İSTANBUL (AA) - MÜCAHİD EKER - Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı'nın (SETA) hazırladığı "Blockchain Teknolojisi ve Bitcoin" başlıklı analizde, kripto paralar ve blockchain (blok zinciri) teknolojisinin yeni parasal düzende önemli rol oynayacağı belirtildi.
SETA tarafından yayımlanan ve Şerif Dilek'in kaleme aldığı "Blockchain Teknolojisi ve Bitcoin" başlıklı analizde, Bitcoin ve diğer kripto paraların çıkışı, mevcut durumu, olumlu ve olumsuz yönleri, gelecek potansiyeli ve küresel ekonomiye olası etkileri irdelendi.
Global düzeyde insanların kripto paralar hususunda farkındalık kazanmasında Bitcoin'in ayrıcalıklı bir yeri bulunduğu, onun arkasında da blockchain teknolojisinin olduğu aktarılan analizde, Bitcoin'in piyasaya arz edilmesi ve artan talep sonrasında çeşitli sanal para birimlerinin ortaya çıktığı belirtildi.Analizde, 2017 yılı sonu itibarıyla bin 367 adet kripto para biriminin mevcut olduğu, bunların 7 bin 467 piyasada işlem gördüğü, toplam piyasa değerlerinin de 613 milyar dolar olduğu ifade edildi.
7 Şubat 2018 itibarıyla sayıları bin 506 olan ve 8 bin 608 piyasada işlem gören kripto para birimlerinin, toplam piyasa değerlerinin 386 milyar dolara kadar düşüş gösterdiği, bir günlük işlem hacimlerinin de 35 milyar dolar olduğu belirtilen analizde, kripto para pazarının en büyük para biriminin, yüzde 35 pay ve 133 milyar dolar büyüklükle Bitcoin olduğu kaydedildi.
"Bitcoin'de büyüme 2140'ta sıfıra yakınsayacak"Geçen yıl sonu itibarıyla dolaşımda 16 milyon 762 adet Bitcoin olduğu belirtilen analizde, "Kripto paralar içerisinde en güçlü konumda olan Bitcoin'in arzı 21 milyon ile sınırlıdır. Sistemin doğru işlemesi koşuluyla 2140 yılına gelindiğinde dolaşımdaki maksimum Bitcoin miktarı 21 milyona ulaşacak ve büyüme oranı sıfıra yakınsayacaktır. Bitcoin arzının sınırlı tutulmasının temelinde altın karşılığı para gibi işlem görmesini sağlama amacı yatmaktadır." değerlendirmesinde bulunuldu.
Analizde, 2010'da piyasaya girdiğinde değeri 0,07 dolar olan Bitcoin'in, 2011 yılı başına kadar maksimum 1 dolardan işlem gördüğü, 2012'de 13 dolar ve 2013'te 266 dolar ile çıkışını sürdürdüğü, 960 dolar ile giriş yaptığı 2017'de ise 20 bin dolar seviyelerine kadar çıktığı ve yılı 14 bin dolar seviyelerinde kapattığı kaydedildi.
Bitcoin'in bu performansının birçok kişinin yatırımlarını kripto para birimlerine yönlendirmelerini tetiklediği aktarılan analizde, "Ancak Bitcoin’in bu derece hızlı değer kazanması çıkış amacını aşarken aşırı dalgalanması nedeniyle de spekülatif bir yatırım aracı olarak görülmesine neden olmuştur. Yatırımcı ve kullanıcıların zarar etmesine neden olan bu aşırı dalgalanma Bitcoin'in balon olduğu tezini desteklemiştir." yorumu yapıldı.
"TL ile yapılan Bitcoin işlemleri ilk 10'da"SETA analizinde, Bitcoin işlemlerinde kullanılan para birimlerinin cinsine bakıldığında, Japon yeninin yüzde 46,5, ABD dolarının yüzde 32,5, avronun yüzde 8,6 ve Kore wonunun yüzde 5,8 paya sahip olduğu bildirilerek, sıralamada Türk lirası cinsinden yapılan Bitcoin alım-satım işlemlerinin de yaklaşık binde 4 payla ilk 10'da yer aldığı aktarıldı.
Türkiye'de 2017 sonu itibarıyla Paribu, BTCTürk, Koinim ve Koineks olmak üzere 4 kripto para borsasının faaliyet gösterdiği aktarılan analizde, "Türkiye'de kripto para birimlerine artan ilgi işlem yapan kullanıcı sayısının son 6 ayda 9 binden 42 binin üzerine çıkması şeklinde dikkati çekici boyutlarda kendini gösterirken, kullanıcıların alım-satım işlemlerinde yaşadığı gecikmeler önemli bir sorun olarak gündeme gelmektedir." denildi.
Bitcoin'in kullanımının hem internet hem de alışveriş işlemlerinde yaygınlaştığı anlatılan analizde, Bitcoin ATM'leri ve Bitcoin kabul eden işletme sayısının her geçen gün arttığına işaret edildi.
Analizde, Türkiye'de kripto para birimlerinin kullanımı yaygınlaşırken birtakım regülasyonlara da ihtiyaç duyulduğuna işaret edilerek, kripto para birimleri ve borsaları ile birlikte blockchain teknolojisinin uluslararası alanda etkisi artarken Türkiye'nin bu girişimlere ilgisinin münferit girişimlerin ötesine geçmesi sağlanması gerektiği vurgulandı.
"Büyüme trendini sürdüreceği yüksek bir ihtimal"Bitcoin madenciliği için tüketilen enerji miktarının birçok ülkenin enerji tüketiminden fazla olduğuna dikkat çekilen analizde, 2017 sonu itibarıyla Bitcoin'in yıllık enerji tüketimi ortalamasının 37 terawatt saate (TWh) yaklaştığı bildirildi.
Ülke sıralaması olarak bakıldığında 57'nci sırada yer alan Bitcoin'in enerji tüketiminin, dünyanın toplam elektrik ihtiyacının binde 17'sine denk geldiğine işaret edilen analizde, elektrik miktarının artışını sürdürmesi durumunda Bitcoin sisteminin çökebileceğinin ileri sürüldüğü aktarıldı.
Kripto paraların güvenliği ve risklerine de değinilen analizde, "Kripto paraların hem bir yatırım aracı ve hem de para birimi olarak büyüme trendini sürdürebileceği yüksek bir ihtimal olarak karşımızda durmaktadır. Bu açıdan kripto paralar yaygınlaşarak gelecekte transfer aracı olmanın yanında alternatif bir yatırım aracı ve para birimi olma potansiyeli taşımaktadır." ifadeleri kullanıldı.
SETA analizinde, kripto paralar ve blockchain teknolojisinin yeni parasal düzende önemli rol oynayacağı vurgulanarak, şunlar kaydedildi:
"Devletlerin bu para birimlerini küçümsemek yerine kullanıcıların mağdur olmasını engelleyecek ve blockchain teknolojisinin ekonomik aktiviteye pozitif etkisini artıracak resmi adımlar atmaları gerekmektedir. Türkiye bu teknolojinin teknik kısmıyla alakalı mühendislerini yönlendirerek çalışma yapmalarını, sistemin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koymalarını bir program dahilinde organize etmelidir.
Kripto paraların yaygınlaşarak kabul edilme ihtimali şüphesiz devletlerin kağıt para basma noktasındaki tekel gücüne yönelik önemli bir meydan okumadır. Merkez bankaları buna sessiz kalmayacaktır. Önümüzdeki süreçte muhtemelen devletlerin blockchain teknolojisinin altyapısını kullanarak dijital para birimlerini kontrol etmelerini gündeme getirecek ve bu yönde adımlar atılacaktır."
"Blockchain Teknolojisi ve Bitcoin" başlıklı analizin tamamına "www.setav.org" adresinden ulaşılabiliyor.