COX'S BAZAR/ ANKARA (AA) - Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Myanmar'da gördükleri zulüm nedeniyle topraklarını terk edip Bangladeş'e sığınan Arakanlı Müslümanlara ilişkin "Arakanlılar, köylerinin ateşe verildiğini, yakıldığını görmüş, barbarca şiddete, çok sayıda insanın katline, tecavüze, işkenceye tanık olmuş. Doğrusu bu yaşananların eşi benzeri yok." dedi.
Guterres ve Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim, Bangladeş'in Cox's Bazar kentindeki sığınmacı kamplarını ziyaret ettikten sonra Facebook'tan yaptıkları canlı yayında izlenimlerini anlattı.
Guterres, "Burası dünyadaki en büyük sığınmacı kampı. İnsanlar en korkunç insani krizlerden birinden kaçarak buraya geldi. Arakanlılar, köylerinin ateşe verildiğini, yakıldığını görmüş, barbarca şiddete, çok sayıda insanın katline, tecavüze, işkenceye tanık olmuş. Doğrusu bu yaşananların eşi benzeri yok." diye konuştu.
Mevcut durumun değişmesi için Myanmar'a daha fazla baskı yapılması ve Arakanlı Müslümanların onurlu şekilde geri dönmelerinin sağlanması gerektiğinin altını çizen Guterres, tüm kaynakların kamplarda imkansızlıklar içinde yaşayan Arakanlı Müslümanlar için seferber edilmesi gerektiğini dile getirdi.
Guterres, Bangladeş'te muson mevsiminin başladığına işaret ederek, "Kamplarda muson mevsiminin neden olduğu toprak kayması ve fırtına riski var. Uluslararası toplumun daha fazla destek vermesi gerekiyor." çağrısında bulundu.
Bangladeş'teki yerel halkın Myanmar'dan gelen çok sayıda Arakanlı Müslüman'a kucak açtığını ancak son zamanlarda Arakanlı Müslümanlara yardım gelip kendilerine gelmeyince rahatsızlık duymaya başladıklarını vurgulayan Guterres, yerel halkın kalkınması için de destek verilmesi gerektiğini söyledi.
"Cinsel şiddet ve tecavüzün boyutu çok büyük"Bangladeş'in ekonomisinin kötü olmasına rağmen yüz binlerce Arakanlı Müslüman'a kucak açtığına işaret eden Guterres, "Bangladeş'in Arakanlılar için yaptığı bir derstir. Çok daha gelişmiş ülkeler, birkaç bin kişinin ülkesine geldiğini görünce sınırlarını mültecilere kapatıyor." değerlendirmesinde bulundu.
Arakanlı Müslüman kadınlarla buluşmalarına ilişkin Guterres, "Cinsel şiddet ve tecavüzün boyutu çok büyük. Ne yazık ki bu tür büyük krizlerde tecavüzün bir silah olarak kullanıldığını görüyoruz. Böyle bir şey kesinlikle kabul edilemez." dedi.
Kadınların çok büyük travmalar yaşamalarına rağmen hala kararlı ve cesur olduklarını vurgulayan Guterres, bu durumun kendilerini çok etkilediğini dile getirdi.
Guterres, "Cinsel şiddet, işkence görmüş bu insanlara, yaşadıkları travmaları atlatmaları için yeterli desteği vermiyoruz. Buna rağmen dimdik ayakta durabildiklerini, cesaretli ve kararlı olduklarını görmek çok şaşırtıcıydı." diye konuştu.
"Bu, bugüne kadar gördüğüm en kötü durumlardan biri"Dünya Bankası Başkanı Kim, uzun süren insani krizlerin aynı zamanda birer kalkınma meselesi haline geldiğine dikkati çekerek, BM kuruluşları ile yakın iş birliği içinde olduklarına işaret etti.
Kim, "Bu, bugüne kadar gördüğüm en kötü durumlardan birisi. Buradaki sığınmacıların anlattığı tecavüz, işkence, evlerin yakılması, çocukların vurulması hikayeleri ile şu anda yaşadıkları koşulları bir araya getirdiğimizde, en büyük isteklerinin adalet olduğunu görüyoruz. Vatandaşlık istiyorlar, onurlu şekilde yaşamak istiyorlar." ifadelerini kullandı.
Geçen hafta Arakanlı Müslümanları desteklemesi için Bangladeş'e 480 milyon dolar bağışta bulunacaklarını duyurduklarını anımsatan Kim, "Bangladeş sınırlarını sığınmacılara açtı ama hala birçok ihtiyaç var. Yapılması gereken çok şey var. Tüm dünya bu konuda bir şeyler yapmalı. Arakanlı Müslümanlara karşı ayrımcılık uzun yıllar öncesine dayanıyor." dedi.
Arakanlı Müslümanların geri dönüşü için siyasi çözüm bulunması gerektiğinin altını çizen Kim, "Öte yandan şu anda Arakanlı Müslümanların daha fazla desteğe ihtiyaçları var. En azından belki sağlık, eğitim, temel altyapı gibi ihtiyaçları karşılayabiliriz." diye konuştu.
"Arakan’daki insanların dramı herkesin birinci gündemi olmalı"Kim, Arakanlı birçok kadının eğitim fırsatının olmadığına dikkati çekerek, "Bu gibi durumlarda her şey adaletin sağlanmasıyla başlar." ifadelerini kullandı.
Olumsuz durumları çözmek için daha çok çalışmak zorunda olduklarını belirten Kim, BM ve Dünya Bankasının kardeş organizasyonlar olarak çalışmalarını sürdürmeleri, birbirlerinin açıklarını kapatmaları ve muhtaç insanların hak ettiği hayat hakkı ve itibarı vermeleri gerektiğini de vurguladı.
Kim, Arakanlı Müslümanların ayrımcılığa maruz bırakılmasının son derece yanlış olduğuna işaret ederek, "Arakan’daki insanların dramı, herkesin birinci gündemi olmalı ve bir şekilde bu sorun çözülmeli." dedi.
Muhabir: Dildar Baykan, Muhammet İkbal Arslan