?>

Rusya'nın Kırım'ı yasa dışı ilhakının üzerinden 6. yıl geçti

Rusya’nın Ukrayna’ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti’ni yasa dışı ilhak etmesinin üzerinden altı yıl geçti.

Dünya - 5 yıl önce

Ankara

Kırım Yarımadası tarih boyunca Rusya’nın stratejik hedefleri arasında yer alırken, bu bölgede yaşayan Kırım Tatarları da tarihin her döneminde Rusların baskılarına maruz kaldı.

Kırım Tatarlarının vatanı tarih boyunca Ruslar tarafından iki defa ilhak edildi.

Her ilhaktan sonra yarımadada yaşayan Türk nüfusu bilinçli şekilde azaltıldı. Rus Çariçesi 2. Katerina, Sovyetler Birliği’nin lideri Josef Stalin ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dönemlerinde yapılan baskılarla Kırım Tatarları sürgünlere ve zorunlu göçlere maruz kaldı.

Birinci ilhak Çarlık döneminde

Kırım Hanlığı 16. yüzyılda Çarlık Rusyası'na sürekli seferler düzenlediği ve vergiye bağladığı için tehdit oluşturuyordu.

Kırım Yarımadası da Ruslar tarafından Karadeniz’de hakimiyeti sağlamak ve Osmanlı Devleti’ne karşı üs kurmak için ele geçirilmesi gereken toprak parçasıydı.

Ruslar ilk defa Kırım Hanlığı'nın topraklarını entrikalarla 1783’te ilhak etti. Kırım'da iç politikaya dışardan müdahale ederek istikrarsızlık yaratan Rusya, Kırım'ı işgal ettikten sonra 2. Katerina hemen bir beyanname yayımladı.

Beyannamede "Kırım Tatarlarının bağımsız yaşama konusunda başarılı olamaması" ve "Osmanlı Devleti ile bağlarının olması" gibi mantıktan uzak gerekçeler öne sürülerek Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesinin "zorunlulukları" anlatılıyordu.

İlhakın ardından Çarlık Rusyası hemen Kırım Hanlığı'nı ortadan kaldırdı. Ruslar, baskılarla Kırım Türklerini bölgeden uzaklaştırma ve Kırım'ı Ruslaştırma politikası yürüttü.

Daha sonra Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) yönetimi, tarihi hatalarını düzeltmek amacıyla 19 Şubat 1954’te imzaladığı bir kararla Kırım’ı Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne verdi.

Tarihçilere göre Kırım’ın Ukrayna’ya verilme kararının ardında "Kırım bölgesi ile Ukrayna arasındaki ekonomik ve bölgesel yakınlık, benzer hayat ve kültürel bağların" etkili olması yatıyordu.

Referandumla gelen ''özerk cumhuriyet''

Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra Kırım'da yapılan referandumla, yarımada Ukrayna’ya bağlı "özerk cumhuriyet" olarak varlığını sürdürdü.

ABD, İngiltere ve Rusya, 1994'te imzaladıkları Budapeşte Memorandumu'yla Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü tanıdı.

Ancak takvimler 2014’ü gösterdiğinde tarih yeniden tekerrür etti. Rusya Federasyonu, SSCB döneminde alınan karara, imza attığı Budapeşte Memorandumu'na rağmen Kırım’ı tekrar ilhak etme politikalarını sahneye koydu.

Rusya yerine Avrupa Birliği ve NATO'ya yaklaşmak isteyen Ukrayna halkı meydanları doldurunca Moskova yanlısı dönemin Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ülkeden kaçmak zorunda kaldı.

Ukrayna'daki karışıklığı fırsat bilen Rusya ise yasal olmamasına rağmen Sivastapol'da bulunan Rus askerleri ile yarımadaya sevk ettiği Rus yanlısı paramiliter birliklerini harekete geçirdi.

Kırım Parlamentosunu basan Rus yanlıları Kırım’ın bağımsızlığının ilan edilmesi için referandum kararı alınmasını istedi.

Ardından üzerlerinde hiçbir arma ve işaret bulunmayan "yeşil adamlar" diye tabir edilen askeri kıyafetli Rus özel kuvvetlerine ait silahlı güçler, Kırım Parlamentosu ve hükümet binalarını ele geçirdi.

Rus özel kuvvetleri mensubu silahlı "yeşil adamların" gölgesinde 6 Mart'ta toplanan Kırım Özerk Cumhuriyeti Parlamentosu, Kırım’ın Rusya'ya bağlanması için referandum yapılması kararı aldı.

Baskılar ve sindirme politikalarıyla gelen referandum

Parlamentonun "Kırım, Ukrayna'nın bir parçası olarak mı kalsın yoksa Rusya'ya mı bağlansın?" sorusunun yöneltileceği referandum kararına uluslararası kuruluşlar ve pek çok devlet tepki gösterdi, referandumun gayrimeşru olacağı uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) art arda toplansa da daimi üye Rusya'nın veto hakkı nedeniyle herhangi bir karar alınamadı.

Rus yanlısı "yeşil adamlar"ın kontrolündeki yarımadada Ukrayna ve Kırım Tatarlarına baskılar arttı. Rus yönetimini istemeyen yerel halk bölgeden sürüldü. 16 Mart 2014'te yapılan ve Ukraynalılarla Kırım Tatarlarının protesto ettiği sözde referandumda Kırım’ın Rusya'ya bağlanması yönünde karar çıktı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 21 Mart’ta Kremlin Sarayı'ndaki törende "Kırım ve Sivastopol'ün Rusya'ya bağlanması ve yeni federal bölgeler oluşturulmasını" öngören yasayı imzalayarak yarımadanın yasa dışı ilhakını onayladı.

Dünya ilhakı tanımadı

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Rusya’nın Kırım’ı ilhakının yasa dışı olduğunu içeren tasarıyı kabul etti.

Dünyada pek çok ülke gibi Türkiye de bu yasa dışı ilhakı tanımadı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Kırım'ın yasa dışı ilhakını tanımıyoruz." diyerek her fırsatta Türkiye'nin bu konudaki pozisyonunu tekrarladı.

Kırım’da Türk ve Müslüman halka baskı

Bugün, Rusya’nın yasa dışı olarak üzerinde varlığını sürdürdüğü Kırım topraklarında maddi ve manevi olarak halk büyük sıkıntı içinde yaşıyor.

Bir yandan Türk ve Müslüman Kırım Tatarları Rus kolluk güçlerinin baskılarına maruz kalarak manevi olarak sıkıntı çekerken diğer yandan Rus ekonomisinde yaşanan problemler yarımada halkı üzerinde etkisini gösteriyor.

Tarihi ve doğal güzelliğiyle turizm cenneti yarımada bugün Rusya’nın askeri üssü konumu haline geldi, ekonomisi tamamen Rusya'ya bağımlı olan bölgede halk fakirleşti.

Kırım topraklarının tamamen Ruslaştırılması politikası çerçevesinde yarımadada bulunan Kırım Tatarlarının ev, cami ve okullarına Rus güvenlik görevlilerince baskınlar yapılıyor.

Yasa dışı ilhakın 6. yılında çeşitli sebeplerle Rusya’nın ilhakına, baskısına karşı çıkan Tatarlar ya kayıplara karıştı ya da hapishaneye atıldı.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com
Haftanın Öne Çıkanları

İdlib'de 18 sivil yerleşim Rus bombardımanı altında

2020-02-24 17:14 - Genel

Diyarbakır anneleri Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın doğum gününü kutladı

2020-02-26 20:32 - Gündem

IMF Başkanı Georgieva'dan koronavirüse karşı küresel iş birliği çağrısı

2020-02-23 22:42 - Ekonomi

Anadolu'da 100 yılın kadın hikayeleri “Kadınımızın Hatıra Defteri“nde hayat buldu

2020-02-27 16:43 - Genel

İdlib’teki saldırı Rusya’nın İstanbul Başkonsolosluğu önünde protesto edildi

2020-02-28 06:07 - Gündem

Emniyet Müdürü Verdi'yi şehit eden polis memuru Sarıcaoğlu 'FETÖ'den tutuklandı

2020-02-24 16:57 - Gündem

Türkiye'nin Seul Büyükelçisi Erçin: Güney Kore'de virüs teşhisi konulan Türk vatandaşı yok

2020-02-28 15:42 - Gündem

Bağdat'ta güvenlik güçlerinin dünkü gösterilere müdahalesinde 1 kişi öldü

2020-02-29 16:27 - Dünya

Hillary Clinton: Esas zorunlu olan görevdeki başkanı emekliye sevk etmemizdir

2020-02-25 19:57 - Dünya

Suudi Arabistan ve BAE'den Trump'a yüz milyonlarca dolarlık yasa dışı bağış iddiası

2020-02-25 17:47 - Dünya

İlgili Haberler

Rus ve ABD heyetleri Ukrayna'da barışın şartlarını görüşecek

12:48 - Dünya

Erken genel seçimlerde başbakanlık için 5 aday yarışıyor

12:48 - Dünya

Avrupa ülkeleri, ABD'den Ukrayna için güvenlik garantisi istedi

12:43 - Dünya

İsrail ordusu, Batı Şeria'daki Tulkerim Mülteci Kampı'nda Filistinlilere ait 16 evi yıktı

12:43 - Dünya

UNRWA ile İsrail'in temas kuramaması ateşkesin bozulması halinde büyük sorun olabilir

12:18 - Dünya

Günün Manşetleri

Trabzonspor, üç büyük rakibine karşı eski başarısının uzağında kaldı

13:18 - Spor

Hava trafik kontrollerinin uzmanlık şartları uluslararası standartlara uyumlu hale getirildi

13:12 - Gündem

Büyükada ve Sivriada'da müsilajın denizel ekosisteme etkisi görüntülendi

13:08 - Gündem

Erzurum'da "Kırsalda Bereket Hayvancılığa Destek Projesi"ne 2 bin 500 başvuru yapıldı

13:02 - Ekonomi

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Gürak, İsveçli mevkidaşı Orgeneral Claesson ile görüştü

12:58 - Gündem