ASTANA - ALİİA RAİMBEKOVA
Kazakistan, dünya benzeri olmayan düşük seviyede zenginleştirilmiş uluslararası uranyum bankasını açmaya hazırlanıyor.
Uranyum potansiyelini etkin kullanmayı hedefleyen Kazakistan, düşük seviyede zenginleştirilmiş uranyum bankasını Doğu Kazakistan eyaletinde 29 Ağustos'ta hizmete sokacak.
Bankayla, nükleer üretimi olamayan Kazakistan'ın uranyum satış piyasasını genişleterek Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na (UAEA) üye ülkelere istikrarlı olarak nükleer yakıt tedariki hedefleniyor.
Ülkede 16 şirketle 20 madende uranyum üretimi yapan Kazatomprom Milli Enerji Şirketi'nden yapılan açıklamada, uranyum bankasının, UAEA ülkelerine nükleer yakıt tedarikinin yanı sıra 'gizli teknolojinin yayılması riskini azaltacağını, küresel güvenliği etkileyeceğini' ileri sürüdü.
90 metrik ton uranyum muhafaza edilecek, askerler koruyacak
Doğu Kazakistan eyaletindeki Ulba Metalürji fabrikasında yer alacak uranyum bankasında, yüksek ısıda gaz haline gelmiş şekliyle (hekzaflorür) 90 metrik tona kadar düşük seviyeden zenginleştirilmiş uranyumun muhafaza edilmesi bekleniyor.
Uranyum, berilyum, niyobyum ve başka maddelerin de üretildiği 1949'da kurulan Kazatomprom’a ait fabrikada geçen yıl 3 bin 679 ton uranyum elde edilmişti.
Kazatomprom tarafından AA muhabirine gönderilen bilgi notunda, uranyum bankasının Kazakistan milli muhafız askerleri tarafından korunacağı bildirildi.
Bankada ek çitlerin, güvenlik kontrol noktalarının ve modern kontrol sistemlerin yerleştirildiği aktarılırken bankanın doğaya tehdit oluşturmayacağı vurgulandı.
Açıklamada, "Uranyum, UAEA'nın onayladığı doğal ve teknolojik felaketlere dayanıklı özel konteynerlerde muhafaza edilecek. Banka, UAEA ülkelerine garantili bir şekilde nükleer yakıt tedarik edecek." ifadesine yer verildi.
2015'te karar verilmişti
Uluslararası uranyum bankasının resmi açılışının Kazakistan’daki Semey nükleer deneme sahasının kapatıldığı gün olarak bilinen 29 Ağustos’ta Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve UAEA Başkanının katılımıyla gerçekleşmesi planlanıyor.
Bankanın kuruluşuna UAEA ile 2015 Ağustos'ta başkent Astana'da imzalanan anlaşmayla karar verilmişti.
Kazakistan, yılda 20 bin tonun üzerinde uranyum üretimiyle dünyada lider uranyum üreticileri arasında bulunuyor.
Güney Kazakistan, Kızılorda ve Akmola eyaletlerindeki 20 madenden yılda 20 bin tondan fazla uranyum elde eden Kazakistan'ın ana müşterileri arasında Çin, ABD, Avrupa Birliği, Güney Kore, Japonya ve Hindistan yer alıyor.
dikGAZETE.com