?>

Bolluk ve bereketi simgeleyen Hıdırellez, renkli ritüellerle yaşatılıyor

Hızır ile İlyas peygamberlerin buluştuğu gün olduğuna inanılan "UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri"ndeki Hıdırellez, yüzyıllardır renkli ritüellerle kutlanıyor.

Çevre-Hayat - 6 ay önce

İzmir

Halk inancına göre, karada darda kalan kişilere yardım ve kılavuzluk eden, bolluk ve bereket getiren Hızır Peygamber ile suların koruyucusu İlyas Peygamber her yıl sadece bir kez buluşuyor. Ölümsüz olduklarına inanılan Hızır ve İlyas peygamberlerin buluşması, Anadolu'nun yanı sıra Orta Doğu, Kırım, Azerbaycan ile Balkan ülkelerinde "bayram" olarak kutlanıyor.

Ölümsüzlüğe kavuşmuş, bolluk, bereketi simgeleyen kişiler oldukları için onların ayaklarını bastığı her yerin yeşerdiğine, temas ettikleri her şeyin bereketlendiğine inanılıyor. Baharın habercisi, bitkilere can veren, zorda, darda kalanlara yardım eden Hızır Peygamber, ak sakallı bir ihtiyar olarak tasvir ediliyor. İlyas Peygamber de uzun boylu, nur yüzlü olarak betimleniyor ve elinde uzun bir değnekle dolaştığına inanılıyor.

Adını Hızır ve İlyas kelimelerinin birleştirilmesinden alan Hıdırellez nedeniyle her yıl 5-6 Mayıs'ta çeşitli kutlamalar yapılıyor.

Türkiye ile Makedonya'nın ortak çalışması sonucu 2017'de "UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri"ne kaydettirilen Hıdırellez, kutlamalarla gelecek nesillere de aktarılıyor.

Hıdırellez kutlamaları genellikle yeşillik alanlarda, su kenarlarında, bazı yerlerde bir türbenin etrafında gerçekleştiriliyor. Bu dönemde, nevruzda olduğu gibi arınmaya özen gösteriliyor, evlerde temizlik yapılıyor, yeni kıyafetler hazırlanıyor, güreş, at yarışı, mendil kapma, ip atlama, salıncakta sallanma, mani söyleme gibi çeşitli etkinlikler yapılıyor. Boyalı yumurta kaynatma ve yakılan ateşlerin üzerinden atlama da kutlama ritüelleri arasında yer alıyor.

"Türk dünyasının ortak kültürel değerlerinden birisi"

Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alimcan İnayet, AA muhabirine, Hıdırellez inancına göre Hızır ile İlyas'ın her yıl 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece bir gül ağacının altında buluştuğunu söyledi.

Hıdırellez gecesinde Hızır'ın evleri dolaştığına ve dokunduğu her şeyi bereketli kıldığına inanıldığını aktaran İnayet, bu nedenle o gece yiyecek kapları, ambarlar ve kapıların açık tutulduğunu söyledi.

Prof. Dr. İnayet, Hıdırellez kutlamalarının takvimsel olarak kışın sona erip baharın başladığı bir döneme denk gelmesinden dolayı birçok yönden nevruz kutlamaları ile paralellik gösterdiğini dile getirerek, şöyle konuştu:

"Hıdırellez'de de nevruzda olduğu gibi temizlik yapılır, yiyecek ve yeni kıyafetler hazırlanır, ateşler yakılıp üzerinden atlanır, mezarlar ziyaret edilir, fakirlere yardım edilir, kırlara çıkılıp eğlenilir, dilek tutulur, dua edilir. Ancak nevruz eskiden yeniye geçişi, Hıdırellez ise bolluk bereketi simgeler. Hıdırellez tıpkı nevruz gibi Türk dünyasında coşkuyla kutlanan geleneklerden birisidir. Kutlamalar çerçevesinde oğlak ya da kuzu kesilir, boyalı yumurta kaynatılır, keşkek yapılır, dolma, çörek, börek, helva gibi çeşitli yemekler yapılır. Ayrıca kır gezisi yapılır. Yılın sağlıklı, bolluk bereket içinde geçmesi dilenir. Kesilen kurbanlar fakirlere dağıtılır. Dargınlar barıştırılır."

Hıdırellez'in Türk dünyasının ortak kültürel değerlerinden birisi olduğunun altını çizen İnayet, söz konusu geleneğin toplumsal dayanışmayı, birlik beraberliği, paylaşma ve yardımlaşma duygusunu güçlendirip, bölgesel barış ve huzurun tesisinde önemli işlev gördüğünü sözlerine ekledi.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com
Haftanın Öne Çıkanları

AB'den Facebook ve Instagram'ın sahibi Meta'ya soruşturma

2024-04-30 16:03 - Medya

Yaklaşık 1 ton metal atıkla dev geyik heykeli yaptı

2024-05-03 13:08 - Çevre-Hayat

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Türk Metal Sendikası'na taziye ziyareti

2024-05-02 22:32 - Gündem

ABD Savunma Bakanı Austin, İsrailli mevkidaşı Gallant ile Refah'a beklenen kara saldırısını gör

2024-05-02 09:17 - Dünya

Tatil edilen Göztepe-Altay maçında tribüne fişek atan sanığa 15 yıl hapis

2024-05-03 17:33 - Asayiş

Fransa, 2024 Olimpiyat Oyunları için Paris'i "en güvenli" ev sahibi yapmaya hazırlanı

2024-04-29 15:02 - Spor

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan şehit askerlerin ailelerine başsağlığı mesajı

2024-05-01 16:03 - Gündem

Türkiye ile Çek Cumhuriyeti arasında çevre koruma işbirliğine ilişkin niyet beyanı imzalandı

2024-05-02 15:12 - Gündem

Bursalı firma plastik atıkları otomotiv ve beyaz eşya sektörü için ham maddeye dönüştürüyor

2024-05-04 14:03 - Ekonomi

Kahramanmaraş'ta ahşap fabrikasında çıkan yangına müdahale ediliyor

2024-04-29 23:08 - Asayiş

İlgili Haberler

Tören ve müsabaka atları emeklilikte de binicilik sporuna hizmet ediyor

16:32 - Çevre-Hayat

Tarihi Zengibar Yürüyüş Yolu doğaseverlere farklı bir rota sunuyor

15:48 - Çevre-Hayat

Dedesinin vasiyetini yerine getirmek için 40 yıldır demir dövüyor

13:53 - Çevre-Hayat

Karabük'te safran hasadı devam ediyor

13:28 - Çevre-Hayat

"Sarı Kanarya" adını verdiği kağıt toplama aracıyla hayalindeki kamyon için ter döküyor

13:23 - Çevre-Hayat

Günün Manşetleri

Marmara Denizi ve Ege Denizi'nin kuzeyi için "fırtına" uyarısı

19:12 - Gündem

Kartal'da işçilerin grevi nedeniyle çöp yığınları oluştu

19:08 - Gündem

ABD'de Cumhuriyetçi Başkan adayı Trump'tan rakibi Harris'e suçlama

19:03 - Dünya

Filistin kökenli ABD Kongre Üyesi Tlaib, katıldığı seçim çalışmasında Harris'e destek istemedi

18:48 - Dünya

Hatay'da çıkan orman yangını söndürülmeye çalışılıyor

18:32 - Gündem