Ankara
Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, Rusya'nın Ukrayna sınırındaki askeri varlığını artırmasının ve Rusya ile Belarus'un ortak askeri tatbikat yapmasının endişe verici olduğunu belirtti.
Finlandiya Dışişleri Bakanı Haavisto, 8 Şubat'ta Ankara'ya yaptığı ziyareti, ikili ilişkileri ve bölgesel gelişmeleri AA'ya değerlendirdi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun geçen yaz Helsinki'yi ziyaretinde birçok konuda görüş alışverişinde bulunduklarını söyleyen Haavisto, 1 Şubat'ta da çevrim içi düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) Ara Buluculuk Dostlar Grubu Bakanlar Toplantılarının 11'incisine birlikte eş başkanlık yaptıklarını hatırlattı.
Haavisto, ikili ilişkilerin seyrinin iyi olduğunu dile getirdi. Türkiye'deki tatil bölgelerine Finlandiya'dan gelen turist sayısında Kovid-19 sürecinde görülen azalmanın, iki ülkenin virüsle mücadelesi sonucunda ortadan kalkacağını belirten Haavisto, bu sayının eski haline döneceğini vurguladı.
"Birçok siyasi konuda iş birliği yapıyoruz ve yapmalıyız"
İki ülkenin dış ticaret hacmini yükseltmek için taşıdığı potansiyele dikkati çeken Haavisto, Finlandiya Kalkınma İşbirliği ve Dış Ticaret Bakanı Ville Skinnari'nin bir heyetle haziran ayında Türkiye'yi ziyaret edeceğini söyledi.
Haavisto, Türkiye ve Finlandiya'nın ticaret ve turizm konularında iş birliği yaptıklarını belirterek, "Birçok siyasi konuda iş birliği yapıyoruz ve yapmalıyız. Her iki ülke olarak BM Ara Buluculuk Dostlar Grubu'nu destekliyoruz ve barış süreçlerinde kadınların ve gençlerin rolüne odaklanıyoruz. (Çavuşoğlu ile) Güvenlik konularını da ele aldık. Afganistan, Suriye, Afrika Boynuzu gibi aynı uluslararası krizleri takip ediyoruz. İkimizin de gelişmeleri yakından takip ettiği Sudan ve Etiyopya'daki durumu da ele aldık." diye konuştu.
İki ülkenin ticaret hacminin daha yüksek olabileceğini vurgulayan Haavisto, "Tabii ki Kovid-19 sürecinde iş heyetlerinin ve iş insanlarının seyahatleri kısıtlanıyor. Biz, Finlandiya'nın çevre teknolojisiyle ve eğitim sistemiyle gurur duyuyoruz. Sunduğumuz dijital çözümlerle de gurur duyuyoruz, bir telefon şebekesine sahibiz. Bunlar Finlandiya ve Türkiye arasındaki iş birliğini geliştirebileceğimiz sektörler olabilir." dedi.
İki ülkenin bölgesel ve uluslararası konularda dayanışması
Haavisto, "Her iki ülke olarak çatışmalara barışçıl çözüm arıyoruz. Bakan Çavuşoğlu'ndan Türkiye'nin devlet başkanı ve dışişleri bakanı düzeyinde Ukrayna'ya yaptığı son ziyareti dinledik. Elbette, mevcut Rusya-Ukrayna ihtilafına ilişkin görüş alışverişinde bulunduk." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin, Finlandiya'nın üye olmadığı NATO'ya üye olduğunu hatırlatan Haavisto, Çavuşoğlu ile NATO'nun kapısını yeni üyelere açık tutma politikasını da konuştuklarını belirtti.
Haavisto, "Kendi güvenliğimizi artıran askeri tatbikatlarda NATO ile birlikte yer alabilmemiz Finlandiya ve İsveç için çok önemli. Ayrıca, İsveç ve Finlandiya dışişleri bakanları olarak NATO'daki mevkidaşlarla bazı siyasi tartışmalara da katılıyoruz. Ve elbette, katılımımızı destekleyen Türkiye gibi ülkelere güveniyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Barış İçin Ara Buluculuk Girişimi
Haavisto, Türkiye'nin Finlandiya ile 10 yıl önce başlattığı Barış İçin Ara Buluculuk Girişiminin, ara buluculuğun uyuşmazlıkları çözmenin en iyi yolu olduğunu ve farklı ara buluculuk uygulamalarının öğretici olduğunu düşünen ülkeler grubu olduğunu kaydetti.
Türkiye ile Finlandiya'nın iki BM kararının temelini oluşturduğunu söyleyen Haavsito, "Biri kadın barışın ve güvenliğine ilişkin 1325 sayılı BM kararı. Bir diğeri ise gençlik, barış ve güvenlik hakkındaki BM'nin 2250 sayılı kararı. İki ülke olarak kadınların ve gençlerin barış sürecine daha fazla dahil olması yönündeki fikirleri destekliyoruz." dedi.
Haavisto, Finlandiya'nın, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne (AB) üyeliğini desteklediğini ve Türkiye'nin AB'ye adaylık statüsünü 1999'daki Helsinki Zirvesi'nde aldığını da hatırlattı.
Türkiye'nin Erasmus gibi özellikle gençlere yönelik AB programlarına dahil olmasının önemli olduğunu işaret eden Haavisto, bu programların Türkiye- AB iş birliğine giden yolu oluşturduğunu dile getirdi.
Rusya- Ukrayna krizi
Haavisto, Rusya ve Ukrayna arasındaki gerginliğe ilişkin ise şunları kaydetti:
"Rusya'nın Ukrayna sınırındaki askeri varlığını artırması endişe verici. Aynı zamanda Rusya ile Belarus'un ortak askeri tatbikat ("Müttefik Kararlılığı-2022") başlatması da endişe verici. Çünkü Belarus sınırı Ukrayna'nın başkenti Kiev'e çok yakın. Elbette insanlar 'Kötü bir şey olur mu, askeri müdahale olur mu?' diye endişe etmeye başladı. Bunun, Ukrayna ekonomisinde de olumsuz sonuçları olacaktır. Dolayısıyla krizin yatıştırılması çok önemli. Finlandiya'dan Rusya ve Ukrayna'ya gönderdiğimiz mesaj ise şu: 'Minsk anlaşmaları bu sorunun tek çözüm yolu.'
Aynı zamanda, Avrupa güvenlik ilkelerini korumamız gerektiğine dair bir mesaj da gönderiyoruz. Bu ilkeler ülkelerin müttefik olabileceğini içeriyor ve Avrupa'nın Soğuk Savaş zamanlarında olduğu gibi bölünebileceği bu tür bir sorunu kabul etmiyor. Finlandiya'ya göre o dönem sona ermiştir."
"NATO'ya üye değiliz ama NATO ile yakın iş birliği halindeyiz"
Haavisto, bölgedeki gelişmeler doğrultusunda ülkesinin NATO'ya üye olup olmayacağı yönündeki tartışmalara ilişkin ise, "Şu anki güvenlik durumumuz şu, NATO'ya üye değiliz ama NATO ile yakın iş birliği halindeyiz ve bu durum ihtiyacımızı karşılıyor. Halkımızın çoğunluğunun şu ana kadar mevcut politikalarımızdan memnun olduğunu düşünüyorum." dedi.
Avrupa'da oluşan yeni güvenlik tehditlerinin Finlandiya halkı için de endişe kaynağı olduğunu belirten Haavisto, "İnsanlar 'Daha fazlasını yapmalı mıyız? Şimdiye kadar yaptıklarımız yeterli mi?' diye daha fazla sormaya başladı." diye konuştu.
Haavisto, Finlandiya'nın gayrisafi milli hasılasının yüzde 2'sinden fazlasıyla güvenliğe yatırım yaptığını ve ülkede askerliğin zorunlu olduğunu da hatırlatarak, "Ama tabii ki insanlar 'Bu yeterli mi? Ya Avrupa'da daha büyük riskler ortaya çıkarsa?' diye soruyor. İşte bu yüzden bu tür endişelerin ortaya çıkmaması için krize barışçıl bir çözüm arıyoruz." ifadesini kullandı.
Finlandiya'nın NATO'ya üye olup olmayacağına ilişkin Haavisto, şöyle devam etti:
"Mevcut koşullarda, şu anki konumumuzdan memnunuz. Ancak elbette Avrupa'da endişe verici yönelimler görüyoruz ve NATO'nun yeni üyelere kapılarının açık olmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Finlandiya gibi ülkelerin üye olmak isteyip istemediklerine ilişkin karar verme olasılığını da memnuniyetle karşılıyoruz. Ancak şu anda NATO üyeliği için herhangi bir hazırlığımız yok."
Haavisto, Türkiye ve Finlandiya arasındaki iyi iş birliğinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Finlandiyalıların tatilini Türkiye'de geçirmeyi çok sevdiğini belirten Haavisto, Kovid-19 sürecinin ardından toplumlar arası ilişkilerin yeniden canlandığını görmek için sabırsızlandığını söyledi.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com