LEFKOŞA
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Bayrak Radyo Televizyonu'ndaki (BRT) canlı yayında 7-11 Kasım'da yapılacak Kıbrıs müzakereleri için İsviçre'nin Mont Pelerin kasabasına İstanbul üzerinden 16 kişilik heyetle gideceklerini söyledi.
İsviçre'deki müzakerelerde toprak konusunun da masada olacağını ancak öncelikle ilerleme sağlanan ekonomi, yöneyim ve güç paylaşımı, AB ve mülkiyet gibi başlıkları ele alacaklarını belirten Akıncı, İsviçre'de garantör ülkelerin de katılacağı 5'li konferansın tarihinin kararlaştırılması ve toprakla ilgili kriterlerde anlaşma sağlanması halinde harita konusunun gündeme geleceğini kaydetti.
Akıncı, müzakere sürecinin Türkiye ile istişare içinde yürütüldüğüne işaret ederek, İsviçre'ye gidişi öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İstanbul'da, müzakere heyetinin de Ankara'da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve bürokratlarla görüşeceğini anlattı.
Başkanlık sistemi geçerli olacak
Siyasal sistem konusunda başkanlık sisteminin geçerli olacağının karara bağlandığına dikkati çeken Akıncı, federal yapılanmada, federal yürütme, federal yasama ve federal yargının olacağını söyledi.
"Başkan ve başkan yardımcısı, başkanlığı simgeleyecek." diyen Akıncı, başkan ve yardımcısının da olacağı Bakanlar Kurulu'ndaki bakanların sayısı ile ilgili ise henüz sonuca varmadıkları bilgisini paylaştı.
Akıncı, söz konusu sayının Annan Planı’nda 4'e 2 olduğunu hatırlatarak, "Bunun 6'ya 3 olma ihtimali de bulunuyor. Biz başkan ve yardımcısının da kararlarda oy kullanmasını arzu ediyoruz ancak Rumlar bu konuda çekimser davranıyor çünkü başkan ve yardımcısı da oy kullanırsa 7’ye 4 gibi bir rakam çıkıyor. Bunun 6’ya 3 kalmasından yanalar. '1960 Anayasası'ndaki 7’ye 3'ten daha iyidir diyorlar." ifadelerini kullandı.
Dönüşümlü başkanlık konusu
Cumhurbaşkanı Akıncı, dönüşümlü başkanlık konusunda Kıbrıslı Türklerin siyasi eşitliğinin iki temel unsurundan biri olduğunu belirtti.
Akıncı, "Henüz tam net bir uzlaşma yok ama bir çözüm olacaksa bu konuyu da içerecek. Bunun kabul edilmemesi halinde anlaşma metninin Kıbrıslı Türkler tarafından onay görmeyeceğini bir Kıbrıslı Türk Lider olarak, halkın seçtiği cumhurbaşkanı olarak çok iyi biliyorum. Bunu saklamakta gereklilik yok. Bu konuda net pozisyonumuz budur." değerlendirmesinde bulundu.
Vatandaşlık konusu
İçişleri Bakanlığının tespit ederek sunduğu rakamlar ışığında köken farkı gözetilmeksizin vatandaşların, çözümün ilk gününde birleşik Kıbrıs vatandaşı, dolayısıyla AB vatandaşı olmaları konusunda mutabakat sağlandığına dikkati çeken Akıncı, yurt dışında yaşayan Kıbrıslıların, KKTC kimliği almamış olsalar da adaya yerleşmek isterlerse vatandaş olabileceklerini söyledi.
Türkiye'nin güvencesinden vazgeçilmeyecek
Akıncı, Türkiye’nin güvencesinden vazgeçilmeyeceğine işaret ederek, AB'den 12 yıl önce alınan sözlerin yerine getirilmediğini, çözümde güvenin zamanla oluşabileceğini, ileride Kıbrıs Türk halkının endişeleri giderilirse bazı şeylerin değişebileceğini kaydetti.
Cumhurbaşkanı Akıncı, müzakerelerde belirli bir tarih olmamasına rağmen 2016'nın aslında doğal bir tarih olduğunu belirterek, İsviçre'ye toprak dahil her şeyi konuşmaya gittiklerini, toprağın konuşulması için kriterlerde yakınlık sağlanması gerektiğini vurguladı.
"Kıbrıs sorununu çözmezsek bu yapı 50 yıl daha böyle gidemez." diyen Akıncı, bölgedeki ateş çemberinin Kıbrıs'ı da sarabileceğine, çözüm istemenin akıl işi olduğuna, çözümde tüm tarafların kazançlı çıkacağı formülün bulunabileceğine inandığını aktardı.
Çözümün maliyeti 8 milyar avro
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, "Çözümün finansmanı için 24 milyar avro gibi bir rakam telaffuz ediliyor. Bunun üçte birini güneyde kalan Türk malları, diğer üçte birini de KKTC'de verilecek olan mallar karşılıyor. Geriye maliyet olarak 8 milyar avro kalıyor." ifadelerini kullandı.
Çözümün finansmanı konusunda AB’nin yardım sözü verdiğini ancak hepsini karşılamayacağını anlatan Akıncı, Türkiye’nin de gerekeni yapacağına inandığını ancak çözümün tüm maliyetini Türkiye’ye yüklemenin de doğru olmadığını söyledi.
Kıbrıs'ta müzakereler, KKTC Cumhurbaşkanı Akıncı'nın göreve gelmesinin ardından Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide'nin ara buluculuğunda 15 Mayıs 2015'te yeniden başlamıştı.
Akıncı ve Rum lider Nikos Anastasiadis arasındaki müzakereler, 7-11 Kasım'da İsviçre'nin Mont Pelerin kasabasında BM Genel Sekreteri'nin de katılımıyla devam edecek.
Muhabir: Murat Demirci
dikGAZETE.com