İSTANBUL -
Aralarında Türk edebiyatının unutulmaz eseri Hababam Sınıfı'nın da yer aldığı çok sayıda esere imza atan usta yazar Rıfat Ilgaz'ın oğlu Aydın Ilgaz, "Rıfat Ilgaz'ın gücü sadece kalemidir. Her zaman gerçekleri yazmaya çalışmıştır. Bir gün İzmir'de bir gazete patronu, 'Rıfat Bey, biraz da şehirdeki insanlardan, iş verenlerden de bahsedin' dediğinde, 'Benim satılık kalemim yoktur' diyerek kalemini kırıp atmıştır." dedi.
Rıfat Ilgaz'ın yaşamına ilişkin AA muhabirine açıklamada bulunan Aydın Ilgaz, babasının toplumun gerçeklerini kaleme alan bir edebiyatçı olduğunu söyledi.
Babasının edebiyatın her alanında, maratondaki bir koşucu gibi eserler verdiğine dikkati çeken Aydın Ilgaz, "Rıfat Ilgaz'ın gücü sadece kalemidir. Her zaman gerçekleri yazmaya çalışmıştır. Bir gün İzmir'de bir gazete patronu, 'Rıfat Bey, biraz da şehirdeki insanlardan, iş verenlerden de bahsedin' dediğinde, 'Benim satılık kalemim yoktur' diyerek kalemini kırıp atmıştır. Bunları yapan, söyleyen bir adamı bugün yok sayıyoruz." diye konuştu.
"Cumhuriyet tarihinde ilk defa şiirden dolayı hapis yatan şairdir"
Rıfat Ilgaz'ın kaleme aldığı yazı ve şiirler sebebiyle birçok kez hapse girdiğinin altını çizen Ilgaz, "Babam cumhuriyet tarihinde, şiirden dolayı hapis yatan ilk şairdir. Meşhur bir sözü vardı. 'Sınıfın ozanıyım mimli. Hababam Sınıfı'nın yazarıyım ünlü.' derdi." ifadelerini kullandı.
Ilgaz, babasının köylerde öğretmenlik yaptığı döneme de işaret ederek, şu bilgileri verdi:
"Babamın 12 şiir kitabı var. Öğretmenliği sırasında yazdığı 'Sınıf' adlı şiir kitabı sebebiyle hapis yattı ve öğretmenlikten atıldı. Fakat ne acıdır ki o gün yasaklanan şiirler, bugün ders kitaplarında yer alıyor. Yıllar sonra, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bir konuşmasında Ahmed Arif'in 'Hasretinden prangalar eskittim' sözüne atıfta bulunmuş, babam gibi birçok edebiyatçının adını da sayarak yazdıklarından sebeple prangalar eskiterek göçüp gittiklerini söylemiştir."
Usta yazarın kaleme aldığı eserleri de anlatan Ilgaz, "Babam ilk önce 'Karartma Geceleri' romanını yazdı ve bu kitap film haline getirilerek dünyanın çeşitli bölgelerinde 12 ödül aldı. 'Sarı Yazma', 'Şeker Kutusu' ve 'Çalış Osman Çiftlik Senin' kitapları bugün fuarlarda en çok ilgi gören kitaplar arasında. Bu kitaplarda Anadolu'daki birçok yoksul insanın, büyük şehirlere göçü sırasında çektiği sıkıntıları mizahi olarak ele almış." dedi.
"Eserlerinde Anadolu kadının gerçek gücünü anlatmaya çalışmıştır"
Aydın Ilgaz, babasının eserlerinin 36 yıldır Çınar Yayınları etiketiyle kitapseverlerle buluştuğunu vurgulayarak, "Kaleme aldığı 'Halime Kaptan' romanı, Kurtuluş Savaşı'nda kadın bir kaptanın hikayesidir. Babamın bizzat Cide'de gördüğü bir kadındır. Halime Kaptan, bir oğlu ve iki yardımcısıyla sandaldan biraz büyük bir tekneyle Kırım'dan İnebolu'ya silah getirmiştir. O zaman Şerife bacıların kağnılarla yaptıkları işi, Halime Kaptan teknesiyle yapmıştır. Anadolu kadının gerçek gücünü anlatan bu kitap, yılda 100 bine yakın baskı yapıyor. 'Sarı Yazma' romanı da aynı şekilde." değerlendirmesinde bulundu.
Hababam Sınıfı'nın 1966'da Ulvi Uraz tiyatrosu tarafından ilk kez tiyatro sahnesine taşındığını ifade eden Ilgaz, şunları kaydetti:
"O yıllarda Hababam Sınıfı oyunun biletleri için kuyruklar oluşurdu. 620 kez sahnelendi ve 51 bin kişi tarafından izlendi. Daha sonra Anadolu turneleri de oldu. Ankara'da da bin 400 kişilik bir sinemada günde 3 kere olmak üzere oynandı. Yurt dışında ise Almanya'da ve Japonya'da da sahnelendi. Babam, Hababam Sınıfı eseri ortaya çıktığı zaman Türk sinemasındaki filmlere karşı şu tezi savunurdu, 'Toplumun her bir bireyini sanatçı olarak göstermedikçe, o film tutmaz.' Bu tezi Hababam Sınıfı'ndaki İnek Şaban'dan Hafize Ana'ya kadar her bir tipleme içinde görebilirsiniz. Yani her karakter eseri ortaya çıkaran bir tuğladır."
Rıfat Ilgaz tarafından kaleme alınan ve BKM Tiyatro tarafından 54 yıl aradan sonra yeniden sahneye konulan "Hababam Sınıfı" oyununa da değinen Aydın Ilgaz, "Uzun yıllar sonra tekrar tiyatroya taşınmış olması da eserin ne kadar kalıcı olduğunu gösteriyor." dedi.
Rıfat Ilgaz
Roman, şiir ve öykü yazarı Rıfat Ilgaz, 7 Mayıs 1911'de Kastamonu'da dünyaya geldi. Hababam Sınıfı eseriyle Türk insanının gönlünde yer edinen Ilgaz, yazılarında ve yaşamında toplumcu gerçekçi bir çizgi devam ettirdi.
Kastamonu'da öğretmen okulunda eğitim gördükten sonra öğretmenliğe başlayan Ilgaz, 1936'da Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat bölümünden 1938'de mezun oldu.
Usta yazar, 1944'te yayımlanan "Sınıf" kitabı dolayısıyla adliye ve hapishaneyle tanışmış oldu. Hayatı dergi ve gazetecilik ile şiir yazarak geçen Ilgaz'ın 1953'te "Devam" adlı kitabı da toplatıldı ve yazar hakkında soruşturma açıldı. Ilgaz'ın oyunlaştırdığı Hababam Sınıfı romanı, 1966'da Ulvi Uraz Tiyatro Topluluğu tarafından sahnelendi. Aynı oyun 1969'da İstanbul Tiyatrosu'nda sahneye kondu. Aynı yıl Çatal Matal oyunu da Ankara Sanat Tiyatrosu'nda sahnelendi.
Rıfat Ilgaz, aralarında Yarenlik, Sınıf, Yaşadıkça, Devam, Üsküdar'da Sabah Oldu, Soluk Soluğa, Uzak Değil, Karakılçık, Güvercinim Uyur mu, Kulağımız Kirişte, Ocak Katırı Alagöz ve Çocuk Bahçesi adlı şiir kitaplarıyla Hababam Sınıfı, Pijamalılar (Bizim Koğuş), Karadenizin Kıyıcığında, Halime Kaptan, Meşrutiyet Kırathanesi, Karartma Geceleri, Sarı Yazma, Yıldız Karayel, Apartıman Çocukları, Hoca Nasrettin ve Çömezleri, Hababam Sınıfı İcraatın İçinde adlı romanlara imza attı.
Çok sayıda öykü kitabıyla çocuk kitabı da yazan Ilgaz, 7 Temmuz 1993'te İstanbul'da yaşama veda etti.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com