NAİROBİ - RECEP CANİK
Kenya'da "Özgürlük Savaşçıları" olarak bilinen "Mau Mau" direnişine mensup binlerce kişi uzun yıllar ülkelerini sömürerek topraklarını ellerinden alan İngilizlere karşı başlattıkları isyanla bağımsızlığa giden yolda önemli rol üstlendi.
İngiliz sömürge yönetimine karşı 1950'de başlatılan ayaklanmada ön saflarda yer alan ve tutuklanarak kamplara gönderilen "Mau Mau" direnişçileri arasında Gitu Wa Kahengeri de bulunuyor.
Kahengeri, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Mau Mau hareketi, ülkemizi ele geçirerek bizi 70 yıl boyunca sömüren, haklarımızı inkar eden İngilizlere karşı başlattığımız bir direnişti." dedi.
Kenya'nın 1800'lü yılların sonuna doğru İngilizler tarafından işgal edilmesi ülke halkının da kaderini değiştirdi.
Özgürlük isteyen Kenyalılar 1'inci ve 2'nci Dünya Savaşlarının da etkisiyle 1952'de ayaklanarak İngiliz sömürge yönetimine karşı "Mau Mau" hareketinin temellerini attı.
"Mau Mau"nun anlamına ilişkin ülkede farklı görüşler olsa da Kenyalı siyasetçi ve yazar Josiah Mwangi Kariuki, Swahilicede "Beyazları Dışarı Gönderelim - Afrika'ya Özgürlük Getirelim" anlamına gelen "Mzungu Aende Ulaya - Mwafrika Apate Uhuru" sloganlarının baş harflerinin direnişin ismini oluşturduğunu belirtiyor.
"Kenya halkına köle muamelesi yapıldı"
Hareket üyelerinden Kahengeri, sömürgecilerin Kenya halkına yıllarca kendi ülkelerinde köle muamelesi yaptığını vurguladı.
Kahengeri, "Onlar gelmeden önce Kenyalılar korkuları olmadan huzur içinde yaşıyordu. Yiyecekleri, hayvanları ve toprakları vardı ama onlar gelince her şeyimizi aldılar. Kenya'ya yerleşen bir Avrupalı 400 hektara kadar devasa arazilere sahipti. Avrupalılar, kendi öz topraklarında hayvanlarını otlatan, tarlasını ekip biçen köylüleri zorla buralardan sürerek topraklarına yerleştiler." diye konuştu.
Gitu Wa Kahengeri, 3 Ekim 1952 günü Thika şehrinde beyaz bir yerleşimci kadının bıçaklanarak öldürülmesi ve altı gün sonra, İngiliz sömürge yönetiminin en büyük destekçilerinden olan siyahi Vali General Waruhiu'nun arabasında öldürülmesinin Mau Mau direnişçilerinin ilk eylemleri olduğunu belirtti.
Sömürge yönetimi 1952'de olağanüstü hal ilan etti
Kahengeri, İngiliz sömürgecilerin "özgürlük savaşçılarını" sindirmek adına her yolu denediğine dikkati çekerek, "İngilizler bizi durdurmak adına ellerinden gelen her şeyi denedi. Bizi tutuklayarak hapse attılar, dövdüler, işkence yaptılar fakat başaramadılar ve 1952'de olağanüstü hal ilan etmek zorunda kaldılar."
"Ülkenin dört bir yanında İngiliz sömürü yönetimine karşı isyan edenler aranırken yakalama haberini önceden alan binlerce direnişçi ise ormanlara kaçarak saklanmaya başladı. Operasyonlarda ben dahil Kikuyu topraklarındaki bütün erkekler tutuklanarak kamplara ve hapishanelere götürüldü. Hapishanelerde aç bırakıldık, işkence gördük, sağlık hizmeti vermediler, insan ihtiyacının olduğu her şeyden bizi mahrum bıraktılar." dedi.
Yıllarca ormanda saklanarak savaştılar
Kahengeri, Mau Mau direnişçilerinin ölmemek için ormanlara kaçtığını anlatarak şöyle devam etti:
"7 yıl boyunca ormanda saklandık. Onlarla ormandan savaştık, dışarı çıkıp savaşıp geri ormana kaçıyorduk. İngiliz sömürü yönetimi, direnişi bastırabilmek için Asya ile Afrika topraklarındaki İngiliz orduları emri altında bulunan ve Afrikalı askerlerden oluşan 'Kralın Afrika Tüfekleri' isimli 3 bin siyahi askeri Nairobi'ye sevk etti ancak yine de direnişçilerin gücünü kıramadılar. Son çare olarak, ormanda saklanan binlerce Kenyalı savaşçının üzerine uçaklarla bomba yağdırdılar. Haziran 1953'te başlayıp Haziran 1954'e kadar aralıksız tam bir yıl süren hava bombardımanlarında, ormanın içinde saklanan 900 Mau Mau direnişçisi katledildi."
Kahengeri, İngiliz hükümetinin, Mau Mau direnişi sırasında binlerce masum Kenyalıya yapılan işkenceleri kabul ederek özür dilediğini ve bağımsızlık mücadelesine katılan savaşçılar onuruna Nairobi'ye bir anıt inşa ettiklerini anlattı.
Yönetimi Kenyalılara devrettiler
İngilizler'n yaklaşık 7 yıl süren ve bastırdıkları isyanın ardından birkaç yıl sonra yönetimi Kenyalılara devretme kararı aldıklarına dikkati çeken Kahengeri, "1963'te tamamen bağımsız olan ülkede Mau Mau hareketinin önemli liderlerinin isimleri bugün sokak ve caddeleri verildi, şehir merkezine heykelleri dikildi." dedi.
İngiliz resmi rakamlarına göre, Kenya’da 1952-1956 yılları arasında Mau Mau direnişi sırasında 11 bin 505 direnişçi öldürüldü, harekete destek veren çoğunluğu sivil 5 binden fazla kişi hapse atıldı.
dikGAZETE.com