İsrail Etiyopyalı Yahudilere karşı ayrımcılık uyguluyor

KUDÜS - USAME EL- GASSANİ

İsrail bir taraftan ülkedeki Etiyopya asıllı Yahudilere karşı ayrımcı ve ırkçı politikalarını sürdürürken, diğer taraftan ise "Dönüş yasası" adı altında Etiyopyalıları İsrail'e getirmeye devam ediyor.

İsrail'in güneyindeki Bat Yam kentinde 18 Ocak'ta Yehuda Biadga (24) adlı Etiyopyalı bir gencin, "elinde bıçakla polise doğru koştuğu" iddiasıyla bir İsrail polisi tarafından vurularak öldürülmesi ülkedeki Etiyopyalı Yahudileri ayağa kaldırdı. Binlerce Etiyopyalı, polisin uyguladığı vahşeti protesto etmek için Tel Aviv'de gösteri düzenledi. Bu olayın ardından İsrail'in geçen hafta 82 Etiyopyalı Yahudiyi "Dönüş yasası" kapsamında İsrail'e getirmesi dikkati çekti.

Tel Aviv'de düzenlenen protestoları organize eden isimlerden biri olan Etiyopya asıllı Dasley Tekla, İsrail'in "Yedioth Ahronoth" gazetesine yaptığı açıklamada, polisin Etiyopyalı Yahudilere karşı uyguladığı vahşete ilişkin şunları söyledi:

"Adeta suç çetesi gibi davranan bir polis gücüyle karşı karşıyayız. Bu polis katildir. Şiddetten artık öldürme aşamasına geçtiler. Şimdiye kadar 10 kişiyi öldürdüler."

Filistin Forumu İsrail Araştırmaları Merkezi (MADAR) Direktörü Dr. Huneyde Ganim, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Etiyopyalı Yahudilere ilişkin, "Yakın bir geçmişe sahip küçük bir azınlık olmaları bakımından özel bir durumları var. Diğer ülkelerdeki göçmenlerin yaşadıklarına benzer sorunlarla karşı karşıya kalıyorlar ve yeni topluma uyum sağlamaları çok yavaş." değerlendirmesinde bulundu.

"Elbette Etiyopyalı Yahudilere karşı bir ırkçılık var." diyen Ganim, Etiyopyalıların Rusya ve diğer ülkelerden gelen göçmenlerle karşılaştırıldığında hem maddi hem de eğitim düzeyi açısından daha düşük bir seviyede olduğunu, dolayısıyla İsrail pazarında rekabet edebilecek yeterli şart ve imkanlara sahip olmadıklarını belirterek, tüm bu nedenlere bir de beyaz olmamaları eklenince bu insanların açık bir ayrımcılığa maruz kaldığını ifade etti.

Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi Fetih Devrim Konseyi Üyesi ve Siyonizm uzmanı Dr. Uri Davis ise İsrail'in 1948 yılında Avrupa'dan gelen Aşkenazlar tarafından kurulduğuna işaret ederek "ırkçılık" veya "Yahudilerin Yahudilere olan nefreti" olarak tanımladığı mevcut durumun sömürgeci yerleşim politikalarından kaynaklandığını kaydetti.

Davis, ilk kez 1982'de bu topraklara göç ettirilen Etiyopyalı Yahudilerin aradan geçen onca yıla rağmen hala beyaz ırkçıların hedefinde olduğunu dile getirdi.

Ono Akademik Koleji Dekanı ve İsrail araştırmaları uzmanı Yuval Başan, 2018'de yayınladığı raporunda, İsrail'deki ırkçılığa dikkati çekerek, kamuda ağırlıklı olarak Batılı Yahudilerin istihdam edildiğini, özel sektörde ise yüksek maaşlı işlerin yüzde 69'unda Batılı, yüzde 31'inde ise Doğulu Yahudilerin çalıştığını kaydetti.

Doğu ve Batı Yahudilerinden oluşan İsrail toplumu, Rusya ve Etiyopya'dan gelen bir nüfusu da barındırıyor.

MADAR'ın hazırladığı raporda Doğu ve Batı Yahudilerinden hangisinin daha fazla olduğunun belli olmadığı belirtilirken, İsrail Merkezi İstatistik Dairesinin 2015'te yayınladığı raporda ise net bir oran vermemekle birlikte Doğu Yahudilerinin sayıca Batı Yahudilerinden fazla olduğu kaydediliyor.

İsrail'deki Etiyopya kökenli Yahudiler olan Falaşa Yahudilerinin sayısı 140 bini geçiyor. 1984 ve 1991 yıllarında yaklaşık 80 bin Etiyopyalı Yahudi İsrail'e göç etmişti. Uzun yıllar dışa kapalı bir şekilde yaşayan Etiyopyalı Yahudiler, İsrail dini otoriteleri tarafından geç bir dönemde tanınmıştı. Falaşalar geçen yıllarda, İsrail'de ırkçılık ve ayrımcılığa maruz kaldıkları gerekçesiyle pek çok defa gösteriler düzenlemişti.

İsrail'de 1950'de kabul edilen "Dönüş Yasası", dünya üzerindeki her Yahudi'ye İsrail'e göç edip vatandaş olma hakkı vermesine rağmen, Falaşalar bu düzenlemeden yararlanamamıştı. 2012 ve 2013'te "Yemame Kanatları" operasyonuyla 5 bin Falaşa Etiyopya'dan İsrail'e getirilmişti. 2015'te de İsrail hükümeti "aile fertlerini bir araya toplama" adı altında 9 bin Etiyopyalı Yahudi'nin İsrail'e göç etmesine izin vermişti.

Kaynak: AA