981'de "Atatürk Sanat Armağanı" verilen sanatçı, 1987'de ise Devlet Sanatçısı unvanı aldı.

21. Yüzyıl Eğitim ve Kültür Vakfı (YEKÜV) tarafından sanatı ve sanatçıyı desteklemek adına 1998'den bu yana her yıl, halk oylamasıyla belirlenen sanatçılara Vasfi Rıza Zobu Tiyatro Ödülü veriliyor.

Vasfi Rıza Zobu, 23 kasım 1992'de, İstanbul'da tedavi gördüğü Esnaf Hastanesi'nde hayatını kaybetti.

"Tiyatroyla tanıştığımda 15 yaşındaydım"

Türk tiyatrosuyla sinemasına büyük katkıları olan sanatçı, 1988'de kendisiyle yapılan bir söyleşide şunları söylemişti:

"Tiyatroyla tanıştığımda 15 yaşındaydım. Kimsenin yardımı olmadan, minnetini almadan, aracısız, tavsiyesiz, kendi kendime tiyatroyla tanışmış oldum. Şehzadebaşı Darülbedayi-i Osmani Tiyatro Konservatuvarı'na müracaat edip kaydoldum. Tiyatro Konservatuvarı'na girdiğimde orada Ahmet Fehim Efendi, Manukyan Efendi, Nurettin Şevkati, Şadi Fikret, Eliza Binemeciyan, Kinar Hanım, Raşit Rıza Bey, Muahhid Bey, Behzat Bey, Galip Bey vardı. Şimdi bunların hiçbiri yaşamıyor. Ben sıkı duruyorum, bakalım. Aslında vakit geldi, biliyorum. Beni çağırdıklarının farkındayım. Ama henüz icabet etmiyorum."

Usta oyuncu Yıldız Kenter, Zobu'nun vefatının ardından verdiği bir röportajda, "Tiyatronun her türlü meşakkatine katlanmış, tiyatroyu bugünlere saygınlık kazandırarak taşımış bir büyük usta idi. Mesleğine gerçek bir aşkla, gönülden bir tutkuyla bağlı, örnek bir tiyatrocuydu. Bir sevgilimi daha kaybettim. Ağlıyorum..." ifadelerini kullanmıştı.

- Tiyatro ve sinema sanatçısı Zobu'nun vefatının ardından 28 sene geçti

Kaynak: AA

dikGAZETE.com
Haftanın Öne Çıkanları

TBMM'de bütçe görüşmeleri bu hafta tamamlanacak

2020-11-22 15:31 - Siyaset

FETÖ'de tayin işlerinden sorumlu Mehmet Erdoğan Tüzün

2020-11-18 14:51 - Asayiş

Peru'da yeni Devlet Başkanı Francisco Sagasti yemin etti

2020-11-18 10:46 - Dünya

'Sahnelerin yıldızı: Yıldız Kenter'

2020-11-17 15:26 - Kültür Sanat

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay'dan annesini kaybeden Bakan Pekcan'a taziye mesajı

2020-11-20 04:56 - Gündem

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank: Girişimci adaylarını ücretsiz eğitiyoruz

2020-11-19 18:46 - Ekonomi

Rusya Merkez Bankası dördüncü çeyrekte yüzde 5 küçülme bekliyor

2020-11-19 16:36 - Ekonomi

Okuma hevesini yitirmeyen 84 yaşındaki kadın liseden mezun oldu

2020-11-20 17:56 - Çevre-Hayat

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ala, Libya Değişim Partisi Genel Başkanı Gamati ile görüştü

2020-11-19 23:01 - Siyaset

Georgia'da yeniden oy sayımının ardından Joe Biden'ın kazandığı teyit edildi

2020-11-20 07:51 - Dünya

İlgili Haberler

Kerküklü öğrenciler, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına çizimlerle tepki gösterdi

02:18 - Kültür Sanat

Taş plaklarda unutulmuş şarkılar müzikseverlerle buluştu

22:08 - Kültür Sanat

Mahmut hoca 20 yıllık sanat birikimini sergileyecek mekan arıyor

12:37 - Kültür Sanat

Kaftanları süsleyen 'Bilecik çatması'nı geleceğe taşıyor

11:25 - Kültür Sanat

Türk edebiyatının üretken kalemi: Selim İleri

15:25 - Kültür Sanat

Günün Manşetleri

Ankara merkezli 'change' araç operasyonunda 15 şüpheli yakalandı

09:58 - Asayiş

Yaya güvenliği kurallarına uymayan sürücülere yönelik 2024'te 71 bin 21 işlem yapıldı

09:27 - Asayiş

Yemen'de akaryakıt istasyonunda patlama: 8 ölü, 50'den fazla yaralı

09:22 - Dünya

İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy'den uluslararası topluma Suriye'nin yanında durması çağrısı

09:17 - Dünya

AGD üyeleri, İstanbul'da İsrail Başkonsolosluğu önünde protesto düzenledi

09:02 - Gündem