Ankara
Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, Trump'ın Grönland hakkındaki ifadelerine ilişkin basına açıklamalarda bulundu.
Trump, Kanada'yı ABD'nin parçası olarak gösteren harita paylaştıRasmussen, "(ABD ile) Herhangi bir dış politika krizi içinde olduğumuzu düşünmüyorum." dedi.
Trump'ın Kuzey Kutbu'na daha fazla odaklandığı izlenimi edindiğini dile getiren Rasmussen, "Bence hepimiz kendimize bir iyilik yapabilir ve nabzı biraz düşürebiliriz." ifadesini kullandı.
Rasmussen, Donald Trump'la ilgili kendi deneyimlerinin olduğuna işaret ederek, "Şunu da biliyorum ki düşündüğünüz her şeyi yüksek sesle söylememelisiniz." diye konuştu.
Almanya: Sınırların dokunulmazlığı ilkesi her ülke için geçerli
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ABD'nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump'ın, Avrupa Birliği (AB) üyesi Danimarka'ya bağlı özerk bölge olan "Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiği" yönündeki açıklamalarını, "Sınırların dokunulmazlığı ilkesi, ister doğuda ister batıda olsun, her ülke için geçerlidir." ifadesiyle eleştirdi.
Scholz, Başbakanlıkta düzenlediği basın toplantısında, Avrupa'daki hükümet ve devlet başkanlarıyla güncel gelişmeler üzerinde bir görüşme gerçekleştirdiğini söyledi.
Avrupa'daki partnerle gerçekleştirdiği görüşmede ABD'den gelen son açıklamalara ilişkin belli bir şaşkınlığın ortaya çıktığını aktaran Scholz, "Sınırların dokunulmazlığı ilkesi, ister doğuda ister batıda olsun, her ülke için geçerlidir. İster küçük bir ülke ister çok güçlü bir devlet olsun, her devlet buna uymak zorundadır." ifadelerini kullandı.
Scholz, bunun "uluslararası hukukun temel bir ilkesi ve batılı değerler denilen şeyin temel bir parçası" olduğunu belirterek, bu ilkenin sarsılmaması gerektiğini ve sınırların güç kullanarak değiştirilemeyeceğini kaydetti.
"NATO savunmamızın en önemli aracıdır ve transatlantik ilişkinin temel direğidir." diyen Scholz, Avrupa'daki güvenlik durumunun öngörülebilir gelecekte oldukça gergin olacağını, buna kararlı bir şekilde cevap verilmesi gerektiğini dile getirdi.
Başbakan Scholz, "Ortaklarımızla yakın koordinasyon içerisinde savunma yeteneğimizi güçlendireceğiz. NATO'da tam olarak bunun için düzenlenmiş bir prosedür var. Detaylı bir tehdit analizine dayanarak gerekli askeri yetenekler çok hassas bir şekilde belirleniyor ve ardından tüm ittifak ortaklarıyla görüşülüyor. Bu konularda birlikte olmamız ve birlikte hareket etmemiz önemli." dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşta sınırların şiddet kullanarak değiştirilmeyeceği ilkesini ihlal ettiğini aktaran Scholz, "Ben bunu dönüm noktası olarak nitelendirdim. Çünkü savaş Avrupa'nın kalbine geri döndü." diye konuştu.
Scholz, Almanya'nın bu değişime karşı kararlılıkla tepki verdiğini belirterek, Alman ordusunu geliştirmeye başladıklarını, 100 milyar avro fon ayırdıklarını ve savunma harcamalarını da arttırdıklarını anlattı.
Başta ABD olmak üzere bir dizi ortaklarıyla , Rusya’ya karşı Ukrayna’yı desteklediklerini ifade eden Scholz, bu ilkenin barış düzeninin temeli olduğunu kaydetti.
AB'den Trump'ın Grönland açıklamalarına, "Devletlerin egemenliğine saygı duyulmalı" cevabı
AB Komisyonu sözcülerinden Anitta Hipper, Brüksel'de düzenlenen günlük basın toplantısında, Trump'ın Grönland'a dair açıklamalarına ilişkin soruları yanıtladı.
Trump'ın açıklamalarına ilişkin "ayrıntılara girmeyeceğini" kaydeden Hipper, "Bu konudaki politikamız, bizim için bir ilke meselesi olarak, devletlerin egemenliğine saygı duyulması gerektiği açıktır. Bu aynı zamanda bizim diplomatik değerimiz ve üzerinde çalıştığımız temel ilkemizdir." dedi.
Hipper ayrıca, bir sonraki ABD yönetimiyle "daha güçlü bir transatlantik gündem için çalışmayı dört gözle beklediklerini" dile getirdi.
Sözcülerden Olof Gill ise Trump'ın açıklamalarına yönelik tepki ve endişelerin "varsayımsal" olduğu yorumunu yaparak, "Biraz sakin olalım. Henüz göreve gelmemiş bir yönetim hakkında oldukça uçuk varsayımlardan bahsediyoruz." diye konuştu.
Gill, "Önceliğimiz yeni yönetimle Atlantik'in her iki yakasında karşılıklı yarar sağlayacak işbirliği yolları bulmaktır, ticaret ve diğer konulardaki çıkarlarımızı gerektiği şekilde savunmaya hazırız." ifadesini kullandı.
"ABD deniz piyadelerinin Grönland'a inmesini mi bekliyorsunuz?"
Öte yandan sözcülerin cevabından tatmin olmayan gazeteciler tarafından konuya ilişkin sorular gelmeye devam etti. Bir gazeteci, Trump'ın açıklamalarını Rusya'nın 2022'de Ukrayna’da başlayan savaş öncesi yaptığı açıklamalarla kıyasladı.
Bunun üzerine söz alan AB Komisyonu Baş Sözcüsü Paula Pinho, "Bu durumu Ukrayna'da yaşananlarla da kıyaslamak istemiyorum." cevabını verdi.
Pinho, AB üyesi Danimarka’ya bağlı bir özerk bölge olan Grönland'a karşı herhangi bir askeri harekatın AB Antlaşması'nın 42'nci maddesindeki "karşılıklı yardım" maddesini harekete geçireceğini teyit etse de ABD'nin Grönland'ın "kontrolünü alması" gibi bir riskin olup olmadığına ilişkin değerlendirme yapmayı reddetti ve konuya ilişkin soruları "çok teorik" olarak nitelendirdi.
Toplantıya katılan medya mensuplarından biri AB'nin Trump'ın açıklamalarına ilişkin tutumunu, "Egemenliğin her şeyden önemli olduğunu söylüyorsunuz ama ABD’nin yeni başkanından gelen oldukça açık bir tehdit hakkında yorum yapmayacaksınız. Bunu anlamakta zorlanıyorum, yani neyi bekliyorsunuz? ABD deniz piyadelerinin Grönland'a inmesini mi bekliyorsunuz?" sözleriyle eleştirdi.
Trump'ın Grönland açıklamalarına tepkiler
ABD'de görevi devralmaya hazırlanan Trump, 23 Aralık 2024'te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiğine ilişkin söylemini yineleyerek Ada'nın mülkiyeti ve kontrolüne sahip olmanın "mutlak zorunluluk" olduğunu savunmuştu.
Trump'ın bu sözleri, Grönland yetkilileri başta olmak üzere, birçok kesimden tepki çekmişti.
Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, AA muhabirine yaptığı yazılı açıklamada, Grönland'ın "satılık olmadığını" vurgulayarak "Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız. Uzun süredir devam eden özgürlük mücadelemizi kaybetmeyeceğiz." ifadelerini kullanmıştı.
Grönland'ın "kontrolü alma" açıklamalarını sürdüren Trump, 6 Ocak'ta ise Panama Kanalı ile Grönland'ı kontrol edebilmek için gerekirse asker kullanabileceğini ima etmişti.
Trump, Florida'daki yerleşkesi Mar-a-Lago'da düzenlediği basın toplantısında, "Bu ikisi hakkında size güvence veremem. Belki bir şeyler yapmamız gerekebilir. Ekonomik güvenliğimiz için bunlara ihtiyacımız var." diye konuşmuştu.
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Trump'ın son açıklamalarına verdiği cevapta hükümetinin ve kendisinin bakış açısının net olduğunu belirterek, "Grönland'ın geleceği Grönland'da belirlenecektir. Grönland, Grönlandlılara aittir." demişti.
Trump'ın açıklamalarına bir diğer tepki de Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot'tan gelmişti. Barrot, "AB'nin, dünyadaki diğer ulusların, hangisi olursa olsun, kendi egemen sınırlarına saldırmasına izin vermesi söz konusu değil." görüşünü paylaşmıştı.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com