ANKARA (AA) - Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), kuruluşunun 90'ıncı yıl dönümü dolayısıyla "çok gizli" ibareli, doksan sayfadan oluşan "90 Sene 90 Nesne" isminde bir kitapçık hazırladı.
Kökleri Cumhuriyet öncesine kadar uzanan MİT'in, 90'ıncı yıl dönümünde 90 nesnelik seçkiyle kitapçık hazırlandı.
Türk istihbarat tarihinin değişik dönemlerine ait bazı doküman ve görsellerin yer aldığı kitapçığın ismi, kapağa Türkçe ve Osmanlıca yazıldı. Kitapçık, ilgililere "çok gizli" ibareli zarfla gönderildi.
Teşkilatın ulusal güvenlik geçmişine ışık tutulması amaçlanarak hazırlanan kitapçıkta, istihbari faaliyetlerin sahip olduğu stratejik önemin daha iyi anlaşılması gereğine, istihbarat üretim süreçlerinin çok yönlü ve sistematik yapısına dikkat çekildi.
Bu kapsamda ilk olarak 90 senelik seçkiyle hayata geçirilen müze arşivinin, zaman içerisinde geniş bir kaynak haline dönüştürülmesinin planlandığı belirtildi.
"Teşkilat-ı Mahsusa'dan MİT'e"MİT'in, tarih boyunca hangi isimlerde ne tür istihbari faaliyetler yürüttüğüne ilişkin bilgi verilen kitapçıkta, kurumun bugüne geliş süreci kronolojik olarak anlatıldı.
Buna göre, 1913 yılında "Teşkilat-ı Mahsusa" ismiyle başlayan istihbarat çalışmaları sırasıyla, "Karakol Cemiyeti", "Zabitan Grubu", "Yavuz Grubu", "Hamza Grubu", "Müsellah Müdafaa-i Milliye Grubu", "Milli Emniyet Hizmeti" isimlerinde faaliyet gösterdi ve son olarak "Milli İstihbarat Teşkilatı" ismini aldı.
Kitapçıkta, MİT'in geçmişinden aldığı inanç ve tecrübeyle, milli menfaatlerin korunmasına yönelik çalışmalarını yurt içinde ve dışında sürdürdüğü ifade edildi.
"Ayakkabı içerisine yerleştirilen gizli telsiz" fotoğrafıMİT'in tarihinin belgelenmesi amacıyla, istihbarat üretiminde kullanılan ve operasyonel çalışmalarda ele geçirilen değişik dönemlere ait nesneler bir araya getirildi.
Kitapçıkta, MİT Sanal Müze ve teşkilat genelinde sergilenen koleksiyona ait 90 seçki yer aldı.
Sergilenen nesnelerle istihbaratın stratejik öneminin daha iyi anlaşılması amaçlandı, 90 nesneyle ilgili hikayeler de söz konusu istihbari faaliyetin "gizlilik derecesi" izin verdiği ölçüde kitapçıkta sunuldu.
Söz konusu seçki, operasyonel bir faaliyeti adım adım göstermeyi amaçladığı kadar, istihbaratın gelecek açısından önemini gözler önüne seren "arşiv çalışması" özelliğini de taşıyor.
Seçkide teşkilatın kuruluş belgelerinden mühürlü zarflarına, Osmanlı Türkçesi kullanılmış kriptolu yazışmalardan "Arabistanlı Lawrence" olarak bilinen İngiliz ajanı Thomas Edward Lawrence hakkında hazırlanan rapora, gizli mikrofon tesisatından ele geçirilen gizli dinleme tesisatına, ayakkabı içerisine yerleştirilen gizli telsizden sigara paketi görünümlü telsiz vericiye kadar birçok fotoğrafa yer verildi.
Öte yandan Fetullahçı Terör Örgütü'nün 15 Temmuz darbe girişimine karşı yürütülen operasyon sırasında, ateş altındaki MİT yerleşkesinde hedef alınan ve Kobra tipi helikopterden atılan 20 mm çapındaki harp başlıklı fişeklerin isabet ettiği araçlardan birinin de fotoğrafı paylaşıldı.
Mühür ve rumuzlar da anlatıldı"90 Sene 90 Nesne" dışında MİT, 9 sayfadan oluşan "Tarih Boyunca Milli İstihbarat Teşkilatı Mühürler ve Rumuzlar" başlıklı bir kitapçık da bastırdı.
Bu kitapçıkta kurumun geçmişte kullandığı rumuz ve mühürlerden oluşan madalyon seçkisi yer aldı.
Muhabir: İlkay Güder