Gaziantep’te yaşayan Mehmet Durdu Aksak, 11 yaşında okulu bırakarak İzmir, Bursa, Antalya gibi illerde yapılan teneke şablonların bakım ve onarımını yapan babasının yanında işi öğrenmeye başladı. 1958 yılında babasının yanında işi öğrenmeye başlayan Mehmet Durdu, mesleğe başladıktan 5 yıl sonra yanına gelen bir müşterisinin şablon talebi oldu. Müşterisinin, “Antep’te hiç usta yok mu, siz sanatkar değil misiniz? Bunun için bizi şehir dışına niye yolluyorsunuz” sözü üzerine inat yapan Aksak, bir tane yapmaya çalışacağını söylediği müşterisine beğenmemesi durumunda para vermemesini istedi. İnatla bir şablon hazırlayan Mehmet Durdu, 1970 yılına kadar amatör olarak kalıp yapmaya başladı.
Mesleği tamamen öğrenen Mehmet Durdu, 2000 yılına kadar mesleğin bölgedeki tek ustası oldu. Bulgur, mercimek, fıstık, nohut, fasulye ihracatında sandık ve çuvallar için şablon hazırlayan Aksak, traktör römorkları ve pamuk balyalarının yazılarını da kendi hazırladığı şablonlarla basmaya başladı. Dönemin en önemli teknolojini elinde barından Mehmet Durdu, askeriye, emniyet gibi kurumların da siparişlerini almaya başladı. Siparişlere yetişmekte zorlanan Mehmet Durdu, askeri, emniyet, hastane ve bazı yardım vakıflarının siparişlerini ise para almadan yapmaya başladı. Ailesinin geçimini sağlayan Durdu, mesleği nedeniyle çok iyi para kazanmaya başladı.
Gelişen teknoloji ile işleri bittiYurt içi ve yurt dışı ihracatında kullanılan tüm ürünlerde baskıyı teneke şablonla yapan Mehmet Durdu'nun, 2000’li yıllarda gelişen teknoloji ile işleri kötüye gitmeye başladı. 2000’li yıllarda bilgisayar ile birlikte ambalajlar baskılı çıkmaya başladı. 2010 yılında işi tamamen bitme noktasına geldi. Sipariş gelmemesi nedeniyle zor günler yaşayan Mehmet Usta, son umudu ise traktör römorkları oldu. Çok nadir de olsa gelen traktör römorklarına teneke şablon ile yazı yazan Mehmet Usta, ayakta durabilmek için iş yerini de gıda satışına çevirdi.
2010 yılından sonra tek tük gelen traktör römorklarına şablon baskısı siparişleri alan Mehmet Usta, daha önce kasa ve çuvallarına baskı yaptığı zeytin, fıstık gibi ürünleri şimdi ise dükkanında satıyor. En son ne zaman şablon baskı siparişi aldığını hatırlamakta bile zorlanan Mehmet Durdu Aksak, zamanın en yüksek teknolojisi olarak bilinen mesleğe şimdilerde kimsenin dönüp bakmadığını belirterek, çok az sipariş aldığını anlattı. Birçok meslek gibi şablon ustalığının da teknolojiye yenik düştüğünü vurgulayan Aksak, "30 yıl boyunca Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bu sanatın tek ustası oldum. O zaman tahıl ürünleri ve sanayi ürünlerinin pazarlanmasında böyle bir şablona çok ihtiyaç vardı. Bu sanat geçmişin teknolojisi idi. 2000 yılına kadar bu sanatı icra ettim. Bu esnada asker siparişlerden, emniyetimizin siparişlerinden, hastane, vakıf ve hayır kurumlarından para almadan bu mesleği yaptım. Bunu memleketime bir hizmet kabul ettim. Günümüzde bu ambalajlar baskılı çıkmaya başladı. Ambalaj şekilleri değişti ve ihracat Antep’ten biraz kaydı. Böyle şeyler olunca benim bu sanatım 2010 yılında tamamen bitti" diye konuştu.
Geçimini yıllardır değişmeyen iş yerinde sattığı gıda malzemeleri ile sağlayan Mehmet Durdu Aksak, bitmek üzere olan teneke şablon mesleği ile ilgili umudunun traktör kullanımının artması olduğunu kaydetti.
Abdülkadir Güneş
Kaynak: IHA
dikGAZETE.com