ANKARA (AA) - Savunma sanayisindeki yerlileştirme çalışmaları ürün, sistem ve platformların yanında yazılım alanında da sürüyor. Son dönemde geliştirilen milli yazılımlar sahada yoğun şekilde kullanılıyor.
Askeri platformlardaki teknoloji yoğunluğu arttıkça bunlarla kullanılan yazılımların güvenilirliği daha da artıyor.
Yabancı menşeli ve açık kaynak platformlar kullanılarak geliştirilen çözümlerde güvenlik konularında zaaflar oluşabiliyor.
ODTÜ Teknokent'te faaliyet gösteren PiriReis Bilişim Teknolojileri, bu ihtiyaçlardan yola çıkarak uzmanı olduğu harita ve coğrafi bilgi sistemi yazılımları alanında çözümler üretiyor.
Şirket Genel Müdürü Gökhan Dağgez'in verdiği bilgilere göre, bu çözümler arasında yer alan Coğrafi Analiz Sistemi (CAS) Türkiye'nin haritacılık ve coğrafi bilgi sistemi alanındaki yazılım ihtiyaçlarının tamamen milli imkanlarla karşılanabilmesi ve dışa bağımlılığın sonlandırılması amacıyla 15 yıllık çalışma, binlerce satır kod yazılarak 50 kişilik bir ekip tarafından geliştirildi.
Bu yazılım platformu, savunma ve güvenlik amaçlı olarak Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Emniyet Genel Müdürlüğü birimlerine hizmet veriyor. CAS, günde ortalama 5 bin güvenlik görevlisi tarafından aktif şekilde kullanılıyor.
CAS, son dönemde gerçekleştirilen sınır ötesi harekatlarda da gerek sahada gerekse karargahlarda başarıyla görev yaptı.
3 boyutlu sanal küreCAS yazılım platformu, "yerli Google Earth" olarak da nitelendirilen 3 boyutlu bir sanal küre uygulaması olarak işlev görüyor.
Platform, dizüstü bilgisayar, tablet ve cep telefonlarında da çalışıyor. Algoritması nedeniyle verileri çok hızlı şekilde gösteren ve işleyen CAS, aynı zamanda bunların tüm kullanıcılar arasında etkin şekilde anlık paylaşılmasını sağlıyor. CAS ile entegre çalışan web tabanlı ve mobil yazılım çözümleri de bulunuyor.
Tüm milli coğrafi veriyi destekliyorTürkiye'de çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından üretilen her türlü milli coğrafi veri CAS yazılım platformu tarafından destekleniyor. Bunların başında Göktürk uydu görüntüleri, Harita Genel Müdürlüğü tarafından üretilen hava fotoğrafları ve her türlü harita, denizcilik verileri, belediyeler tarafından üretilen çeşitli kentsel ve imar verileri geliyor.
CAS yazılım platformu yüksek çözünürlüklü ve konumsal doğruluklu verilerin gösterimini sağlayabiliyor, kullanıcıların bu verileri kullanarak çeşitli sorgulama ve analizler yapmalarına ve yeni veriler üretmelerine, mevcut verileri değiştirmelerine imkan tanıyor.
CAS, kaynak kodları tamamen milli olduğu için ihtiyaç ve taleplere göre yeni modüllerle geliştirilebiliyor. Eklenen modüller arasında ASELSAN ile ortak geliştirilen ve arazide askeri personel ve araçların nerede olduklarını anlık takip etmeye yarayan Araç ve Personel İzleme Sistemi, Meteoroloji Genel Müdürlüğünün servislerinden yararlanılarak anlık ve tahmini hava durumunun gösterildiği "Meteoroloji Modülü" yer alıyor.
İHA'lar CAS ile etkinleşiyor, harekat başarısı artıyorPiriReis, son olarak Baykar ile görev yapan tüm insansız hava araçlarının (İHA) anlık takibini sağlayan CAS'ın "Telemetri Modülü"nü geliştirdi.
Daha önce TSK envanterinde bulunan ve kullanılan yurt dışı menşeli İHA'ların telemetri bilgisi, ilgili yabancı ülkeler tarafından sağlanmadığından, operasyonlarda görev yapan araçlar yerden bir haritacılık yazılımıyla takip edilemiyordu. Baykar'ın milli İHA'larıyla bu sorun ortadan kalktı ve havadan akan telemetri verilerini kullanan CAS-Telemetri Modülü ortaya çıktı.
CAS-Telemetri Modülü ile harekat merkezleri ve yer kontrol istasyonlarında 3 boyutlu sanal küre üzerinde İHA'lar anlık takip edilip yönetilebiliyor, çeşitli analiz ve sorgulamalar yapılabiliyor, İHA kamera görüntülerinden faydalanılmasına ilişkin ihtiyaç duyulan tüm işlemler gerçekleştirilebiliyor.
Durumsal farkındalığı artıran CAS-Telemetri Modülü ile İHA'lar daha etkin kullanılıyor, planlama ve karar verme süreçlerine katkı sağlanıyor. Bu da harekatın başarısına doğrudan etki ediyor.
Modüle en son kazandırılan yetenekle arazide görev yapan askerlerin ellerinde bulunan tablet vasıtasıyla, İHA görüntülerini anlık kullanması sağlandı. Bu yetenek, EFES-2018 tatbikatında başarıyla test edildi.
Gelinen noktada CAS-Telemetri milli yazılımıyla yine milli üretilen İHA'lar anlık izlenebiliyor, planlama ve analizler gerçekleştirilebiliyor, İHA görevleri etkin ve güvenli şekilde yapılabiliyor. Tüm bu yetenekler sayesinde yerli olmayan İHA'lar ve onlara bağlı yazılımların yarattığı zafiyetler tamamen ortadan kaldırıldı.
Muhabir: Göksel Yıldırım