ANKARA (AA) – DMİTRİ CHİRCİU/ BEHLÜL ÇETİNKAYA - Uzay istasyonu Mir'de 6 ay kalan Rus kozmonot Aleksandr Lazutkin, uzayda yaşamı anlatırken "Kaslarımızın zayıflamaması için sporumuzu günde iki kez yapmak zorundaydık ancak uçmamak için de kendimizi sürekli bir yere bağlıyorduk." dedi.
Rus Dili ve Kültür Merkezi ile Ütopya Dergisinin düzenlediği Mir Uzay İstasyonu Konferansı için Türkiye'ye gelen Lazutkin, 6 ay kaldığı uzay istasyonundaki hayatı AA muhabirine değerlendirdi.
Gün içerisinde herkesin belli bir görevi yerine getirdiğini söyleyen Lazutkin, "Kozmonotlara özel hazırlanan yiyeceklerle kahvaltı yapıyorduk. Dünyadaki yiyecekleri özleyeceğimi düşünüyordum ancak uzayda yediğimiz yemekler de güzeldi. Kahvaltıdan sonra herkes görevine geçiyordu ancak dünyada yürüyerek işe giderken uzayda uçarak gidiyorduk." diye konuştu.
Uzay istasyonunda mühendis olarak çalışıp iş dışında da günde iki kere spor yapmalarının zorunlu olduğunu söyleyen Lazutkin şöyle devam etti:
"Kaslarımızın zayıflamaması için sporumuzu günde iki kez yapmak zorundaydık. Her gün koşu bandında koşuyorduk ya da bisiklete biniyorduk. Ama uçmamak için de kendimizi sürekli bir yere bağlıyorduk."
Uzayda uçan suyla duşGünlük hayatta yapılan birçok işin uzayda zor olduğunu dile getiren Lazutkin, "Spordan sonra duş alıyorduk. Duşta kullandığımız su kapsüller içinde yer alırdı ve kapağı açınca uçmaya başlardı. Biz de uçan suyu alıp vücudumuza sürüyorduk." ifadelerini kullandı.
Lazutkin, tuvalette de kendilerini klozete bağladıklarını, idrarın ise arıtılarak su olarak kullanıldığını aktardı.
Uzayda geçen 6 ayın ardından dünyaya dönen Lazutkin, kaslarının ve kemiklerinin zayıfladığını belirterek, "Yerçekimi yüzünden sürekli kusasım geliyordu. Gazetecilerin sorularına bile cevap verememiştim." diye konuştu.
"Kozmonotun sabırlı olması gerek"Çocukluk hayali olan kozmonotluğu gerçekleştirdiğini belirten Lazutkin, bu işi yapmak isteyen gençlere ise "Kozmonotun sabırlı olması gerek. İnsanları olduğu gibi kabul etmeli ve olaylara soğukkanlılıkla yaklaşmalı.” tavsiyesinde bulundu.
Lazutkin, uzayı anlamak için önce dünyayı yakından tanımak ve bol bol seyahat etmeki gerektiğini söyledi.
Uzaya gidecek kozmonot ve astronotların eğitimlerinden de bahseden Lazutkin, şunları söyledi:
"Her şey adım adım öğretiliyor. Uçak kullanmaktan, paraşütten atlarken ekstradan problem çözmeye, denizde balık gibi yüzmekten, farklı iklim koşullarında hayatta kalmaya kadar birçok şey öğrettiler. Dünya coğrafyasını da çok iyi bilmemiz gerekiyordu. İki sene böyle bir eğitim aldıktan sonra ancak uçuş için testlere başladık.”
Lazutkin, çocukken uzaylıları görmek için kozmonot olmayı istediğini ancak göremediği için yeniden uzaya gitmek istediğini belirtti.
- Uzay yarışında son yıllarda durağanlık var
Uzay yarışının 1960'larda daha rekabetçi olduğunu dile getiren Rus kozmonot, "Çin son yıllarda uzay yarışına girdi ancak lider olabilmesi için Rusya ve Amerika'nın seviyesine ulaşması gerekiyor. Ben şahsen bundan yanayım. Bizim seviyemize ulaştıktan sonra ülkeler arası bir rekabet oluşur ve uzayda rekabet sayesinde teknoloji gelişmeye başlar. Ama uzay yarışında son yıllarda bir durağanlık var." ifadelerine kullandı.
Lazutkin, artık Amerika ve Rusya arasında da rekabet olmadığını, iki ülkenin de uzay çalışmalarını ortak yürütüp aynı teknolojileri kullandığını belirtti.
Kaza yapan uzay istasyonunu yeniden çalıştırdıMoskova Havacılık Enstitüsüne makine mühendisi olarak giren 61 yaşındaki Lazutkin, 1992'de seçildiği uzay misyonuna 1997 yılında başladı.
Lazutkin'in uzaydaki ikinci haftasında Mir'de bir yangın çıktı. Yangını ekip arkadaşlarıyla birlikte söndüren Rus kozmonota "Kahraman" unvanını kazandıran olay ise Temmuz 1997'de yaşandı.
İkmal sağlayan Spektr kapsülünün çarpması sonucu Mir Uzay İstasyonu'nun güneş paneli hasar gördü ve gövdesinde bir delik açıldı.
Lazutkin'le birlikte istasyonda bulunan iki kozmonot, kabin basıncı düşen ve oksijeni kritik seviyeye ulaşan Mir'in hasar gören kablolarını, bir yemek bıçağı kullanarak tamir etti.
Dünyanın karanlık yüzünde gerçekleşen olayda enerji kaybına uğrayan Mir'i Spektr kapsülüne başarılı bir şekilde bağlayan uçuş mühendisi Lazutkin, 6 saat içinde kontrolü kaybolan uzay istasyonunu yeniden yörüngeye oturtarak dünyayla bağlantı sağladı.