Rusya 2019'da uluslararası krizlerle anıldı

Suriye’de Beşşar Esed rejimine yönelik desteğini sürdüren Rusya, Suriye’deki Rus askeri üsleri Tartus ve Hmeymim’deki güçlerini azalttığını öne sürse de bu üslerdeki alt yapısını güçlendirdi.

Türkiye'nin Suriye’nin kuzey doğusuna yönelik yaptığı Barış Pınarı Harekatı sırasında ABD’den boşalan askeri üs ve noktaların bir kısmına da Ruslar yerleşti.

Libya’nın doğusundaki silahlı grupların lideri Halife Hafter'in başkenti ele geçirmek üzere, uluslararası meşruiyete sahip Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne (UMH) yönelik operasyon başlatması ile birlikte yaşanan krize Rusya’nın da adı karıştı. Rus paralı askerlerin, Hafter’e destek verdiği iddiaları Rusya’yı zan altında bıraktı.

Venezuela’da Ulusal Meclis Başkanı ve muhalefet lideri Juan Guaido’nun Maduro hükümetini tanımayıp, kendisini geçici başkan ilan etmesi sonrası Rusya’nın bölgede askeri varlığının güçlendiği iddiaları gündeme geldi.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya’nın Venezuela’dan çıkması gerektiği yönünde açıklama yaptı. Rusya ise ABD’nin Suriye’den çıkması gerektiği yönünde bir açıklama yaparak bu duruma tepki gösterdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Japonya Başbakanı Abe Şinzo, Rusya ile Japonya arasında 1956 tarihli ortak deklarasyon temelinde bir barış anlaşması yapılmasına ilişkin müzakereleri artırma konusunda mutabık kaldı. Ancak iki ülke arasında Kuril adaları ile ilgili kriz çözüme kavuşamadı.

Rusya ve Japonya’nın yıllardır çözüme kavuşturamadığı bu mesele hakkında birçok defa iki ülkenin üst düzey yetkilileri toplantılar yapsa da bu yıl da hiçbir sonuca ulaşılamadı.

ABD, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) ile 1987'de imzaladığı, menzili 500 ila 5 bin 500 kilometre olan ve nükleer başlık takılabilen füzelerin yasaklanmasını öngören Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) tek taraflı çekildi.

Avrupa’nın güvenliği açısından önemli olduğu belirtilen anlaşmadan ABD’nin çekilme kararıyla birlikte Rusya da anlaşmayı askıya aldı.

ABD, Rusya’nın anlaşmayı yıllardır ihlal ettiğini savunurken, Rusya ise ABD’nin Tomahawk füzeleri için fırlatma sistemini Romanya ve Polonya'da kurarak anlaşmayı kendisinin ihlal ettiğini öne sürdü.

Rusya ile Ukrayna arasında 2014’ten bu yana yaşanan krize kilise krizi de eklendi. Fener Rum Patriği Bartholomeos’un Ukrayna Ortodoks Kilisesi’ne "otosefal" statü kazandırması Rusya’nın tepkisine neden oldu. Ukrayna’daki kiliselerin Fener Rum Patrikhanesi’nin kontrolüne girmesi daha önce ülkede etkin olan Moskova Patrikhanesi’nin etkinliğini azalttı.

Komedyen Vladimir Zelesnkiy’in Ukrayna’da yapılan devlet başkanı seçimlerini kazanması, Rusya-Ukrayna krizinde yeni bir dönemi başlattı.

Rusya, Zelenskiy’in seçilmesini iki ülke arasındaki ilişkileri ilerletme hususunda bir şans olarak gördü. Putin ve Zelenskiy birçok defa telefon görüşmesi gerçekleştirirken, iki lider ilk defa yüz yüze Paris’te üç yıl aradan sonra düzenlenen Normandiya Dörtlüsü Liderler Zirvesi’nde baş başa görüştü.

Görüşmeler sonrasında iki ülke arasında ve Kiev yönetimi ile Rusya yanlısı ayrılıkçılar arasında 24 Ukraynalı denizcinin de aralarında bulunduğu esir ve mahkum değişimleri yapıldı, ateşkes kararı alındı.

Yılda 55 milyar metreküplük Rus doğal gazının Baltık Denizi üzerinden Almanya’ya sevk edilmesini sağlayacak Kuzey Akım-2 projesi de Rusya ile ABD arasında gerilime neden oldu.

ABD Başkanı Donald Trump, Rus doğal gazını, Karadeniz üzerinden Türkiye'ye taşıyacak "TürkAkım" ile Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya uzanacak "Kuzey Akım-2" projelerine yönelik yaptırım kararları aldı.

Buna göre, Rus enerji ihracatına katkı sağlayan enerji boru hatlarının inşasında çalışan bazı gemi şirketlerine yaptırım uygulanması şartı getirildi.

Rusya, dünyadaki bütün bu krizlerin yanı sıra spor alanında da bir krizin içerisine dahil oldu. Dünya Dopingle Mücadele Ajansı (WADA), doping kurallarına uymadığı gerekçesiyle Rusya'yı 4 yıl boyunca olimpiyat ve dünya şampiyonalarından men etme kararı aldı.

Karara göre Rusya Milli Marşı ve bayrağı, 2020 Tokyo Olimpiyatları ile 2022 FIFA Dünya Kupası'nda yer alamayacak. Ancak Rus sporcular, doping testinden geçmeleri halinde olimpiyat bayrağıyla Tokyo 2020'de yer alabilecek.

Kaynak: AA