SİVAS (AA) - Çamlıbel Elektrik Dağıtım AŞ (ÇEDAŞ) Genel Müdürü Ahmet Sait Akboğa, nakil hatlarında meydana gelen arızaların büyük kısmının tabiat ve iklim şartlarından kaynaklandığını belirterek, "Mesela göçmen kuşlar... Kanatları geniş olduğu için kısa devre yaptırıyor. Bunu önlemek için birçok yöntem denedik. Hatta ABD'lilerin başarı sağladıkları fosforlu levhaları denedik. Bizim kuşlar bu numarayı yemedi. Biz de kendi imkanlarımıza döndük, izolasyon yapmaya başladık." dedi.
ÇEDAŞ tarafından basın mensuplarına yönelik düzenlenen bilgilendirme toplantısında konuşan Akboğa, şirketin enerji yatırımları, projeleri ve saha operasyonları hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Akboğa, abone sayılarının geçen yıl 946 bin 381'e ulaştığını aktararak, Sivas, Tokat ve Yozgat illerinde 43 ilçeye elektrik dağıttıklarını, 45 bin 335 kilometre hat uzunluğuna sahip olduklarını söyledi.
Trafo sayılarının 6 bin 410'a ulaştığını ve bin 136 megavatlık kurulu güce sahip olduklarını anlatan Akboğa, "Abonelerimiz arasında sayıca en büyük paya yüzde 83,5'le meskenler sahip. Tüketim açısından ise yüzde 32,3'lük payla ticarethaneler ilk sırada geliyor. Kayıp kaçak oranlarına baktığımız zaman ise 2013'ten bu yana Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirlenen hedefin altında ilerliyoruz. Kayıp kaçak oranı, geçen yıl EPDK'nın yüzde 7,82'lik hedefinin altında kalarak yüzde 6,59 seviyesinde gerçekleşti. Bu yıl için EPDK hedefi yüzde 7,55 düzeyinde. Bu yıl da hedefimiz bu oranın altında kalmak." diye konuştu.
Akboğa, şirketin Ağustos 2010'da özelleştirildiğini anımsatarak, kamu dönemine oranla yatırımlarının 3 kattan fazla artış kaydettiğini ifade etti.
Yatırım harcamalarının 2010'da 20 milyon lira düzeyinde gerçekleştiğini, geçen yıl ise 133,6 milyon liraya ulaştığını aktaran Akboğa, şunları kaydetti:
"Yatırımlarımızın 108 milyon 785 bin lirası şebeke, 22 milyon 170 bin lirası teknoloji, 2 milyon 630 bin lirası ise çevre, güvenlik ve yasal zorunluluklar kapsamında gerçekleşti. Toplam yatırımlarımız içinde en büyük payı ise 66 milyon 290 bin lirayla ekonomik ömrünü tamamlamış köy şebekelerinin yenilenmesi aldı. Dolayısıyla geçen yıl toplam yatırımlarımızın yüzde 50'sini köylere yaptık. 2016-2023 Köye Dönüş Projesi kapsamında, 2 bin 187 köye 780 milyon liralık yatırım harcaması yapmayı hedefliyoruz. Bu yatırımların 400 milyon lirasını Sivas'taki bin 127 köye, 200 milyon lirasını Tokat'taki 552 köye ve 180 milyon lirasını Yozgat'taki 508 köye yapmayı planlıyoruz."
- "Yıl sonuna kadar yaklaşık 200 merkezin SCADA ile kontrolü sağlanacak"
Ahmet Sait Akboğa, geçen yıl 11,8 milyon lira bedelle 50 bin armatür yenilediklerini, bu yıl 60 bin armatürü yenilemeyi hedeflediklerini söyledi.
Geçen yıl ayrıca, 3,6 milyon lira bedelle 250 trafonun A sınıfı trafo ile değiştirildiğine değinen Akboğa, "2018 için hedefimiz 300 trafoyu A sınıfı trafo ile değiştirmek." dedi.
Akboğa, geçen yıl saha çalışmalarına da hız verdiklerinden bahsederek, "Saha iş emirleri ve yapılan başvuruların tüm aşamaları takip altına alındı. Mail ve mesaj yoluyla müşteri bilgilendirmeye yönelik çalışmalar sistem üzerinden ve düzenli yapılmaya başlandı. Çağrı Merkezi birimine yapılan başvuruların ilgili birimlere aktarılması artık otomatik yapılıyor. Şirket içi raporlama ihtiyaçları karşılandı. Malzeme sevki ve sayaç konuları kayıt altına alınarak dışarıdan müdahale imkanı kaldırılarak güvenlik artırıldı. Faturalama ve tüketime ilişkin hesaplamalar da sistemli bir hale getirilerek, müşteri şikayeti olabilecek konuların önüne geçildi." değerlendirmelerinde bulundu.
SCADA sistemiyle ana kontrol merkezinden 140 istasyonun online olarak canlı takip edildiğini aktaran Akboğa, sisteme bugün itibarıyla bağlantı yapmış 100 üretim santralinin kontrolünün sağlandığını dile getirdi.
Akboğa, SCADA üzerinden yapılan müdahalelerde arızaların yüzde 90'ının ilk 10 dakika içerisinde giderildiğini vurgulayarak, "SCADA ile dağıtım merkezlerine montajlanan güvenlik kameraları aracılığıyla hırsızlık, izinsiz giriş gibi durumların takibi yapılıyor. 2018 içinde 53 merkezin SCADA'ya dahil edilmesi çalışmalara başlandı. Böylelikle yıl sonuna kadar yaklaşık 200 merkezin SCADA ile kontrolü sağlanmış olacak." şeklinde konuştu.
Vardiya sistemiyle de 7 gün 24 saat şebeke durumu ve arızaların takip edildiğini anlatan Akboğa, bu sayede oluşan geçici arızaların, ring şebeke yöntemiyle kısa sürede giderilmesinin sağlandığını ifade etti.
Akboğa, geçen yıl oluşan kısa süreli geçici arıza sayısının 8 bin 864 olduğu bilgisini vererek, bunların 7 bin 970'inin kısa sürede ring şebeke yöntemiyle giderildiğini bildirdi.
- "Bulamadığınız enerji pahalıdır, nükleer santral önemli"
ÇEDAŞ Genel Müdürü Akboğa, şirket olarak yürüttükleri "Göçmen Kuşlar Ölmesin Projesi" hakkında bilgi vererek, şunları söyledi:
"Nakil hatlarında meydana gelen arızaların büyük kısmı tabiat ve iklim şartlarından kaynaklanıyor. Mesela göçmen kuşlar... Kanatları geniş olduğu için kısa devre yaptırıyorlar. Bunu önlemek için birçok yöntem denedik. Hatta ABD'lilerin başarı sağladıkları fosforlu levhaları denedik. Bizim kuşlar bu numarayı yemedi. Biz de kendi imkanlarımıza döndük. İzolasyon yapmaya başladık. Bu önlemlerle maddi açıdan çok büyük kazanımlarımız oldu ama bizim için yaban kuşlarının, doğal hayatın, Şah Kartallarının, Anadolu Dağ Turnalarının korunmasına paha biçilemez. 172 trafo yanması 36'ya düştü. Arıza sayılarımız ciddi anlamda azaldı. Tüketici memnuniyeti arttı. Bunlar parayla kıyaslanamaz bizim için. 2015'te başlattığımız Göçmen Kuşlar Ölmesin Projesine işletme bütçesinden yaklaşık 4 milyon lira harcandı. Bu yıl ise bu iş için 3 milyon lirayı işletme bütçesinden ayırdık. Bu kapsamda bin 200 direk izolasyonu, 3 bin 600 izolatör ve 525 trafo izolasyonu hedefliyoruz."
Projeyle yapılan izolasyon çalışmaları sayesinde enerji nakil hatları ve izolatörler üzerindeki kuş çarpmalarının önüne geçildiğini, arıza sayı ve sürelerinde iyileşme sağlandığını vurgulayan Akboğa, nesli tükenme tehlikesi altında olan Şah Kartalları, Anadolu Dağ Turnaları gibi göçmen kuşların yaşam alanlarının koruma altına alındığını kaydetti.
Akboğa, 31 Mart 2015 kesintilerinin, enerji arzı açısından milat olduğunu belirterek, "Bulamadığınız enerji pahalıdır. Nükleer santral o yüzden çok önemli. Yüzde 10 tedarik sağlayacak. Şu an İstanbul'un elektriği Keban'dan geliyor. Elektrik tüketiminin yoğun olduğu bölgelere yakın büyük santrallerin olması lazım." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan himayesinde yürütülen Sıfır Atık Projesi'ne de tam destek olduklarını anlatan Akboğa, aynı zamanda Ar-Ge projelerine de önem verdiklerini vurguladı.
Akboğa, ÇEDAŞ'ın yürüttüğü sosyal sorumluluk projelerinden de bahsederek, sıfır atık, enerji tasarrufu, öğrencilere staj ve istihdam imkanı, kan bağışı, spora destek, 15 Temmuz anısına farkındalık çalışmaları ile Hatıra Ormanı'nın bunlardan bazıları olduğunu sözlerine ekledi.