TBMM-Hatice Özdemir
TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığınca, Türkiye'de kurulan 45 hükümetteki koalisyon ve tek partili dönemlere yönelik yapılan araştırmada, "Türkiye'de koalisyon hükümetleri demokrasiye değil, anti-demokratik uygulamalara su taşımıştır." ifadesine yer verildi.
TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı, Türkiye'deki koalisyon ve tek parti dönemlerdeki siyasi ve ekonomik boyutları karşılaştırdı. 1945'te çok partili siyasi yaşama geçen Türkiye'deki ilk demokratik serbest seçimlerin yapıldığı 14 Mayıs 1950'den 1 Kasım 2015 seçimlerine kadar olan sürecin incelendiği araştırmada, 18 genel seçim sonucu kurulan 45 hükümetteki siyasi ve ekonomik koşulları irdelendi.
'Koalisyon hükümetleri anti-demokratik uygulamalara su taşıdı'
Siyasete güvensizliğin yanı sıra koalisyon hükümetlerinde farklı sorunların da baş gösterdiğinin yer aldığı araştırmada, şu görüşlere yer verildi:
"Türkiye'de özellikle 1990'lı yıllardan itibaren kurulan koalisyon hükümetlerinin yarattığı ekonomik ve toplumsal krizler, kaçınılmaz olarak topluma çok ağır bir faturanın çıkmasına da yol açmıştır. Türkiye'de koalisyonlu dönemler vesayetçi zihniyetin güçlenmesine neden olmuştur. Siyasetin boşluk kabul etmediği noktada, güçlü bir sivil politik iradenin olmadığı ortamda, politik kültürü oluşturan motiflerin bir yansıması olarak, askeri ve bürokratik vesayet, halkın iradesinin ve tercihlerinin yerini almaktadır. Dolayısıyla, Türkiye'de koalisyon hükümetleri demokrasiye değil, anti-demokratik uygulamalara su taşımıştır."
'Tek parti hükümetler ekonomide daha başarılı'
Koalisyon hükümetlerinin bütçe açıkları, kamu harcamaları ve işsizlik gibi ekonomik göstergeler üzerindeki etkilerinin olumsuz olduğuna işaret eden araştırmada, şu tespitlerde bulunuldu:
"Hükümetin koalisyon biçiminde olması, hiçbir partinin kendi programını aynen uygulamasına imkan vermemekte, mali ve bütçe yapısında bozulmalara, hükümetin sunduğu kamusal mal ve hizmetin etkisizleşmesine, siyasal hesaplaşmalara ve bir dizi disiplin zafiyetine sebebiyet vermektedir. Ayrıca koalisyon ortağı partiler, hükümet protokolünde olan ve olmayan hususlarda sık sık muhalif olarak, iktidar erklerinde baskın olmaya çalışmaktadırlar. Bütün bu etmenler, koalisyon iktidarının ömrüne, etkinliğine, gücüne sekte vurabilmektedir. Bununla beraber, koalisyon hükümetleri istikrarsızlığın, siyasal ve ekonomik krizlerin habercisi olarak görülmektedir. Koalisyon nedeniyle güçsüz donanımdaki hükümetler etkin politikalar ifa edemeyecek ve hareket kabiliyeti sınırlı olacaktır. Birden fazla partinin katılımıyla oluşan koalisyon hükümetlerinde, koalisyon üyeleri arasında çıkan anlaşmazlıklar nedeniyle uzlaşıyı sağlamak daha zor olacağı ve dolayısıyla partiler arasındaki kutuplaşma kronik bir hal alacağı için, bütçe kesintilerinde başarıya ulaşılamayacaktır."
Araştırmada, "Türkiye'de tek parti hükümetlerinin ekonomi yönetiminde koalisyon hükümetlerinden daha başarılı olduğu görüşü hakimdir." ifadesine yer verilerek, 12 literatür araştırmasının da bu görüşü desteklediği vurgulandı. Politik istikrarsızlığın ekonomik büyüme üzerinde negatif, enflasyon üzerinde ise pozitif etkisi olduğuna işaret edildi.
dikGAZETE.com