'Hala eş-dost tavsiyesiyle ilaç kullanıyoruz'

İSTANBUL

"Akılcı İlaç Kullanımı" kampanyası kapsamında gerçekleştirilen ikinci araştırma sonuçlarının açıklandığı toplantı, Abdi İbrahim Üst Yöneticisi Dr. Süha Taşpolatoğlu, İlaç Bilincini Geliştirme ve Akılcı İlaç Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, FutureBright Araştırma Direktörü Ceyhun Güvendi'nin katılımıyla gerçekleştirildi.

İlk araştırma sonuçlarını 2013'te kamuoyuyla paylaşan Abdi İbrahim, bu yılın başında sonuçlanan, bağımsız araştırma şirketi FutureBright ile yaptığı ikinci araştırmasını da tüm Türkiye genelinde 8 bin örneklem sayısı ve aynı metodolojiyle hayata geçirdi.

Araştırma, "evde ilaç saklama", "son kullanma tarihinin kontrol edilmesi", "danışmadan ilaç kullanımı", "bir önceki tedaviden kalan ilaçların kullanımı", "başkasına ilaç önerme", "belirtilen zamanda kullanım", "belirtilen dozda kullanım" ve "artan ilaçlara yönelik davranışlar" olmak üzere 8 başlıktaki çarpıcı sonuçlara dikkati çekiyor.

Araştırma sonuçlarına göre, çalışmaya katılan her iki kişiden biri başkasına ilaç öneriyor, önerilen ilaçların başında yüzde 72 ile ağrı kesiciler gelirken, bunu yüzde 43 ile soğuk algınlığı/grip ilaçları, yüzde 29 ile vitaminler izliyor.

"Belirtilen dozda ve zamanda kullanım" konusunda popülasyonun yüzde 68'i ilaçlarını çoğu zaman belirtilen zamanda kullanmadığını söylüyor. Araştırma, doktorun verdiği dozun önemsendiğini ancak ilacın doktorun belirttiği zaman dilimi dışında alındığını ve hasta iyileştiğini düşündüğünde ilaç almayı kestiğini gösteriyor.

Çalışmada, "Doktora danışmadan ilaç kullandınız mı?" sorusu yöneltildiğinde ankete katılanların yüzde 60'ının "evet" yanıtı verdiği görülüyor.

Araştırmada, popülasyonun yüzde 80'i önceki tedavisinden kalan ilaçları kullandığını belirtirken, ağrı kesici, soğuk algınlığı ve vitamin ilaçlarının, ilk kez bu ilaca ihtiyaç duyulduğunda dahi doktora danışmadan kullanılması dikkati çekiyor.

Öte yandan, genel olarak ankete katılanların yüzde 60'ının ilaç kullanmadan önce son kullanma tarihini kontrol ettiği belirlendi.

İlaç saklama koşullarına ilişkin bölümde ankete katılanlar, "Evinizde ilaçları nerelerde saklıyorsunuz?" sorusuna, yüzde 46 ile "buzdolabında" yanıtını verdi.

Bunu yüzde 39 ile çekmece, yüzde 34 ile ecza dolabı, yüzde 13 ile mutfak masası/rafı izledi. Sıralamada son sıraları küçük yüzdelerle komodin, sehpa, elbise ve banyo dolabı aldı.

İlk araştırma raporuna göre ilaç çekmecesi ve ecza dolabında saklamada artış gözlenmesine karşın buzdolabı hala ilacın en çok saklandığı yer olarak tespit edildi.

Ayrıca ankete katılanlara, arta kalan ilaçların nasıl değerlendirildiği sorulduğunda katılımcıların yüzde 48'i "Ecza dolabında/ilaç çekmecesinde saklıyorum" yanıtını verdi. Bu yanıtı, yüzde 34 ile "Bozulmasın diye buzdolabında saklıyorum", yüzde 19 ile "Çöpe atıyorum" diyenler izledi.

Toplantıda konuşan Dr. Süha Taşpolatoğlu, ülkenin akılcı ilaç kullanımı bilinç haritasının ikinci kez gözler önüne serildiğini söyledi.

Taşpolatoğlu, araştırmaya ilişkin, şunları kaydetti:

"Özetle, 2013'ten 2017'ye kadar akılcı ilaç kullanımı konusunda çok anlamlı bir gelişme olmadığını gördük. Hala daha eş-dost tavsiyesiyle ilaç kullanıyoruz. En büyük sorunlarımızdan birisi bu. İlaçları doğru saklamayla ilgili çok ciddi problemlerimiz var. Bu ve buna benzer alanlarda çok ilerleme göstermediğimizi bulduk. Bu iş çok uzun soluklu bir iş. Bir anda sihirli bir değnekle değişim beklemiyorum. Bu konuda hep birlikte çaba harcanması gerekiyor. Bu konuda gelişmek için çok ciddi çaba harcanması lazım. Biz de Abdi İbrahim olarak İlaç Bilincini Geliştirme ve Akılcı İlaç Derneği ile hareket etme kararı aldık. İlk etapta da dernekle birlikte bir yıl sürecek bir proje hayata geçireceğiz. Bunu bir görev telakki ediyoruz."

Muhabir: Hatice Şenses Kurukız