?>

İran'daki göçebe Türk topluluğu Kaşkaylar çeşitli baskılarla yerleşik hayata zorlanıyor

İran'da 2 milyonu aşkın nüfusuyla en büyük Türk topluluklarından sayılan Kaşkay Türkleri, kültürlerinden koparılmak amacıyla asırlardır sürdürdükleri göç geleneği engellenerek çeşitli baskılarla yerleşik hayatı kabule zorlanıyor.

Çevre-Hayat - 2 yıl önce

Ankara

Genel olarak Fars, Kohgiluye ve Buyer Ahmed, İsfahan, Çeharmahal-Bahtiyari ve Buşehr eyaletlerindeki yaylalarda yaşayan Kaşkay Türkleri, geçimlerini ağırlıklı olarak hayvancılık ve dokumadan sağlıyor.

İran yönetiminin zaman içerisinde Kaşkay Türklerini şehirlere yayma ve Türk kültüründen ayırma çabaları tam olarak sonuç vermedi. Ülkedeki Kaşkay Türklerinin nüfusu resmi olmayan araştırmalara göre 2 milyonu aşıyor. Birçoğu kentlerde yaşamasına rağmen nüfusun halen yüzde 10'u göçebelik kültürünü sürdürüyor.

İran'ın güneyinde Şiraz kentinin yaylalarında göçebe bir hayat yaşayan Kaşkay Türkleri, mart ve ekim aylarında olmak üzere yılda iki kez göç ediyor. Yazın Şiraz'ın yaylalarında yaşayan Kaşkay Türkleri, kışı da Basra Körfezi kıyısındaki ovalarda geçiriyor.

Türklerin Oğuz boyundan olan Kaşkaylar, Türk gelenek ve göreneklerini bugüne kadar en iyi şekilde muhafaza edebildi. Bazı dönemlerde İran'ın iç siyasetinde de söz sahibi olan Kaşkaylar, bu nedenle Tahran yönetimi için "potansiyel tehlike" olarak görüldü. Konar-göçer geleneğini sürdürmeleri sebebiyle asimile edilemeyen Kaşkaylar, son yıllarda artan çeşitli baskılarla yerleşik hayatı kabule zorlanıyor.

İran hukuk sistemine göre meralar ve orman arazileri devlete ait kabul edildiği için devrimden önce bölgedeki Kaşkay Türklerine verilen "Pervane Çera" adlı malikiyet belgeleri yeterli yasal belge olarak kabul edilmiyor. Bununla birlikte özellikle Fars ve İsfahan eyaleti çevresindeki meralar ve verimli araziler, yasal belgelere göre yüzlerce yıldır Kaşkaylara ait bulunsa da son yıllarda bu arazilerin ruhsatlarının Tarım Bakanlığına bağlı Doğal Kaynaklar ve Havza Yönetim Organizasyonu tarafından yenilenmemesi Kaşkayları mağdur etmiş durumda.

Padena kırsalındaki barınakları ve göçebe evleri yıkıldı

Yerel kaynaklardan alınan bilgiye göre, Kaşkay Türklerinin İsfahan eyaletine bağlı Padena kırsalındaki barınakları ve göçebe evleri "izinsiz" olduğu bahanesiyle ramazan ayında Milli Kaynaklar Kurumunca yıkıldı. Konuyu gündeme getiren Semirom kenti Milletvekili Kaşkay Türkü Esger Selimi, 18 Nisan'da Mecliste yaptığı konuşmada, "Ramazan ayı boyunca Semirom kentinde Kaşkaylara ait barınakların ve göçebe evlerinin önceden haber dahi verilmeden yıkılmasına tanık olduk." dedi.

Söz konusu evlerin yıkılmasının göçebe Kaşkay Türklerinin yaşamını zorlaştırdığına dikkati çeken Selimi, "Göçebelerin barınma ihtiyacı doğum belgesi gibidir ve barınaksız yaşamları kabul edilemez." ifadelerini kullandı.

Kaşkay Türklerine taşlı ve sopalı saldırı

Bunun ardından 28 Nisan'da Fars eyaletine bağlı Meymend ilçesindeki Emirsalar köyü yakınlarında göçebe Kaşkay Türkleri, kimliği belirlenemeyen bir grubun taşlı ve sopalı saldırısına hedef oldu. Saldırıda 19 yaşındaki Kaşkay Türkü Ali Haydari Tevelleli hayatını kaybetti.

Konuyla ilgili AA muhabirine bilgi veren bölge sakinlerinden Kaşkay Türkü İmad Hazreti, bazı bölgelerde çeşitli baskılarla Kaşkay Türklerinin ata topraklarından çıkarılmaya çalışıldığını, bazı bölgelerde de göç yollarının engellendiğini söyledi.

"Kaşkayların göç yolları kapanmış durumda"

Şah döneminden başlayarak Kaşkay Türklerinin bulunduğu bölgelerde demografinin değişmeye başladığını aktaran Hazreti, "Özellikle Gençsaran kentinde Şah dönemindeki belgelere göre, yüzde 85 olan Kaşkay nüfusu şu anda yüzde 40'a kadar düşmüş durumda." dedi.

Hazreti, Kaşkay nüfusunun yoğun olduğu Firuzabad kenti çevresine de son yıllarda Fars kökenli vatandaşların yerleştirildiğini ifade etti.

Bölgedeki demografik yapının değiştirilmeye çalışıldığını söyleyen Hazreti, bunun yanı sıra Kaşkay Türklerini kültürlerinden koparmak için göç yollarının engellendiğine işaret ederek, "Bugün Firuzabad'ın etrafına Fars kökenli vatandaşların yerleştirilmesiyle Kaşkayların göç yolları kapanmış durumdadır." diye konuştu.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com
Haftanın Öne Çıkanları

Türk Futbolunda 65 yılı geride bırakan Rado Dursun, nam-ı diğer Baba Dursun ile…

2022-05-06 06:38 - Analiz/Röportaj/Dizi/Tefrika

Cemiyet hayatına çifte bayram -Selçuk Aka, magazin dünyasından bildiriyor-

2022-05-04 11:54 - Magazin

Türk ANTTEQ'in inşa ettiği konut, Moskova'da "En çok satan yeni bina" olarak tanındı

2022-05-04 19:56 - Özel Haber

Ailece aynı filmdeler -Selçuk Aka, magazin dünyasından bildiriyor-

2022-05-04 10:39 - Magazin

Yandıktan sonra ağaçlandırılan ormanların "öncesi ve sonrası" fotoğrafları yayınlandı

2022-05-05 16:08 - Günün Fotoğrafı

İran'daki göçebe Türk topluluğu Kaşkaylar çeşitli baskılarla yerleşik hayata zorlanıyor

2022-05-09 12:40 - Çevre-Hayat

Esenler'de silahla vurulan 19 yaşındaki Asiye Atalay hayatını kaybetti

2022-05-05 20:16 - Asayiş

Bahçeli'nin Zelenski'ye tepkisi Rus medyasında yankılandı -Fuad Safarov, Moskova'dan bildiriyor-

2022-05-03 05:26 - Özel Haber

RTİB'den, Moskova'da Ramazan Bayramı etkinliği -Fuad Safarov, Moskova'dan bildiriyor-

2022-05-03 05:15 - Özel Haber

Rus Senatör Puşkov: Küresel finans sistemi yeniden yapılanmaya başlıyor! Türkiye de...

2022-05-09 08:12 - Özel Haber

İlgili Haberler

Tören ve müsabaka atları emeklilikte de binicilik sporuna hizmet ediyor

16:32 - Çevre-Hayat

Tarihi Zengibar Yürüyüş Yolu doğaseverlere farklı bir rota sunuyor

15:48 - Çevre-Hayat

Dedesinin vasiyetini yerine getirmek için 40 yıldır demir dövüyor

13:53 - Çevre-Hayat

Karabük'te safran hasadı devam ediyor

13:28 - Çevre-Hayat

"Sarı Kanarya" adını verdiği kağıt toplama aracıyla hayalindeki kamyon için ter döküyor

13:23 - Çevre-Hayat

Günün Manşetleri

Marmara Denizi ve Ege Denizi'nin kuzeyi için "fırtına" uyarısı

19:12 - Gündem

Kartal'da işçilerin grevi nedeniyle çöp yığınları oluştu

19:08 - Gündem

ABD'de Cumhuriyetçi Başkan adayı Trump'tan rakibi Harris'e suçlama

19:03 - Dünya

Filistin kökenli ABD Kongre Üyesi Tlaib, katıldığı seçim çalışmasında Harris'e destek istemedi

18:48 - Dünya

Hatay'da çıkan orman yangını söndürülmeye çalışılıyor

18:32 - Gündem