ANKARA
Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Söz konusu kanun taslağının hazırlanma aşamasında yer alan geçici 1. maddedeki erken yaşta evliliklere ilişkin düzenlemeler, sivil toplum kuruluşları ve muhalefet partilerinin eleştirilerinin hedefi olmuştu. Hükümetin söz konusu düzenlemeyi geri çektiğini açıklamasının ardından Adalet Komisyonunda 23 Kasım'da kabul edilen önerge ile geçici 1. madde kanun taslağından çıkarılmıştı.
Kanun, TBMM Genel Kurulu'nda erken yaşta evliliklere ilişkin düzenlemenin yer aldığı geçici 1. maddenin metinden çıkarılmış haliyle 24 Kasım'da kabul edilmişti.
Çocuğa yönelik cinsel suçlara ilişkin düzenlemeler
Resmi Gazete'de yayımlanan kanun, çocuğu cinsel yönden istismar eden kişinin 8 yıldan 15 yıla kadar hapisle cezalandırılması, cinsel istismarın sarkıntılık düzeyinde kalması halinde 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası verilmesi, mağdurun 12 yaşını tamamlamamış olması halinde verilecek cezanın istismar durumunda 10 yıldan, sarkıntılık durumunda 5 yıldan az olmayacak şekilde artırılması hükmünü getiriyor.
Askerlerce işlenen bazı suçlara ilişkin düzenlemeler
Kanunla askerler hakkında Türk Ceza Kanunu'nun (TCK), devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar nedeniyle verilen tutuklama kararlarının, askeri tutukevleri dışındaki cezaevlerinde yerine getirilmesi zorunlu hale geldi.
Kanuna göre, askerler hakkında diğer suçlardan verilen tutuklama kararları, askerler bu sıfatlarını korudukları sürece askeri tutukevinde yerine getirilecek.
Sırf askeri suçlar ile hapis cezasının üst sınırı 3 ayı geçen askeri suçlar hakkında ön ödeme hükümleri uygulanmayacak.
Askerler, TCK'nın "devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları" ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan dolayı yakalandıklarında adli kolluk görevlilerine teslim edilecek.
Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı kurulacak
Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün görevleri arasına, "Ceza muhakemesinde alternatif uyuşmazlık çözüm usullerinin geliştirilmesi ve etkin uygulanması amacıyla çalışmalar yapmak." maddesinin eklenmesini öngören kanuna göre, bunu yerine getirmek için de Genel Müdürlük bünyesinde Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı kurulacak.
Bilişim sistemleri kullanılarak işlenen dolandırıcılık suçları
Bilişim sistemleri, banka veya kredi kurumlarını kullanarak dolandırıcılık yapılmasıyla ilgili suçlara verilen cezalarda artırıma gidilmesini hükme bağlayan kanuna göre, söz konusu yöntemlerle işlenen dolandırıcılık suçlarına verilen hapis cezası 3 yıldan 4 yıla çıkarılıyor.
Fuhuşla ilgili suçların cezaları ağırlaştırıldı
Fuhuşla ilgili suçlara da ağırlaştırılmış hapis cezaları getiren kanun, fuhşu kolaylaştırmak veya fuhşa aracılık etmek amacıyla hazırlanan görüntü, yazı ve sözleri içeren ürünleri veren ve dağıtanlara 3 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngörüyor.
Kovuşturma aşamasındaki kaçak kişilere yönelik düzenlemeler
Kovuşturma aşamasındaki kaçak kişilere yönelik düzenlemelere de yer verilen kanuna göre, söz konusu kişiler hakkında düzenleme ve yargılama usulü, soruşturma evresinde de uygulanacak.
Kaçak sanığın cumhuriyet savcısına başvurmasını sağlamak amacıyla Türkiye'de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına el konulabilecek ve gerektiğinde idaresi için kayyım atanacak.
Ceza davalarına ilişkin düzenleme
Kanunda ceza davalarına ilişkin yapılan yeni düzenlemeye göre, ceza davalarının ilk duruşmasında iddianamenin tamamının yerine, iddianame yerine geçen belgede yer alan suçlamanın dayanağını oluşturan eylemler ve delillerle suçlamanın hukuki nitelendirmesi anlatılabilecek.
Heyet halinde çalışan mahkemelerde, hükmün yazılacağı 15 günlük süre içinde karşı oy gerekçesi de dava dosyasına konulacak.
Tek hakimli mahkemelerde hüküm sonucu tefhim edildikten sonra gerekçeli karar imzalanmadan hakim ölür veya kararı imzalayamayacak hale düşerse, yeni hakim, tefhim edilen hükme uygun olarak gerekçeli kararı bizzat yazarak imzalayacak.
Ceza yargılamasında kovuşturma aşamasındaki kaçak kişilere yönelik düzenleme ve yargılama usulü, soruşturma evresinde de uygulanacak.
Muhabir: Alp Ertunga Karaca
dikGAZETE.com