Kore Yarımadası'nda barış rüzgarı

ANKARA

Güney ve Kuzey Kore arasında 1950-53 yıllarındaki savaştan bu yana süregelen bölünmüşlük ve gerginlik, iki ülke arasında Pyeongchang Kış Olimpiyatları'yla birlikte başlayan yakınlaşmayla yeni bir evreye girdi.

Kış Olimpiyatlarına katılan Kuzey Koreli sporcuların ve dostluk heyetinin katkı yaptığı barış ortamı, Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in'in özel temsilcilerden oluşan bir heyetin Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'ı ziyaret etmesi ve burada Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile yaptıkları görüşmenin ardından yeni bir aşamaya girdi.

Heyete önderlik eden Moon'un Güvenlik Başdanışmanı Chung Eui-yong, ziyarette iki ülke liderlerinin nisan ayı sonunda sınır hattındaki Panmunjeom ortak güvenlik bölgesinde yüz yüze görüşme yapma konusunda mutabakata vardığını açıkladı.

Ziyarette Kuzey Kore yönetiminin ayrıca Güney Kore'ye karşı nükleer silah kullanmamayı ve ABD ile anlaşılırsa nükleer ve füze denemelerini durdurmayı taahhüt ettiği bildirildi. İki ülkenin ayrıca liderler arasında istişareler gerçekleştirmek ve askeri gerilimi düşürmek için özel hat kurulmasına da karar verdiği kaydedildi.

"Koreler Arası Zirve" adı verilen, iki ülke liderleri arasındaki yüz yüze görüşmelerin 3'üncüsü gerçekleştirilecek. Daha önce 2000 ve 2007 yıllarında dönemin liderleri arasında görüşmeler yapılmıştı.

Kore Savaşı'ndan bu yana ilk görüşme 13-15 Haziran 2000'de Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'da yapılmıştı. Zirveye Güney Kore adına dönemin Devlet Başkanı Kim Dae Jung, Kuzey Kore adına ise şu anki lider Kim Jong-un'un babası Kim Jong-il katılmıştı. Görüşmeler sonunda imzalanan Kuzey-Güney Ortak Deklarasyonuyla Yarımada'nın her iki tarafındaki bölünmüş aileler ve akrabalar arasında buluşmalar düzenlenmesine karar verilmişti.

Deklarasyonun imzalanmasını takiben, aynı yılın temmuz-aralık ayları arasında iki ülke arasında bakanlar arasında 4, askeri düzeyde 4, kızılhaç örgütleri arasında 2 ve ekonomik iş birliği alanında çok sayıda görüşme gerçekleştirildi.

İki ülke liderleri arasındaki ikinci zirve ise 2-4 Ekim'de yine Kuzey Kore'nin başkenti Pyonygang'da yapıldı. Zirveye Güney Kore adına dönemin Devlet Başkanı Oh Moo-hyun, Kuzey Kore adına ise Kim Jong-il katılmıştı. Zirvede 15 Haziran Deklarasyonunun uygulanması konusunda karşılıklı taahhütler yinelenmiş, ayrıca Kore Yarımadası'nda nükleer silahlanmanın önlenmesi için yapılan çok taraflı görüşmelerin sürdürülmesi kararlaştırılmıştı.

Kuzey Kore’nin nükleer programıyla ilgili 2003 yılında başlayan altılı görüşmelere, Güney Kore ile Kuzey Kore'nin yanı sıra ABD, Japonya, Rusya ve Çin katılmıştı. 2007'de yapılan 6. tur görüşmenin ardından 2008'de Kuzey Kore'nin masadan ayrılmasıyla görüşmeler durmuştu.

Kuzey Kore son dönemde yaptığı nükleer ve kıtalararası balistik füze denemeleriyle dünya kamuoyunun tepkisini çekmişti.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) söz konusu denemeler nedeniyle ülkeye yaptırım uygulanmasına karar vermişti.

Kuzey ve Güney Kore arasındaki olumlu atmosfer, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, yeni yıl konuşmasında, 2018 PyeongChang Kış Olimpiyatları'na heyet gönderilebileceğini ve bu konuda Seul ile görüşmelere açık olduklarını açıklamasıyla başladı.

İki ülke heyetlerinin, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) gözetiminde vardığı anlaşma kapsamında olimpiyatlara Kuzey Kore'den 22 sporcunun katılması ve iki ülke sporcularının olimpiyat töreninde aynı bayrak altında yürümesi kararlaştırıldı.

Pyeongchang Kış Olimpiyatları'nın 9 Şubat'ta düzenlenen açılış törenine Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-un'un kız kardeşi Kim Yo-jong da katıldı.

Olimpiyatların kapanış töreni için Güney Kore'de bulunan Kuzey Koreli General Kim Yong-chol, 25 Şubat'ta, Devlet Başkanı Moon Jae-in ile bir araya geldi.

Görüşmede, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un Washington ile bağları güçlendirme isteğini dile getiren Kim, Kuzey Kore'nin ABD ile görüşmelerde bulunmaya açık olduğunu ifade etti.

Güney Kore Devlet Başkanı Moon tarafından görevlendirilen özel heyet, iki günlük ziyarette dün akşam Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile yemekte bir araya geldi.

Kim'in, 4 saat süren yemekte "yeniden birleşme" ve daha yakın ilişkiler tesis etme konusunda isteğini dile getirdiği kaydedildi.

Muhabir: Zehra Ulucak, Emre Aytekin

Kaynak: AA