CENEVRE/BRÜKSEL(AA) - Birleşmiş Milletler (BM), Beşşar Esed rejiminin Doğu Guta'da sivillere karşı kimyasal silah kullanmak, halkı açlığa sürüklemek ve tıbbi tahliyeler gibi bir dizi fiille savaş suçu işlediğini bildirdi.
BM Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonunun, 2017 Temmuz ve 2018 Ocak tarihleri arasında Suriye'deki insan hakları ihlalleri iddiaları üzerine yapılan soruşturmaları içeren raporu açıklandı.
Komisyon Başkanı Paulo Sergio Pinheiro, BM Cenevre Ofisi'nde rapora ilişkin düzenlediği basın toplantısında, Suriye'de muhaliflerin kontrolündeki Doğu Guta ve İdlib bölgelerin rejimin klor gazı kullandığına dair çok sayıda rapor aldıklarını söyledi.
"Uluslararası hukuk ihlal edildi"Pinheiro, İdlib'in Sarakib, Doğu Guta'nın da Duma bölgesinde klor gazı kullanıldığına dair iddiaları araştırmak için komisyon olarak soruşturma başlattıklarını söyledi.
Doğu Guta ve İdlib'deki insani duruma ilişkin endişelerini dile getiren Pinheiro, bölgede uluslararası hukukun ihlal edildiğine dikkati çekerek, "Doğu Guta'da yaşananlar sadece insani kriz değil. Çünkü (sivillere) yardımlar engellendi. Bu kuşatmalar rastgele bombardıman ve sivil nüfusun kasıtlı olarak açlığa sevk edilmesi gibi uluslararası suçları da içinde barındırıyor." diye konuştu.
"Rejim kimyasal silahlar kullanmaya devam etti"Komisyonun açıkladığı Suriye raporunda ise Esed rejiminin Doğu Guta'da sivillere karşı kimyasal silah kullanmak, halkı açlığa sürüklemek ve tıbbi tahliyeler gibi bir dizi fiille savaş suçu işlediği bildirildi.
Raporda, rejim güçlerinin geçen yıl Madaya'da halkı aç bırakmayı bir metot olarak kullandığı bunun da savaş suçu olduğunun altı çizilerken, "Hükümet güçleri Doğu Guta'da silahlı gruplara karşı kimyasal silah kullanmaya devam etti. Komisyon, Harasta'da Ahrar uş-Şam savaşçılarına karşı kimyasal silahlar kullanıldığını belgeledi." ifadeleri kullandı.
Rusya'ya suçlamaKomisyon raporunda ayrıca Rusya hava kuvvetlerinin geçen yıl 13 Kasım'da gerginliği azaltma bölgelerinden Halep'in doğusundaki Atareb bölgesinde bir pazar yerini bombalaması sonucu en az 84 sivilin yaşamını yitirdiği belirtilen raporda, bu tür fiillerin savaş suçları kapsamında olduğu uyarısında bulunuldu.
AB'den Doğu Guta'da "savaş suçları" açıklamasıAvrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve AB Komisyonunun İnsani Yardım ve Kriz Yönetiminden sorumlu üyesi Christos Stylianides tarafından yapılan ortak yazılı açıklamada, 24 Şubat'ta BM Güvenlik Konseyi'nin Suriye'deki taraflara 30 günlük ateşkes çağrısında bulunduğunu anımsatarak, bununla birlikte alanda somut bir gelişme gözlenmediği belirtildi.
Esed rejimi ve müttefiklerinin bölgeye gönderilen insani yardım malzemelerini bile hedef aldığına değinilen açıklamada, "Suriye halkını açlığa sürükleyen ve sivil halkı bombalayan bir yıllık rejim kuşatması savaş suçu olarak değerlendirilebilir. Failler yaptıkları işlerden dolayı sorumlu tutulacaklardır. Bu nedenle BM'nin konuya ilişkin soruşturma başlatmasına tam destek veriyoruz." ifadelerine yer verildi.
AB'den daha önce yapılan açıklamada da Doğu Guta'daki saldırıların durdurulması çağrısında bulunularak, "Suriye rejimi acilen kendi halkını hedef almayı sonlandırmalı ve halkı korumak olan öncelikli sorumluluğunu yerine getirmeli." uyarısında bulunulmuştu.
Doğu Guta'daki saldırılarMuhaliflerin kontrolünde bulunan Doğu Guta'da yaklaşık 400 bin sivil yaşıyor. Doğu Guta, Astana anlaşmalarında gerginliği azaltma bölgesi ilan edilmişti ancak Rusya'nın garantörlüğünü üstlendiği Esed rejimi, geçen yıl nisan ayından itibaren bölgeye yönelik ablukasını yoğunlaştırmış ve son aylarda saldırılarını şiddetlendirmişti.
İnsani krizin derinleştiği bölgede, yüzlercesi acil durumda olan binlerce hasta sivil tahliye edilmeyi bekliyor. Bunların çoğunluğu çocuk veya ileri evre kanser hastası. Doğu Gutalı çok sayıda bebek ve çocuk açlık ve ilaçsızlık yüzünden yaşamını yitirdi.
Muhabir: Yusuf Hatip-Bayram Altuğ