Sağlık Bakanlığınca, yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadele sürecinde alınacak tedbirler doğrultusunda, camilerde ve diğer ibadethanelerde klima cihazlarının kesinlikle çalıştırılmaması, mümkün olduğu kadar doğal havalandırma ile havalandırılma sağlanması gerektiği belirtildi.
"Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi" güncellenerek, "klima ya da iklimlendirme sistemleri", "kredi yurtlar kurumuna bağlı yurtlar", "tekne, yatlar gibi gezi tekneleri, turistik amaçlı deniz araçları ve turistik amaçlı olta balıkçılığı" ile "sergiler"de alınması gereken önlemlerle ilgili başlıklar eklendi.
Rehberde, kapalı ortamda en düzgün çalışan klima sisteminin bile, oluşacak hava akımları nedeniyle bulaş riskini tamamen kontrol edemeyeceği veya önleyemeceği belirtilerek, yüzde yüz taze havalı klima (iklimlendirme) sistemleri sayesinde iç mekanda havada asılı kalan virüs partiküllerin emilerek dışarı atılacağı, yerine dışardan alınan temiz ve filtreden geçirilmiş taze hava ile havada asılı olan damlacıkların seyreltilmesinin sağlanacağı ifade edildi.
Böylece hava kaynaklı oluşabilecek bulaş risklerinin azaltılacağı vurgulanan rehberde, klima ya da iklimlendirme sistemleri kullanımında dikkat edilecek genel önlemlerin yanı sıra hastane, otel, restoran, AVM, ofis, tiyatro ve sinema salonlarında alınacak tedbirler de sıralandı. Önlemlerden bazıları şöyle:
"- Doğal havalandırma tercih edilmelidir. Dış ortama açık pencere ve kapılar kullanılarak, kapalı ortam havalandırılmalıdır.
- Zorunlu olmadıkça klima sistemleri veya cihazları çalıştırılmamalıdır.
- Oda havasını önemli ölçüde hareketlendirip hava akışına neden olan tavan veya taşınabilir vantilatörler kullanılmamalıdır.
- Gece boyunca veya sabaha karşı, dış havanın soğukluğundan da faydalanarak iklimlendirme sistemlerini çalıştırıp ortam sıcaklığını düşürmek mümkündür. Böylece AVM gibi kapalı ortamların klima sistemlerini kullanmadan doğal soğutma ile bir müddet sıcaklık kontrolü yapmak mümkün olacaktır.
- Hasta odaları, hasta değişiminde temizlik ve dezenfeksiyondan sonra, açılabilir pencereleri olması durumunda pencereler açılarak oda havalandırılmalıdır.
- Restoran ve lokantalarda, yani kişi sayısının yoğun olduğu kapalı hacimlerde (düzenli şekilde maske kullanımının mümkün olmadığı alanlarda) iç hava kullanan split klima ve yüzde yüz iç hava veya karışım havası ile çalıştırılan türdeki FCU veya VRF cihazları, kullanılmamalıdır.
- Metrolarda, vagonlarda yolcu kapasitesini düşürerek, klima sistemini mümkün olduğu kadar devre dışı bırakarak, vagon içindeki hava dağılımını durdurmakla risk azaltılabilir.
- Otobüslerde, dış hava sıcaklığının uygun olması durumunda ve yolcu sayısının yoğun olmadığı dönemlerde, klima cihazının kapatılması uygun olabilir.
- Camilerde ve diğer ibadethanelerde, klima cihazları kesinlikle çalıştırılmamalı, mümkün olduğu kadar doğal havalandırma ile havalandırılma sağlanmalıdır.
- Konutlarda kullanılan FCU, VRF, split klimaların kullanılması, ev halkı dışından kişilerin konuta girmemesi koşulu ile çok büyük risk yaratmamaktadır. Eve yabancı kişilerin ziyareti sırasında, ev halkının sağlığı için bu cihazların durdurulması gerekmektedir."
- Yurtlarda bulunan tüm öğrenci ve çalışanlar maske takacak
Rehberde, Kovid-19 bulaşma riskinin yurtlar gibi toplu yaşam alanlarında oldukça yüksek olduğu belirtilerek, yurtlarda kalan öğrencilerin kayıtlarının iyi tutulmasının, olgu çıkması durumunda temaslıların bulunup yayılmanın kontrolü açısından önemli olduğu vurgulandı.
Bu kapsamda, kredi yurtlar kurumuna bağlı yurtlarda alınacak önlemlerden bazıları şöyle:
"- Yurt giriş ve çıkışlarında, uygun yerlere Kovid-19 kapsamında alınması gereken önlemlerle ilgili afişler (el yıkama, maske kullanımı ve yurtlarda uyulması gereken kurallar) asılmalıdır.
- Yurtların girişinde ve yurt içindeki bölümlerde, el antiseptiği bulundurulmalıdır.
- Yurtta kalan öğrencilerin ve personelin yurda giriş/çıkış gün ve saatleri kaydedilmelidir.
- Yurtta kalacak kişi sayısı, her 6 metrekareye bir kişi olacak şekilde sınırlandırılmalıdır.
- Yurtlarda, yatakhanelerde ve ortak yaşam alanlarında öğrencilerin birbirleriyle ve çalışanlarla aralarındaki sosyal mesafe, en az 1 metre olacak şekilde uygulanmalıdır.
- Yurt girişlerinde parmak okuma sistemi gibi temasla giriş varsa kullanılmamalı veya her kullanıcının kullanım öncesi alkol bazlı antiseptikle el hijyeni sağladığından emin olunmalıdır.
- Yurt girişinde otomatik olmayan döner kapılar kullanılmamalıdır.
- Salgın sürecinde yurtlara misafir ve ziyaretçi kabul edilmemelidir.
- Kurye, kargo görevlisi gibi kişiler yurt içerisine alınmamalı, teslimatlar dış kapıda yapılmalıdır.
- Yurtlarda bulunan tüm öğrenci ve çalışanlar maske takmalıdır.
- Yurt içinde yer alan kantin ve kafeteryalara alınacak kişi sayısı, çalışanlar ve öğrenciler dahil 4 metrekareye 1 kişi olacak şekilde olmalıdır.
Rehberde, "Tekne, Yatlar Gibi Gezi tekneleri (gezinti / tenezzüh), Turistik Amaçlı Deniz Araçları Ve Turistik Amaçlı Olta Balıkçılığına İlişkin Alınması Gereken Önlemler" başlığı altında sıralanan önlemlerden bazıları ise şu şekilde:
"- Deniz turizmi hizmetleri randevulu olarak verilmelidir.
- Misafirlerin tesis alanlarına maskeli olarak girmeleri ve tesis içerisinde maskeli olmaları sağlanmalıdır.
- Girişte el dezenfektanı bulundurulmalı ve tesise giren her misafirin el antiseptiğini kullanması sağlanmalıdır.
- Bütün misafir kullanım alanlarında (bekleme, dinlenme vb.) en az 1 metre mesafeye uyacak şekilde düzenleme yapılmalı, ihtiyaç olan yerlerde zemine ve oturma alanlarına işaretlemeler yapılmalıdır."
- "Sergilerde biletleme online ortamda yapılacak"
"Sergilerde Alınması Gereken Genel Önlemler" başlığı altında da sergilerin girişine Kovid-19 önlemleri ile ilgili el yıkama, maske kullanımı ve serginin içinde uyulması gereken kurallara ilişkin afişler asılması gerektiği belirtildi.
Sergilerin girişinde ve içerde el antiseptiği bulundurulması gerektiğine işaret edilen rehberde, sergilere ilişkin sıralanan önlemlerden bazıları şöyle:
"- Biletleme işlemlerinin tüm aşamaları olabildiğince online ortamda yapılabilecek şekilde düzenlenmelidir.
- Online biletlerin sergi girişlerinde teması engellemeye yönelik barkod veya karekod olmasına önem verilmelidir.
- Online biletleme esnasında organizasyonda alınacak Kovid-19 önlemleri ile ilgili bilgilendirme yapılmalıdır.
- Bilet iptal talepleri online ortamda yapılabilmelidir.
- Sergilere maske takılarak girilmeli, maskenin içeride de takılması sürdürülmelidir.
- Sergi girişindeki personelin (bilet satışı yapan, güvenlik vb.) sosyal mesafeyi koruyamaması söz konusu ise tıbbi maskeye ek olarak yüz koruyucu da kullanmalıdır.
- Ziyaretçi sayısı gözetilerek, mümkünse yığılmaya neden olmayacak sayıda giriş ve çıkış kapısı açılmalıdır. Giriş ve çıkışlar için ayrı kapılar kullanılmalı, mümkün değilse aynı kapı şeritle ayrılmalıdır, zeminde tek yönlü gidiş geliş işaretleri konulmalıdır. Giriş ve çıkışlar, kişilerin birbirleriyle temasını engelleyecek şekilde düzenlenmelidir.
- Sergi ziyaretçileri, mümkün olduğu kadar randevu ile gitmeli ve randevu saatine uymalıdır."
Kaynak: AA
dikGAZETE.com